Quantum redactiones paginae "Publius Cornelius Scipio Africanus" differant
Content deleted Content added
Posui L-1. |
m ~ (10K) |
||
Linea 1:
{{L|-1}}
[[
'''Publius [[Gens Cornelia|Cornelius]] Scipio Africanus Maior''' (natus anno [[236 a.C.n.|236]], mortuus anno [[183 a.C.n.]]) fuit dux in [[Secundum Bellum Punicum|Secundo Bello Punico]] et [[civilitas|vir rei publicae]] [[Roma antiqua|Romanae]].
== Gens ==
Scipio anno [[235 a.C.n.]] [[Roma]]e gente [[Patricii (ordo)|patricia]] [[Scipio (cognomen)|Scipionum]], ramo [[Gens Cornelia|gentis Corneliae]], [[Roma]]e natus est. Quidam maiores eius iam [[consul]]atu functi sunt. Tres ex decem consulibus, qui ab anno [[222 a.C.n.]] usque ad annum [[218 a.C.n.]] electi sunt, fuerunt Scipiones. Africanus erat consul et quoque bonus imperator, rarissimus illo tempore. Proavus Publii Cornelii Scipionis Africani, [[Lucius Cornelius Cn.f. Scipio Barbatus|Lucius Cornelius Scipio Barbatus]], qui etiam auctor generis Scipionum habetur, munere [[Pontifex maximus|pontificis maximi]] functus anno [[280 a.C.n.]] [[censor]] electus est. [[Bella Samnitica|Bellis Samniticis]] bene gessit, ex quo ei et genti eius magna gloria obtigit.
Pater [[Publius Cornelius L.f. Scipio]], [[consul]] anni [[218 a.C.n.|218]], anno [[211 a.C.n.|211]] in Hispania contra [[Poeni|Poenos]] pugnans necatus est. Mater Pomponia fuit, frater [[Lucius Cornelius P.f. Scipio Asiaticus]] anno [[190 a.C.n.|190]] consulatum gessit. Ipse Publius Cornelius Scipio Aemiliam in matrimonium duxit et ex ea duos filios atque duas filias habuit, inter eas [[Cornelia (mater Gracchorum)|Cornelia]], quae [[Tiberius Sempronius Gracchus (consul 177 a.C.n.)|Tiberio Sempronio Graccho]] (consuli [[177 a.C.n.|177]]) nupsit et mater illorum clarorum Gracchorum facta est.
Linea 16:
Anno [[209 a.C.n.|209]] Scipio Hasdrubalem ad Baeculam super Baetem repulit sed itineri Hasdrubalis versus Italiam obstare nequivit. Anno 206 tamen plenum dilectum Poenorum ad Ilipam pervicit, et Poeni copias ex Hispania deduxerunt.
Cum in Hispania esset, Scipio et suus frater, Lucius Cornelius P.f. Scipio Asiaticus, “Fulmina Belli” nominabantur. In animo habens [[Carthago|Carthaginem]] ipsam oppugnare, cum principibus [[Numidia|Numidicanis]] Syphace Massinissaque coniunxit. Syphax autem posthac in [[matrimonium]] Sophonisbam, filiam Hasdrubalis Gisconis, duxit, et cum Scipione Massinissaque pugnavit. Rediens ad Hispaniam Scipio seditionem oppressit. Interea Mago in Italiam [[navigatio|navigavit]], et Scipio, [[Gades|Gadibus]] captis ac occupatione Romana in Hispania firmata, anno [[206 a.C.n.|206]] imperium
[[Hannibal]]e hoc tempore in [[Calabria]] circumscripto, Romani bellum contra Africam transferre potuerunt. Fama Scipionis ei complures ex tota Italia evocatos traxit, nobiles antiqui autem, quibus elegantia luxuriosa illius displicuit, et qui Hannibalem omnino timuerunt, incursioni adversati sunt, veniam Scipioni ex Sicilia ad Africam trasmittere dantes, si Romae interfuerit. Principio anno 205 cultus deae [[Phrygia]]e [[Cybele]]s ac translatio simulacri eius ex Pessino Romam ad benedicendum incursionis nimirum existimationem plebis attigit. Legatione ad Siciliam mandato, cognitum est Scipionem exercitui classique bene armatis imperare, et iusso legati Scipio anno 204 ex Sicilia ad Uticam transivit. Interea Carthago cum Syphace, cuius impetus Scipionem ad exsolvendum obsidionis Uticae compellit, coniunxit, sed anno secundo tamen hic duos exercitus Numidicanos Poenosque pervicit. Quamvis exercitus Hannibalis numero superior esset, dux Poenus a Scipione ad [[Proelium Zamense|Zamam]] [[19 Octobris]] anno [[202 a.C.n.|202]] pervictus est<ref>[[Polybius]] XV 5-16; [[Titus Livius]], ''Ab urbe condita'', XXX 29-35</ref>. In Secunda Bella Punica, Scipio fecit Romanum gladium meliorem pugnando Hannibali. Novus Romus gladius erat similis gladio Hispano quod erat longior. Hoc facto [[Secundum Bellum Punicum]] finivit. In ultimo proelio belli Zamae, Scipio usus est consilium eodem Hannibalis in eum quod, ars militaris, usus est Hannibalis adversus Romanos Cannis.
Linea 24:
Anno [[199 a.C.n.|199]] [[censor]] fuit et annis 199 atque [[194 a.C.n.|194]] ''princeps senatus''. Hoc anno etiam consul II fuit, nunc una cum [[Tiberius Sempronius Ti.f. Longus|Tiberio Sempronio Ti.f. Longo]]. Anno [[193 a.C.n.|193]] ad Africam ad altercationem inter Massinissam Poenosque decidendum missus est. Legatio defecit, forsitan quod cogitatum est Hannibalem, nunc [[Antiochus III Magnus|Antiocho Magno]] serviens, ad Carthaginem advenire ut copias versus Italiam colligeret. Bello contra Antiochum anno 190 ab Romanis indicto, Scipio et frater suus [[Lucius Cornelius Scipio Asiaticus|Lucius]] exercitui praepositi sunt, et eodem anno Antiochum ad Magnesiam vicerunt. Anno 189 iterm ''princeps senatus nominatus est.
Scipio, numquam victis, fuit unus ex optimis maximisque ducibus Romanis. Peritus et artis bellicae et rerum militarium, etiam copiis fidem facere potuit. Ut fama est, Hannibal, si Scipionem superare potuisset, se esse dux maior quam et [[Alexander Magnus|Alexandrum Magum]] et [[Pyrrhus|Pyrrhum]] habuisset. Scipio homo ingeniosi animi erat. [[Lingua Graeca|Graecam]] scivit, et in illa lingua [[autobiographia|commentarium vitae suae]] scripsit. Etiam [[orator]] decorus erat.
Linea 36:
* [[Cena Scipioni et Hasdrubali a Syphace oblata]]
* [[Continentia Scipionis (Bellinus)|Continentia Scipionis]], pictura Ioannis Bellini
*''[[Scipionyx samniticus]]''
== Bibliographia ==
Line 45 ⟶ 46:
== Notae ==
{{Index consulum rei publicae|
| |||