Quantum redactiones paginae "Ludovicus van Beethoven" differant

Content deleted Content added
m + ut >10K sit sine dubio
pauca latinitatis causa mutavi
Linea 1:
{{Capsa hominis Vicidata}}
[[Fasciculus:Beethoven.jpg|thumb|Ludovicus van Beethoven (1770–1827); [[Iosephus Carolus Stieler]] anno 1820 pinxit.]]
'''Ludovicus van Beethoven,''' Theodisce '''Ludwig van Beethoven''', ([[Bonna]]e, [[16 Decembris]] [[1770]]; [[Vindobona]]e, [[26 Martii]] [[1827]]) fuit [[compositor]] et [[clavilista]] [[Germania|Germanicus]], tertius ex praestantissimis [[Aetas Classica (musica)|aetatis classicae musicis]], post [[Haydn]] et [[Mozart]]. Et apud peritissimos unumunus ex altissimis culminibus [[historia musica|historiae musicae]] habetur, et non peritis popularissimus semper manet.
 
Natus [[Bonna]]e, in [[urbs|urbe]] tum [[caput (urbs)|capite]] Principis Dicionis Coloniae et [[Imperium Romanum Sacrum|Sacri Imperii Romani]] parte, Beethoven viginti unum annos natus [[Vindobona]]m immigravit, ubi discipulus [[Franciscus Iosephus Haydn|Iosephi Haydn]] mox famam [[clavilista]]e praestantissimi habuit. Ante autem tricesimum annum, [[auditus|audiendi sensus]] eius corrumpi coepit, sed in compositione et perfunctione musicae (ut [[instrumentum musicum|musicus]] vel [[orchestra]]e dux) persistebat, etiam cum penitus [[surditas|surdus]] factus esset.
 
== Vita ==
Beethoven [[Bonna]]e natus est mense Decembri anno [[1770]], die fortasse 16 (dies ortus eius non pro certo habetur). Ludovicus unus ex tribus filiis fuit qui supervixerunt. Maximus natu habuit duo [[frater|fratres]], CarolusCarolum et IoannesIoannem van Beethoven. [[Pater]], Iohannes van Beethoven, exemplari [[puer]]i [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Mozart]] adductus, volebat quoque parvum Ludovicum mirum puerum reddere. Itaque iam a prima pueritia eum [[clavile]], [[organum tubulatum|organum]] [[tibia]]que docebat. Pater erat [[alcohol]]icus, et [[mater]], Maria Magdalena Keverich, saepe aegrotabat.
 
Ludovicus iuvenusiuvenis die 26 Martii anno 1778, septimum annum agens, primum in publico [[Colonia Agrippina|Coloniae]] [[clavile|clavili]] cecinit. Pater praenuntiavit puerum tantum sex annos natum esse quo puerulus Ludovicus etiam mirior videretur. Qua de causa Beethoven se ipse usque ad adultam aetatem pro iuniore habitus est.
 
Primus Ludovici praestans magister fuit [[Christianus Gottlob Neefe]].
Linea 15:
[[Fasciculus:Beethoven Riedel 1801.jpg|thumb|left|Beethoven, anno 1801, anno aetatis 31, a Carolo Riedel pictus]]
 
Anno [[1787]], primum iter [[Vindobona]]m fecit, auctore [[Ferdinandus von Waldstein|Ferdinando von Waldstein]] [[comes|comite]]. Fertur Vindobonae Beethoven fugaciter Mozart invenireinvenisse, sed huius rei non est ullum certum testimonium. Secundum [[fabula]]m, Mozart dixisset: "Mementote nomen eius; per orbem terrarum divulgabitur." Paulo post quam Vindobonam pervenit, nuntium per patris litteras accepit matrem grave aegrotam esse eique [[Bonna]]m redeundum esse; mater denique [[phthisis|phthisi]] mortua est die [[17 Iulii]] eiusdem anni.
 
Anno [[1792]], princeps elector Bonnensis Beethoven sumptibus suppeditavit ad secundum iter Vindobonam faciendum. Ibidem Beethoven totam vitam versabitur. Vindobonae discipulus compositionis [[Franciscus Iosephus Haydn|Iosephi Haydn]], contrapuncti [[Iohannes Georgius Albrechtsberger|Iohannis Georgii Albrechtsberger]], cantus [[Antonius Salieri|Antonii Salieri]] fuit. Vicesimum quintum annum agens primum opus magni ponderis edidit: tria [[trinio]]nes clavili, violinae, et violae gravi op. 1.
Linea 22:
Anno [[1800]], Vindobonae suam primam [[symphonia]]m moderatus est. Paulo post [[auditus|audiendi sensus]] corrumpi coepit, quapropter anno [[1802]] Testamentum Sancti Loci (Heiligenstadt) scripsit, in quo de sua desperatione loquitur.
 
Hac tempestate novum genus Beethovenianum incipit, quod e tertia symphonia, ''Heroica'' nuncupata, heroicum appellatur. PrimumPrimo Beethoven hanc symphoniam [[Napoleo I (imperator Franciae)|Napoleoni]], qui ei admirationi erat, dedicare volebat, sed postquam ei cognitum est Napoleonem se ipsum imperatorem appellatum esse, Beethoven ira accensus primam inscriptionem e libello delevit, et in novam ''Heroicam'' mutavit. Symphonia Heroica primum publico [[7 Aprilis]] [[1805]] prolata est.
[[Fasciculus:5. Sinfonie (Beethoven) - Erstes Thema.png|thumb|left|Materies prima symphoniae quintae]]
 
Linea 31:
Post fratris Caroli mortem, [[15 Novembris]] [[1815]], Beethoven constituit eius filii tutorem fieri, qui tum novem annos natus erat. Carolus frater per testamentum Beethoven suum filium, cui nomen quoque Carolus erat, in custodiam tradiderat, sed in lecto mortis coniunctam filii custodiam cum sua [[uxor]]e Iohanna statuit. Insequentibus annis, Beethoven, qui fratriam abhorrebat, adeo omnes vires suas in custodia obtinenda posuit ut paene musicam scripsit. Beethoven tandem unus tutor Caroli nuncupatus est.
 
Beethoven postremos annos propter [[surditas|surditatissurditatem]] causa paene omnino semotus degit. Tantum paucis amicis utebatur "colloquiorum libellorum" auxilio.
 
Symphonia 9 "Choralis" primum publico die [[7 Maii]] [[1824]] prolata est. Ultimam partem huius symphoniae finitur in musicam redditum ''[[An die Freude]]'' (''Pro Gaudio''), [[poema]] [[Fridericus Schiller|Friderici Schiller]], quod incipit "Freude, schöner Götterfunken" ('Gaudium, pulchra scintilla divina'). Haec [[melodia]] [[hymnus]] [[Unio Europaea|Unionis Europaeae]] ("[[Hymnus Europae]]"), verbis novis "Est Europa nunc unita," facta est.