Sanona
Sanona[1][2] (vel Sarina; Theodisce Saane, Francice Sarine) flumen in Helvetia tributarius Arurae est.
Onomastica recensere
Medio Aevo in fontibus historiae etiam nomina Sanona, Sanuna, Seroya, Senona, Sarona, Sarina, lingua vulgari Francoprovincialica Chareina inveniuntur.[3] Dum nomen Theodiscum vallis alpinae Sanonae Saanenland est incolae transitum inter pagos Berna et Valesia Theodisce Sanetsch vel Senenz, Francogallice Senens aut Senin appellant. Super alpem Sanetsch mons Cornu Sanetsch eminet. Sarine/Saane nomen districtus Friburgensis est.
Decursus fluvii recensere
Flumen longitudinis 120 chiliometrorum in Alpibus oritur. Fons eius sub glaciario Campi florati (Francice: Tsanfleuron) altitudine 2358 metrorum in territorio communis Saviesae in pago Valesia iacet. Deinde rivus super cataractem cadit ad vicos Castelletum et Gissinacum in regione Sanonae pagi Bernae. Iuxta rudera castelli Vanel exit in pagum Valdensem ad urbes Castellum de Ogo et Rubeummontem. Per voraginem Tinam Sanona influit regionem Grueriae pagi Friburgi.
Sub urbe et castello Grueriae in Lacum Grueriae fluit mole artificialiter facta ad usum electrificinae Altae ripae. Castellum Ogo in insula lacus Grueriae antiqui Pagi Ausicensis locus magni momenti fuit. Sanona post aevum glaciale erosione gulam ex rupes harenarias excavavit unde nomen monasterii medioevali Altae Ripae venit.
In pagum Bernensem reversa Sanona apud vicum Villare Ostrangiae[4] Aruram in altitudine 463 metrorum influit.
Tributarii recensere
Lacus recensere
Senonae sex lacus artificiales sunt:[5]
- Lacus Sanetsch ( 1963) (Valesia)
- Lacus Rossiniaci (etiam 'Lacus Vernex')
- Lacus Lessoc (1976)
- Lacus Grueriae (1948)
- Moles Maigreaugiae, apud monasterium Maigraugiam in urbe Friburgo (1870)
- Lacus Schiffenen (1964)
Super lacum Grueriae in valle Iaun:
- Moles Montsalvans (1920)
Pontes recensere
Friburgum recensere
Super gulam Sanonae apud urbem Friburgum nonnulli pontes constructi sunt, e.g.:
- Antiquus Pons Bernae Friburgi (1653), pons viae a Friburgo ad urbem Bernam
- Pons medius (Friburgum) (1720)
- Pons Sancti Ioannis (1746)
- Pons Zeringorum, Friburgo (1924)
- Pons Poiae, Pons pendulus Friburgi (2014)
- Viaeductus ferriviae Grandfey (1862 constructus, 1927 auctus)
- Pons Caldarionis (1960)
- Pons Sanctae Magdalenae (Friburgum), pons autoviae (1971)
Berna recensere
- Pons ligneus iuxta vicum Gümmenen (1454)
- Pons ferriviae Berna-Novicastrum (1901)
- Pons autoviae apud Wilare Ostrangiae (1981)
Nexus externi recensere
|
Vicimedia Communia plura habent quae ad Sanonam spectant. |
- Commentatio Sanonae] in Lexico historico Helvetiae: Theodisce, Francogallice, Italice
Notae recensere
- ↑ Nomen Sanona attestatum anno 1039, Sarona anno 1339. Paul Aebischer: Les Noms de Lieux du Canton de Fribourg (partie française) (Friburgo 1976), pag. 193.
- ↑ Nomen Sanona de verbo gallico Seganona venisse dicit J.U.Hubschmied: Drei Ortsnamen gallischen Ursprungs: Ogo, Château d’Oex, Üchtland, in: Festschrift Albert Bacmann zu seinem 60. Geburtstag. In: Zeitschrift für deutsche Mundarten, tomus 19, 1924, pag. 169-198, pag. 188.
- ↑ Eric Thilo, Ernst B. Steffan: La Sarine. Die Saane. (Salodurum, Friburgum 1979), pag. 9.
- ↑ Theodisce: Wileroltigen.
- ↑ Thilo, Steffan 1979, pag. 18-19.
Bibliographia recensere
- Eric Thilo, Ernst B. Steffan: La Sarine. Die Saane (Salodurum, Friburgum 1979).
- Sabine Stäuble: Le paysage alluvial de la Sarine hier et aujourd’hui (Universitate Lausannense 2004).