Nulla Vicipaediae Latinae pagina huc annectitur.
Quaesumus in alias commentationes addas nexus ad hanc paginam relatos. Quo facto hanc formulam delere licet.

Interpretationes vernaculae

Vehmicum tribunal, erat tribunal secretum et arcanum conditum a Carolo magno, ut aiunt nonulli, vel potius saeculo XII in Westphalia et cui ius dabatur, in quaestionibus gravissimis, reos in toto Sancto Imperio iudicare.[1] Sessiones tribunalis Vehmici erant secretae et praeses qui Freygravius dicebatur et decem assessores sive Scabini cooptati qui signa secreta et tesseras occultas sciebant clam iudicabant.

Sessio tribunalis Vehmici, anno 1375.
Sessio tribunalis Vehmici in fine saeculi XVIIImi, secundum imaginem pictam saeculo XIXmo.

Hieronymus Bonaparte, rex Westphaliae, id tribunal abolivit anno 1811.

Tribunal Vehmicum in litteris modernis recensere

Scriptores romantici in fabellis suis enarrant de iudiciis Vehmicis. Ita Gualterus Scott in fabella Anne of Geierstein sive The Maiden of the Mist de condemnatione Archibaldi von Hagenbach a tribunali Vehmico narrat.

Itidem Gulielmus Makepeace Thackeray in fabella Vanity Fair introducit iudices Vehmicos qui de Rebeccae sorte iudicant.

Notae recensere

  1. Iosephus Pichler, Historia imperatorum Romano-germanicorum, Viennae, 1753, pp. 181-183 : "Erat autem judicium Vehmicum, tribunal arcanum in pluribus Westphalia: potissimum locis, v. g, Tremomiae (quae sedes erat principalis), Grebensteinii, Zirenbergae etc, a Carolo Magno constitutum, quorum singula constabant ex Praeside, qui Freygravius dicebatur, et decem assessoribus, seu Scabinis. Hi ex viris legitimo toro natis , nulli crimini, nec servituti obnoxiis deligi debebant, silentiumque altissimum custodire, tesserarum occultarum, consuetudinum, et statutorum iudicii sui de quibus si quis aliquid aliis enuntiasset, lingua per cervicem evulsa, suspendio necabatur. Horum officiium erat in mores populi invigilare, deferre, et mulctare reos, quod eo facilius poterant, quod nemini praeter collegas notum esset, quinam eo officio fungerentur. Quibus porro de criminibus, et quam celeri procedendi modo judicia sua peragerent, refert Æneas Sylvius in Europa cap. 49. Multa cum Westphalis bella gessit (Carolus) eosque magnis afflixit cladibus, coëgitque Christi religionem amplecli. Quam cum saepius abnegassent, nec jusjurandum adverterent, ut metu poenae rebellionem compesceret, occultos instituit judices, quibus potestatem dedit, ut quamprimum dejerasse aliquem comperissent, aut fidem fregisse, aut aliud quoddam flagitium (in Reformat. Judicii Vehmici enumerantur Apostasia a fide, depraedatio Ecclesiarum , aut in viis Regiis, spoliatio mercatorum, violatio puerperarum, incendia, caedes Sacerdotum, usurae) commisisse mox illum supplicio afficerent, ubi primum comprehendi posset, nulla citatione praevia, aut defensione praemissa. Similia habet Chron. Bothonis ad an. 772. Scabinus ergo quicunque, si quem de crimine simili compertum habebat, in confessu judicii Freygravio denunciabat, et Crimen juramento affirmabat ; ferebatur tum in reum sententia ; quem ubicunque deprehendebat Scabinus, proxima ex arbore suspendebat. Pluribus haec exsequitur Turckius in fastis Carol, an. 785. §.2. 81. Dicebarur Vehmicum, seu Das Vehm Gericht, non quia vetitum, aut a vae mihi, ut quidam ridicule deducunt, sed ab antiqua voce Vehmen, quod idem est ac judicare, proscribere, condemnare. Unde vox in investituris saepius occurrens, Vehm-Stett, id est, jurisdictio criminalis. 82. Saepius reformatum, denique non abrogatum quidem est, sed ultro desiit; quae suo loco dicenda reservantur". [1]