Quantum redactiones paginae "Renatus Cartesius" differant
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Linea 3:
'''Renatus Cartesius''',<ref>Sic [[Petrus Gassendus]] in titulo libri ''Disquisitio metaphysica seu dubitationes et instantiae adversus Renati Cartesii Metaphysicam, et responsa'' (1644); sic saepe postea.</ref> seu '''Renatus Des Cartes'''<ref>Seu ''Des-Cartes''; sic, ipso vivo, in titulis librorum Latine divulgatorum, e.g. ''Renati Des-Cartes Meditationes de prima philosophia, inqva Dei existentia et anima immortalitas demonstratvr'' (1641) [http://hooke.lib.cam.ac.uk/cgi-bin/bib_seek.cgi?cat=ul&bib=3355225]; ''Geometria, à Renato Des Cartes anno 1637 Gallicè edita, nunc . . . in linguam Latinam versam et commentariis illustratam'' (1649) [http://hooke.lib.cam.ac.uk/cgi-bin/bib_seek.cgi?cat=ul&bib=3355220].</ref> vulgo ''René Descartes'' ([[Cartesium|Hagae Turonicae]], [[1596]] – [[Holmia]]e, [[1650]]) fuit [[philosophus]] et [[mathematicus]] [[Francia|Francicus]] qui ad [[illuminismus|illuminismum]] valde contulit. Saepe pater [[philosophia recens|philosophiae modernae]] appellatur, et quidem his de causis: quod inter primos [[Aristotelismus|Aristotelismum]] [[scholastica (philosophia)|scholasticorum]] reiecerit; quod [[dualismus (ontologia)|dualismum animae et corporis]] nova ratione imbuerit; quod [[scientia naturalis|scientias naturales]] in [[observatio]]nibus et [[experimentum|experimentis]] positas magnopere provexerit.
Dubitatione usus [[ratio|methodo]] opinatam reiecit [[cognitio]]nem in auctoritate [[sensus|sensibus]] ratione positam, novaque fundamenta epistemica erexit hac [[intuitio]]ne nixus: cum cogito, sum. Quod his praeclaris verbis dixit: "[[Cogito
[[Fasciculus:DescartesGraduationRegistry.JPG|thumb|upright=0.9|left|Tabularia de Cartesio Universitatis Pictaviensis, 1616.]]
Linea 150:
Adhuc meditator et se ipsum et Deum exsistere certo scit. In '''quinta meditatione'''("de essentia rerum materalium, et de Deo quod exstat") hunc numerum ad externas res meteriales extendere nititur. Etiam altero argumento Deum esse demonstrat. Sed primo probandum est, an quid certi de exsistentia rerum corporearum consequi, et quid de iis accurate imaginari possimus. Meditator examinat ideas suas, ad quas pertinent numerus et extensio ac notiones ab iis pendentes, sicut figurae, magnitudines, situs, durationes. Percipit se ideas habere rerum, quibus natura inmutabilis et aeterna est. Quae naturae a mente non pendunt, sicut idea [[triangulum|trianguli]], cui [[essentia]] per se est, sive extrinsecus est sive non est
{{Citatio|Quodque hîc maxime considerandum puto, invenio apud me innumeras ideas quarumdam rerum, quae, etiam si extra me fortasse nullibi existant, non tamen dici possunt nihil esse; & quamvis a me quodammodo ad arbitrium cogitentur, non tamen a me finguntur, sed suas habent veras & immutabiles naturas. Ut cùm, exempli causâ, triangulum imaginor, etsi fortasse talis figura nullibi gentium extra cogitationem meam existat, nec unquam extiterit, est tamen profecto determinata quaedam ejus natura, sive essentia, sive forma, immutabilis & aeterna, quae a me non efficta est, nec a mente meâ dependet.|Renatus Cartesius, ''Meditationes de Prima Philosophia,'' meditatio V, v (1641).}}
Meditator comperit innumerabiles sibi ideas esse, quas ipse non effecit quaeque a sua mente non pendent, sicut triangulum. Praeterea ens, cui omnes sunt perfectiones, etiam exsistere debet, quia exsistentia perfectio est. Itaque intellegit exsistentiam Dei similem esse exsistentiae rerum mathematicarum. Nequit enim Deum esse non cogitare.
{{Citatio|Imo sophisma hîc latet; neque enim, ex eo quòd non possim cogitare montem nisi cum valle, sequitur alicubi montem & vallem existere, sed tantùm montem & vallem, sive existant, sive non existant, a se mutuo sejungi non posse. Atqui ex eo quòdnon possim cogitare Deum nisi existentem, sequitur existentiam a Deo esse inseparabilem, ac proinde illum reverà existere; non quòd mea cogitatio hoc efficiat, sive aliquam necessitatem ulli rei imponat, sed contrà quia ipsius rei, nempe existentiae Dei, necessitas me determinat ad hoc cogitandum: neque enim mihi liberum est Deum absque existentiâ (hoc est ens summe perfectum absque summâ perfectione) cogitare, ut liberum est equum vel cum alis vel sine alis imaginari.|Renatus Cartesius, ''Meditationes de Prima Philosophia,'' meditatio V, x (1641).}}▼
▲{{Citatio|non possim cogitare Deum nisi existentem, sequitur existentiam a Deo esse inseparabilem, ac proinde illum reverà existere; non quòd mea cogitatio hoc efficiat, sive aliquam necessitatem ulli rei imponat, sed contrà quia ipsius rei, nempe existentiae Dei, necessitas me determinat ad hoc cogitandum: neque enim mihi liberum est Deum absque existentiâ (hoc est ens summe perfectum absque summâ perfectione) cogitare, ut liberum est equum vel cum alis vel sine alis imaginari.|Renatus Cartesius, ''Meditationes de Prima Philosophia,'' meditatio V, x (1641).}}
== Opera selecta Renati Cartesii ==
Linea 185:
* Alanen, Lilli (2014) The Second Meditation and the Nature of the Human Mind, apud D. Cunning (ed.) ''The Cambridge Companion to Descartes’ Meditation,'' 88–106. Cambridge University Press.
* Baillet, Adrien (1691) ''La vie de Monsieur Descartes.'' Première partie. A Paris, chez Daniel Horthemels.
* Broughton, Janet (2002) ''Descartes's Method of Doubt.'' Princeton University Press.
* Clarke, Desmond (2003) ''Descartes’s Theory of Mind.'' Oxford University Press.
* Gaukroger, Stephen (1995) ''Descartes: an intellectual biography''. Clarendon Press.
* Grayling, A. C. (2006) ''Descartes: The Life of Rene Descartes and Its Place in His Times.'' Simon and Schuster.
| |||