Quantum redactiones paginae "Logarithmus" differant

Content deleted Content added
m nova formula illarum 10,000 paginarum
typog
Linea 1:
[[Fasciculus:Common Logarithms.svg|thumb|Linea rubra est logarithmus decimus; linea caerulea, logarithmus binarius; linea viridis, logarithmus naturalis]]
'''Logarithmus''' est [[functio]] [[mathematica]] <math> \log_a: \mathbb R^{+}\setminus \lbrace 0 \rbrace \to \mathbb R, x \mapsto \log_a (x), \ (a \in \mathbb R^{+}\setminus \lbrace 0 \rbrace) </math>, cuius valor indicat exponentem variabilis independentis ''x'' ad [[basis|basim ''a'']] potentiae, id est: <math> y=\log_a(x) \Leftrightarrow a^y = x. </math>
 
Exempla:
Linea 27:
:ergo <math>1234 * 7654 \approx 9445036</math> quod est re vera productum horum numerorum
 
Quare est log(AB) = log(A) + log(B)? Si X = log(A), secundum basin ''b,'' et Y = log(B) secundum eandem basin, tunc <math>b^{X} = A, b^{Y} = B</math> (per definitionem). Nunc <math>AB = b^{X}b^{Y}</math>, sed <math>b^{X}b^{Y} = b^{X+Y}</math>. (Facilius est intellectu si X et Y sunt [[numerus integer|numeri integri]]; [[calculus]] nobis dicit id verum esse etiam si sint alii [[numerus realis|numeri reales]].) Et <math>\log_b(b^{X+Y}) = X + Y</math>, per definitionem. Habemus igitur <math>\log_b(AB) = \log_b(A) + \log_b(B)</math>.
 
[[Fasciculus:Sliderule.PickettN902T.agr.jpg|thumb|left|[[Regula remissaria]] ordinaria in usu discipulorum]]
Linea 44:
 
== Definitio et proprietates functionis ==
Ut supra dicitur, functio <math>f(x) = \log_a (x)</math> est [[functio inversa|inversa]] functionis <math>f(x) = a^{x}</math>. Quod <math>f(x) = a^{x}</math> est [[continuitas (mathematica)|functio continua]], inversa <math>f(x) = \log_a (x)</math> quoque est continua.
 
Possumus etiam logarithmum naturalem definire per [[integrale]]:<ref>Vide Hardy, p. 399-412</ref>
 
:<math>\ln(x) = \int_1^{x} \frac{1}{t} dt</math>
 
si ''x > 0,'' ex qua formula scimus <math>\frac{d}{dx} \ln(x) = \frac{1}{x}</math>, et functio ln(x) est [[continuitas (mathematica)|continua]]. Cum ''x'' ad [[infinitas|infinitatem]] tendet, ln(x) quoque sine fine auget. Et ln(1) = 0. Si 0 < x < 1, ln(x) < 0:
 
:<math>\ln(x) = \int_1^{x} \frac{1}{t} dt</math>
:Pone <math>u = \frac{1}{t}</math> -- tunc
:<math>\ln(x) = \int_1^{\frac{1}{x}} \frac{-1}{u} du = - \int_1^{\frac{1}{u}} \frac{1}{u} du = -\ln\left(\frac{1}{x}\right)</math>
 
Ergo <math>\lim_{x \to 0} \ln(x) = - \infty</math>
 
Si definitio per integrale re vera eandem functionem definit atque definitio per functionem inversam, debemus demonstrare ''ln(xy) = ln(x) + ln(y)'':
 
:<math>\ln(xy) = \int_1^{xy} \frac{1}{t} dt</math>
:Sit t = uy; tunc <math>\ln(xy) = \int_{\frac{1}{y}} \frac{1}{u} du</math>
:quod est <math>= \int_1^{x} \frac{1}{u} du - \int_1^{\frac{1}{y}} \frac{1}{u} du</math>
:<math>= \ln(x) - \ln\left(\frac{1}{y}\right) = \ln(x) + \ln(y)</math>
 
Functio hoc modo definita ergo easdem proprietates habet atque inversa functionis exponentialis: eadem est functio.
Linea 69:
[[Numerus e|Numerus Euleri]] ''e'' est numerus cuius logarithmus naturalis est 1: <math>\int_1^{e} \frac{1}{t} dt = 1</math>. Definitio [[Functio exponentialis|functionis exponentialis]] ''y = e<sup>x</sup>'' est inversa functionis logarithmicae.
 
