Quantum redactiones paginae "Lava" differant
Content deleted Content added
m r2.7.3) (automaton addit: xmf:ლავა |
m ~ |
||
Linea 1:
[[Fasciculus:Pahoeoe fountain original.jpg|thumb|Lavae scaturigo alta 10 metra.]]
'''Lāva''' (-ae, ''f.'')<ref>
* '''1738''', [[Neapolitana Scientiarum Academia|Neapolitanae Scientiarum Academiae]] ([[Franciscus Seraus|Francisco Serao]] attributus) ''[http://www.archive.org/details/neapolitanaescie00sera De Vesuvii Conflagratione Quae mense Maio anno MDCCXXXVII accidit Commentarius]'', passim, e.g. cap. II, p. 33:
Line 6 ⟶ 5:
* '''1986''', [[Carolus Egger|Caroli Egger]] ''Sermo Latinus Hodiernus,'' in capitulo "Aetna Ignium Rivos Evomens Vix Potest Domari," pp. 48–49:
:"Saxa liquefacta, torrentis instar devoluta,—''lava'' vulgo appellantur videturque hoc verbum origine Neapolitanum in Latinum recipi posse ne res per longiusculam circuitionem significetur—everterunt, destruxerunt deversoriola montana. . . ."
</ref> sive '''rhyax''' (-ācis, ''m.'')<ref>[[Graece]] ῥύαξ, e.g. [[Thucydides|Thucydidis]] ''De Bello Peloponnesiaco'' 3.116.1—2: Ἐρρύη δὲ περὶ αὐτὸ τὸ ἔαρ τοῦτο ὁ ῥύαξ τοῦ πυρὸς ἐκ τῆς Αἴτνης, ὥσπερ καὶ πρότερον, καὶ γῆν τινὰ ἔφθειρε τῶν Καταναίων, οἳ ὑπὸ τῇ Αἴτνῃ τῷ ὄρει οἰκοῦσιν, ὅπερ μέγιστόν ἐστιν ὄρος ἐν τῇ Σικελίᾳ. "Fluxit autem circa ver hoc rhyax (i.e. labes) ignis ex Aetna, sicut et prius, et terram quondam perdidit Catanaeorum, qui sub Aetna monte habitant, qui maximus est mons in Sicilia."</ref> est ardens saxorum [[liquefactio|liquefactorum]] massa quam erumpens evomit [[mons ignifer]]. Lava, cum prima ex sipunculo<ref>Vulgo "''[volcanic] vent'' etc. [[David Morgan|Morgan]] ''Adumbratio'': "95 spout, nozzle sîpunculus, i m., sîpho, ônis m."</ref> vulcanico exsudatur, est liquida maximi caloris: inter 700 °C et 1200 °C (1300 °F et 2200 °F) esse solet. Cum lava sit centies millies aqua viscosior, saxum viscosum potest multa milia passuum defluere priusquam refrigeat et congelascat. Lava sub terra subsidens [[magma]] nominatur. Lava solida est saxum
==
Vox ''lavae'' dialecto [[Neapolis|Neapolitanae]] pertinet, in qua sensu stricto significat rivulum aquae quem praebet mons post imbrem. Verisimiliter fontem habet in verbo [[Lingua Latina|Latino]] ''labes,'' nam talis aqua de monte labitur. Sensum hodiernum, primum, huic locutioni tribuit [[Franciscus Seraus]], [[Vesuvius|Vesuvium montem]] inter [[14 Maii]] et [[4 Iunii]] anno [[1737]] erumpentem describens: fluxum enim igniferae lavae per faciem montis delapsum esse narravit.
==
* [[Aa|ʻAʻā]]
* [[Kipuka|Kīpuka]]
Line 19 ⟶ 18:
* [[Tubus lavicus]]
==
<div class="references-small"><references/></div>
[[Categoria:Saxa ignea]]
[[Categoria:Vulcanologia]]
| |||