Quantum redactiones paginae "Iosephus Schumpeter" differant
Content deleted Content added
m ~ |
m ~ |
||
Linea 45:
Eodem tempore, in animo habebat novos de [[oeconomia monetaria]] ac [[fluctuatio oeconomica|fluctuationibus oeconomicis]] libros scribere, sed parum proficiebat. Cur? Fortasse quod Schumpeter annis 1930 voluit plus quam antea mathematica inniti. Iam anno [[1930]] una cum [[Irving Fisher]], [[Ragnar Antonius Kittil Frisch|Ragnar Frisch]], inventore vocabuli ''[[oeconometria]]e,'' et quattuordecim aliis oeconomicis et statisticis oeconometricam societatem (''Econometric Society'') instituerat, cui etiam exeuntibus annis 1930 praefuit. Saepe quidem dicitur Schumpeterum idcirco parum profecisse, quod in [[mathematica]] non esset satis bene versatus. Utcumque est, infitiandum non est illius temporis instrumenta mathematica parum adaequata fuisse describendis actionibus non deterministicis, ad quas intentus Schumpeter erat moliens causas cognoscere evolutionis oeconomicae. Etiam aemulatione quadam ne libros perficeret impediebatur. Keynes enim, quem sui aemulum animo effinxit Schumpeter, iam anno 1930 librum de pecunia tractantem (''A Treatise on Money'') ediderat, et anno [[1936]] alterum edidit librum de occupatione operaria, faenore ac pecunia disserentem (''The General Theory of Employment, Interest and Money''). Quibus libris fundamenta macro-oeconomica sunt posita, quae interdum [[Placita Keynesiana|Keynesianismi]] nomine nuncupantur. Timebat enim Schumpeter, ne de renovatoris solio ab aemulo removeretur.
[[Fasciculus:Harvard yard winter 2009j.JPG|thumb|upright=2|Area Harvardiana, inter septentriones et occasum solis [[hiems|hieme]]
Etiam solitudo matris et uxoris mortuarum pigritiam quandam ad opera navanda fecisse videtur
Schumpeter annis 1930 quam maxime in solitudine intellectuali et spirituali vixit. Capitalismo depressione oeconomica infamato complures collegae animos ad Marxismum converterunt
Anno [[1942]], Schumpeter, quamquam temporibus servire nequibat, nihilo minus librum ''Capitalism, Socialism, and Democracy'' ('De capitalismo, socialismo et democratia') inscriptum edidit, quo opere sine dubio maxime innotuit. Locus huius libri citatissimus est capitulum, quo de "destructione creatrice" tractatur. Ipsa doctrina iam libris antea editis exstitit, sed vehementi titulo praedita novum et constans momentum adsecuta est. Hoc libro Schumpeter de natura et capitalismi et socialismi disserit. Neoclassicos deridet oeconomicos, quod aequilibrium stativum et aemulationem perfectam docentes naturam capitalismi penitus intellegere non possint:
Hic liber statim benigne receptus est, et anno [[1950]], quo tertium impressus est, ''[[bestseller]]'' factus verum habuit momentum vendibilitatis. Quam in editionem tertiam addita est scriptura
''Capitalism, Socialism, and Democracy'' fuit ultimus librorum ab Iosepho Schumpeter scriptorum et editorum. Quamquam annis 1940 nequaquam fuit deses Schumpeter, habebat enim in animo opus patrare, quo ''General Theory'' illud a Keynesio editum exsuperare posset. Praeterea cum animo reputabat, quomodo novis instrumentis mathematicis evolutionem oeconomicam explicare posset. At maximum operae ponebat in scribendo libro, quo oeconomicae doctrinae historiam articulatim exponeret. Ne hic liber quidem auctore vivente confectus est, sed opera Elizabethae Schumpeter, uxoris strenuae, liber ''History of Economic Analysis'' ('De historia explicationis oeconomicae') inscriptus, opus 1260 paginarum, anno [[1954]] e prelo exiit.
Schumpeter die [[8 Ianuarii]] [[1950]] domi inter manu scriptorum acervum, libros ac multa milia commentariolorum vita defunctus est.
==
Iosephus Schumpeter, quamquam ab doctrina ad neoclassicae oeconomicae normam redacta omnino abhorrebat,<ref>Doctrina neoclassica diu fuit exemplum "scientiae normalis" (sensu a [[Thomas Kuhn|Thoma Kuhn]] anno 1962 definito). Nuper tamen [[oeconomia evolutionalis]] provocatrix exstitit, quae postulata neoclassica in dubium vocavit (et vocabit).</ref>
===
Nullam sectam secutus cum doctrinis inter se discrepantibus suam contexuit opinionem peculiarem. Sunt qui idcirco dicant eum [[Eclectismus|eclecticum]] fuisse. Hoc iudicium videtur levius esse, nam constat eandem rem variis rationibus sive methodis prospici posse, dummodo finis investigandi respiciatur. Methodorum varietatem dixit maximi momenti esse: opus esse fundamentis theoreticis, explicatione statistica nec non historia evolutionem oeconomicam exponenti. Numquam adprobavit cogitata de oeconomia libera ab aliis provinciis scientificis, immo [[sociologia]]m et [[psychologia]]m dixit necessitati oeconomicae bene servire.