Si hoc modo logarithmum naturalem definimus, quo modo possumus logarithmos ad alias bases calculare? Sit <math>\log_a(x) = \ln(x)/\ln(a)</math>. Tunc:
 
:<math>\log_a(x) = \frac{\ln(x)}{\ln(a)}</math>
:<math>\log_a(x) \times \ln(a) = \ln(x)</math>
:<math>e^{\log_a(x) \ln(a)} = e^{\ln(x)} = x</math>
:<math>e^{{\ln(a)}^{\log_a(x)}} = a^{\log_a(x)}</math>
:hoc est, <math>x = a^{(\log_a(x))}</math> ut desideremus.
 
== Historia logarithmorum ==
Linea 83:
Collega eius [[Henricus Briggs]], professor [[geometria]]e in [[Universitas Oxoniensis|Universitate Oxoniensis]], anno [[1617]] tabulas meliores fecit; liber eius fuit ''Logarithmorum chilias prima,'' in quo fuerunt logarithmi omnium numerorum integrorum de 1 ad 1000. Anno [[1624]] librum cuius titulus est ''Arithmetica logarithmica'' edidit, ubi logarithmos numerorum de 1 ad 10000 et de 90000 ad 100000 calculavit.
 
Logarithmus secundum Napier non idem fuit atque logarithmus modernus. Briggs autem definitionem hodiernam habuit, secundum basin 10. Napier scivit summam exponentium cum numerorum producto cohaerere: si vis multiplicare b<sup>x</sup> et b<sup>y</sup>, non opus est multiplicationi, quod productum est b<sup>x+y</sup>. Napier, si poterat basin b invenire ut omnes numerus N sit b<sup>x</sup>, multiplicare per additionem poterat. Et facilius esset si indices ''x'' essent parvi numeri, proximi inter se. Elegit ergo basin b = 0.9999999 = 1 - 10<sup>-7</sup>, sed nunc indices (exponentes) ''nimis'' proximae inter se fuerunt. Napier igitur omnia per 10<sup>7</sup> multiplicavit. Sit ''Nap(x)'' functio eius: tunc Nap(x) non re vera est <math>\log_{0.9999999}(x)</math>. Si <math>x = 10^{7}\left (1-\frac{1}{10^{7}}\right)^{L}</math> (hoc est, b<sup>L</sup> × 10<sup>7</sup>), Nap(x) = L. Ut faciliter videtur, Nap(10<sup>7</sup>) = 0, et <math>Nap\left(10^{7}\left(1-\frac{1}{10^{7}}\right)\right) = 1</math>.
 
Multiplicatio ergo additio fit: <math>Nap(a) + Nap(b) = Nap\left(\frac{ab}{10^7}\right)</math>. Non exacte idem regulus est atque regulus logarithmorum verorum, quod necesse est punctum decimale movere post additionem, id quod autem perfacile est.
 
Quod <math>\lim_{n\rightarrow\infty} \left(1 - \frac{1}{n}\right)^n = \frac{1}{e}</math>, functio Nap(x) similis est functioni <math>\log_{\frac{1}{e}}(x)</math>.
 
Briggs autem illum numerum 10<sup>7</sup> e regulo eicere voluit. Functionem similem Nap(x) definit, dicamus Br(x), ut Br(1) = 0, Br(10) = 1; tunc Br(√10) = .5 etc. Functio Br(x) est logarithmus decimus.