|
[[Fasciculus:NGC_7293.jpg|thumb|Longa a 650 [[annus luce mensus|anni luce mensi]], nebula Helix est una proximarum [[Tellus (planeta)|Terrae]].]]
In astronomia, '''planetaris nebula planetaria'''<ref>"Nebula *planetaria": [http://ephemeris.alcuinus.net/lexico/astronomica1.htm Astronomica 1] apud ''Ephemeris''</ref> est res astronomica quae, cum ima resolutione observatur,est similis disco specie nebulosa. Propter hunc aspectum, similem planetis, adiectivus "planetarisplanetarius" ei additur, et ab illo tempore ut nomen historicum servatur.
Ab observationibus accuratioribus (singillatim spectroscopicis), scitur nunc nebulas planetaresplanetarias cum planetis non convenire. Cum parva stella (minus quam octo massae solis) senescit et consumit [[hydrogenium]] atque [[helium]], cor ipsum ruit ut formetur [[pumilio alba]], dum strata externa radiis prementibus expelluntur. Qui gasi nebulam materiae formant quae expanditur circum stellam velocitate expandi a 20 ad 30 kilometra per secundam. Quae nebula accipit [[ion]]ta a photonibus ultrapurpureis{{dubsig}} emissis stella quae calet maxime(a 50 000 ad 100 000 K).
Energia adquisita sic gaso remittitur sub forma lucis minoris energiae, in visibilibus rebus.
Haec sunt res quae rapide variant: notae sunt 1500 in [[Via Lactis]], nostra galaxia. Earum gratia, noster universus ditescit, in transformando hydrogenio orto in elementa graviora et in expellendis novis elementis ad medium inter stellas.
Nebulae planetaresplanetariae coloratissimae sunt et imagines sunt dignae qui spectentur. Exemplum clarum earum rerum est nebula Anuli sita in constellatione Fidium, inde alterum cognomen: nebula [[Fides|Fidium]].
== Historia ==
[[Fasciculus:Messier27.jpg|thumb|[[Nebula Halteris]].]]
Nebulae planetaresplanetariae plerumque sunt res parvo splendore, invisibiles oculo humano. Prima nebula planetarisplanetaria reperta fuit nebula [[Nebula Halter|Halteris]] in constellatione [[Parva vulpes|Parvae Vulpis]], observata a [[Carolus Messier|Carolo Messier]] in anno 1764 et inscripta M27 in eius indice rerum diffusarum.
Natura nebularum planetariumplanetariarum ignota mansit usque ad primas observationes spectroscopicas, in medio [[XIX saeculum|XIX° saeculo]]. Gulliemus Huggins unus ex primis astronomis fuit qui spectro rerum astronomicarum studeret diffrigens lumen prismo adiuvante. Stellae quas observavit ostenderunt spectrum continuum in quo lineae obscurae apparuerunt (radii absorbentes).
Ceterum, cum nebulae [[Oculus Felis|Oculi Felis]] studuit, occucurrit spectro diversissimo. Pauci radii emittebantur in continuo fere nullo. Lucidissimus radius inveniebatur in undae longititudinelongitudine 500,7 nanometrorum, quod nullum elemntum notum in terra emittebat. Emmissionem novo elemento attribuit, quod appellavit ''nebulium'', ut helium quod repertum erat semel in spectro solari.
Tamen, helio reperto in Terra paucis annis post inventionem ab astronomis, ambages ''nebulii'' diu restiterunt physicis qui non invenire poterant in Terra. In incipienti saeculo XX, solum Henricus Norris Russel proposuit radios lucidos observatos in nebulis planetaribusplanetariis signum novi elementi non esse, sed elemento communissimo emitti, nempe oxygenio, sito in conditionibus extremis imae densitatis.
== Notae ==
<div class="references-small"><references /></div>
== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Planetary nebulae|nebulas planetaresplanetarias}}
[[Categoria:AstronomiaRes astronomicae]]
[[Categoria:Physica]]
{{Link FA|en}}
| 