Exsultet

Exsultet est antiquus ecclesiarum Catholicae, Anglicanae, et Lutheranae psalmus idioticus, quem initio vigiliae Paschae diaconus (aut, absente diacono, presbyter) ante cereum paschalem canit. Hoc in hymno, Christus ut lumen mundi laudatur, et resurrectio eius ad acta Dei, quae in Veteri Testamento enarrata sunt, conligatur.

Resurrectio Christi, a Petro della Francesca picta

Lege etiam

• Fuchs, Guido, et Hans M. Weikmann. 1992. Das Exsultet: Geschichte, Theologie und Gestaltung der österlichen Lichtdanksagung. Ratisbonae. ISBN 3-7917-1306-X.
• Thomas Forrest Kelly, The Exultet in Southern Italy. Oxonii: Oxford University Press, 1996 (Paginae selectae apud Google Books)
• Selbständige Evangelisch-Lutherische Kirche. 1993. Die Feier der Osternacht. Groß Oesingen. ISBN 3-86147-099-3. Liturgisches Heft mit Noten und Ablauf

Nexus externi

• Verba (Latine)
• Verba (Anglice)

Verba

Exsultet iam angelica turba caelorum

exsultent divina mysteria

et pro tanti regis victoria

tuba insonet salutaris

Gaudeat et tellus tantis irradiata fulgoribus

et, aeterni regis splendore illustrata

totius orbis se sentiat amisisse caliginem.

Laetetur et mater Ecclesia

tanti luminis adornata fulgoribus:

et magnis populorum vocibus haec aula resultet.

(Quapropter astantes vos, fratres carissimi,

ad tam miram huius sancti luminis claritatem,

una mecum, quaeso,

Dei omnipotentis misericordiam invocate.

Ut, qui me non meis meritis

intra Levitarum numerum dignatus est aggregare

luminis sui claritatem infundens

cerei huius laudem implere perficiat.)

(V: Dominus vobiscum.

A: Et cum spiritu tuo.)

V: Sursum corda.

A: Habemus ad Dominum.

V: Gratias agamus Domino Deo nostro.

A: Dignum et iustum est.

Vere dignum et iustum est,

invisibilem Deum Patrem omnipotentem

Filiumque eius unigenitum,

Dominum nostrum Iesum Christum,

toto cordis ac mentis affectu

et vocis ministerio personare.

Qui pro nobis aeterno Patri Adae debitum solvit

et veteris piaculi cautionem pio cruore detersit.

Haec sunt enim festa paschalia,

in quibus vere ille Agnus occiditur,

cuius sanguine postes fidelium consecrantur.

Haec nox est,

in qua primum patres nostros, filios Israel,

eductos de Aegypto,

Mare Rubrum sicco vestigio transire fecisti.

Haec igitur nox est,

quae peccatorum tenebras

columnae illuminatione purgavit.

Haec nox est,

quae hodie per universum mundum in Christum credentes

a vitiis saeculi, et caligine peccatorum segregatos,

reddit gratiae,

sociat sanctitati.

Haec nox est,

in qua, destructis vinculis mortis,

Christus ab inferis victor ascendit.

Nihil enim nobis nasci profuit,

nisi redimi profuisset.

O mira circa nos tuae pietatis dignatio!

O inaestimabilis dilectio caritatis:

ut servum redimeres, Filium tradidisti!

O certe necessarium Adae peccatum,

quod Christi morte deletum est!

O felix culpa,

quae talem ac tantum meruit habere Redemptorem!

O vere beata nox,

quae sola meruit scire tempus et horam,

in qua Christus ab inferis resurrexit!

Haec nox est, de qua scriptum est:

Et nox sicut dies illuminabitur:

et nox illuminatio mea in deliciis meis.

Huius igitur sanctificatio noctis

fugat scelera,

culpas lavat:

et reddit innocentiam lapsis,

et maestis laetitiam.

Fugat odia,

concordiam parat,

et curvat imperia.

In huius igitur noctis gratia, suscipe, sancte Pater,

laudis huius sacrificium vespertinum,

quod tibi in haec cerei oblatione sollemni,

per ministrorum manus

de operibus apum, sacrosancta reddit ecclesia.

Sed iam columnae huius praeconia novimus,

quam in honorem Dei rutilans ignis accendit.

Qui, licet sit divisus in partes,

mutuati tamen luminis detrimenta non novit.

Alitur enim liquantibus ceris,

quas in substantiam pretiosae huius lampadis

apis mater eduxit.

O vere beata nox,

in qua terrenis caelestia,

humanis divina iunguntur!

Oramus ergo te, Domine,

ut cereus iste in honorem tui nominis consecratus,

ad noctis huius caliginem destruendam,

indeficiens perseveret.

Et in odorem suavitatis acceptus,

supernis luminaribus misceatur.

Flammas eius lucifer matutinus inveniat:

Ille, inquam, lucifer, qui nescit occasum:

Christus Filius tuus,

qui regressus ab inferis,

humano generi serenus illuxit,

et vivit et regnat in saecula saeculorum.

Amen

(secundum missale Ecclesiae Catholicae)!