Emendatio ex 13:00, 23 Martii 2011 recensere Luckas-bot (disputatio \| conlationes) 114 822 edits m r2.7.1) (automaton addit: eu:Lurrun-makina ← Differentia superior		Emendatio ex 09:06, 11 Aprilis 2011 recensere abrogare 82.36.88.233 (disputatio) No edit summary Differentia proxima →
Linea 13: Initium hodiernae machinae vaporariae fuit [[antlia]] quaedam a [[Thomas Savery\|Thoma Savery]] anno [[1698]] fabricata, in qua vapor recte in corpus aquae elevandae agitur. Prima machina quae cylindro et [[pistillum (mechanicum)\|pistillo]] utebatur a [[Dionysius Papin\|Dionysio Papin]], machinam Savery emendare volens, [[1705]] constructa est. Eodem anno, [[Thomas Newcomen]] machinam cum ~~pistillo~~[[embolo\|embolus mechanicus]] fabricavit quae formae hodiernae propius accedebat. ~~Pistillum~~Embolus in cylindro movens catena colligata est ad extremam partem trabis, quasi trutinae magnae. Vapor ex [[cortina]] in cylindrum admissus sinebat ~~pistillum~~embolum elevari a contrapondere gravi quod ab altera parte trutinae suspensum est. Inde, valvula clausa, vapor cylindri a frigida aquae scatebra rapide condensabatur ut, cylindro iam vacuo, ~~pistillum~~embolus vi atmosphaerica deprimeretur et opus aquae elevandae exerceretur trahendo ferulam quae trabem ad [[antlia]]m coniungebat. [[Fasciculus:Savery Engine sideview.gif\|thumb\|Diagramma antliae vapore impulsae a Thoma Savery fabricatae]] Fertur puer quidem, Honophredus Potter, cui valvulam aperire et claudere ~~praeceptus~~iussus erat, tam ignavia quam sollertia, fecisse machinam, per duas chordas, valvulas ipsius agere, et ideo primam valvulam automaticam finxisse. Creatio hodiernae machinae vaporariae debita est [[Iacobus Watt\|Iacobo Watt]], fabricatori instrumentorum in [[Universitas Glasvegiensis\|Universitate Glasvegiensi]], qui emendationem quintuplicem fecit: Linea 22: * 2. antliam aeriam addere ut cylindrus facilius vacuaretur * 3. cylindrum tegumento includere ut refrigerari prohiberetur * 4. actionem duplicem facere qua ~~pistillum~~embolum, haud vi atmosphaerica reprimeretur, immo vi vaporis in alteram partem cylindri admissi * 5. vaporis expansionem usurpare, scilicet, vaporem in cylindrum admitti desinere cum motus ~~pistilli~~emboli partim duntaxat confectus sit, ut vapore adhuc in cylindro expandente motus perficeretur. [[Fasciculus:centrifugal governor.png\|thumb\|150px\|left\|Gubernatrum et valvula strangulatrix]] Linea 30: ==Machina rotativa== [[Fasciculus:Steam engine in action.gif\|thumb\|200px\|Machina vaporaria rotativa. Sagitta rosacea ingressum vaporis indicat; sagitta caerulea egressum.]] Motus prorsum et retrorsum ~~pistilli~~emboli per lineam rectam in motum rotativum convertitur per virgulam colligativam, quae, axi uncato coniuncta, [[rota volans\|rotam volantem]] volvit. Potentiam machinarum metiri solent iuxta “potentiam equi”. Gratia exempli, machina potentiae unius equi est ea quae pondus 33 000 librarum, per spatium unius pedis, in una minuta, elevare valet. Ista mensura adscita est quod cum primae machinae in locum equorum substituerentur ad aquam ex fodinis haurendam, possessores fodinarum scire volebant quot equos, machina empta, dimittant. ===Genera machinae rotariae=== * '''Machina Horizontalis''' cylindrum ~~pistillumque~~embolusque prona iacentia habet,cui ordini sunt duo bona, scilicet, quod pondus aeque distribuatur, et quod facilius ad partes accedatur ut reficiantur. * In '''Machina Verticali''' cylindrus ~~pistillumque~~embolusque recta supra axem uncatum stant, ut spatium parcius occupent. Tales sunt plurimae machinae maritimae. * In '''Machina Oscillanti''' virgula ~~pistilli~~emboli, sine cardine, continuo ad axem uncatum colligatur, cylindro ipso cum unco oscillante. Hic cylindri motus valvulas vaporis aperit clauditque. * In '''Machina Condensatrice'''. vapor exhaustus condensatur, fere scatebra aquae frigidae, potiusquam in aerem emittitur. Linea 60: In machina, cortina est vasum paene clausum ex quo per tubum pressio vaporem impellit ad vaporarium unde ad cylindros distribuitur ut pistilla exerceat. ==~~Pistillum~~embolus et valvula lapsiva== [[Imago:Uniflow steam engine.gif\|thumb\|left\|400px\|Diagramma animatum ~~pistilli~~emboli in cylindro. Hic valvulae funginae (loco valvulae lapsivae) [[gibber]]is agitantur]] Cum vapor pressione impulsus ~~pistillo~~embolo occurrit, magna cum vi id repellit ad finem cylindri. Cum autem motus ~~pistilli~~emboli perfectus est, quoddam ingenium callidissimum, "valvula lapsiva" nomine, agere incipit quae ingressum ad eam partem cylindri claudit et vaporem in alteram partem admittit, ut ~~pistillum~~embolus rursus repellitur. Eodem tempore, valvula labens istam partem cylindri quae primo vaporem accepit, ut vapor exhaustus ~~pistillo~~embolo redeunte eiciatur. Quoniam axis uncatus (qui rotam volantem volvit) ad ~~pistillum~~embolum coniungitur per virgulam ~~pistilli~~emboli et virgulam colligativum, ideo rota semel per gyrum volvitur quotiescunque motum prorsum et retrorsum perficit. Valvula labens ipsa "eccentrico" movetur, quod est discus in axe uncato affixus, aliquantulo extra centrum, ut motus quasi unci efficiatur, etsi per spatium brevius. Eccentricum movet virgulam quae valvulam labentem prorsum et retrorsum labi facit. ==Gubernatrum centrifugum==

Quantum redactiones paginae "Machina vaporaria" differant