===
Nonnulli oeconomici, inter quos praesertim Marshall, initio [[saeculum 20|saeculi vicesimi]] de provincia oeconomicae neoclassicae disputaverunt ita amplificanda, ut in doctrina depingi possent etiam mutationes structurales. Schumpeter huic extensioni diffidebat neque vero placita neoclassica omnino deici, ut suaserat [[Thorstein Veblen]],<ref>Thorstein Veblen,
===
Anno [[1848]], [[Carolus Marx]] adiuvante [[Fridericus Engels|Friderico Engels]] [[Praeconium Communisticum|Praeconium communisticum]] (''Manifest der Kommunistischen Partei'') edidit, quo rerum mutandarum vim et furorem capitalismi descripsit:
Etiam Marxio assentitur de fundamentali [[Instrumentalismus|instrumentalismo]] capitalismi; instrumentalismus enim est, cum ratio in finem mutatur: [[Capitale|Sortem]] eo
Hactenus Schumpeter Marxium secutus est. Ambo quidem mutationum contentionem profitentur indigenam capitalismo esse, sed Schumpeter dissimilem mechanismum posuit. Substituit enim pro [[Valor additicius|valore additicio]] (''Mehrwert'') a Marxio pronuntiato lucrum negotiale (''entrepreneurial profit''), quod primores negotiantes innovationibus cum aliis aemulantes sibi parant: Eam ipsam lucri contentionem esse fomitem capitalismi
=== De negotiante, capitalista, credito ===
Linea 79:
Praeter negotiantem innovatorem Schumpeter etiam capitalistae graves dedit partes agendas. In capitalismo, et negotiatores et consumptores praeteritorum temporum desiderio non teneri, sed animos impatienter pro praesentia ad futura vertere. In hac intentione maximi momenti esse [[creditum]]. Capitalismi enim esse continuo futura prospectare et sponsionem cum posteritate facere periculosis inceptis credito sustentatis. Schumpeter imprimis duobus actoribus oeconomiam descripsit. Negotiantes innovatores quidem plus investigavit quam capitalistarum actiones. Nihilo minus putabat institutionem pecuniarum suppeditandarum esse veram capitalismi sedem. Negotiantes esse cerebrum, pecuniosos et locupletes cor esse capitalismi.
Schumpeter multarum civitatum systemata pecuniaria investigavit earumque potentiam in creditum negotiatoribus eundi exploravit. Systema pecuniarium innovationibus mutandi artificium est profecto fons vicissitudinum destructionumque capitalismi propriarum, ut anno [[2008]] patefactum est [[Discrimen hypothecarium|discrimine hypothecarum "subprimarum"]], quod chrematographizatione<ref>''Chrematographum'' (Anglice: ''security''; Theodisce: ''Wertpapier''; Francogallice: ''titre financier'') est documentum pecuniarium, oeconomicum instrumentum quod stat pro valore pecuniario. ''Chrematographizatio'' (''hypothecarum, creditorum'') est vox ad tempus ficta, dum loquela ad linguam Latinam aptior inveniatur idem valens ac Angl. ''securitisation,''
===
Schumpeter ''[[Lex proventus decrescentis|legi proventus decrescentis]]''<ref>Secundum ''legem proventus decrescentis'' (Anglice: ''Law of diminishing returns''), ceteris paribus, singulo quoque pignore ad [[Productio (oeconomia)|productionem]] augendam conlato, primo quidem crescit bonorum productorum proventus, deinde autem ultra certum finem sive [[Marginalismus (oeconomia)|"marginem"]] provectus magis magisque decrescit.</ref> a neoclassicae doctrinae asseclis pronuntiatae contradixit. Mutationum potentiae paene infinitae capitalismo innatae confisus dixit scientias occidentales intellectum [[Lex naturae|legum naturae]] usque meliorem petentes adeo inventis suis prodesse oeconomiae infinitum auctum petenti, ut proventus paene numquam in minus vertatur. Etiam putavit hominum necessitates reapse infinitas esse; praeterea maximos negotiatores posse novas apud homines necessitates procreare commendaticiis provehendae mercaturae methodis. Ne [[Depressio oeconomica magna|depressione]] quidem annorum 1930 factum est, quin confideret fore, ut auctus oeconomicus innovationibus rerumque mutationibus brevi novum caperet initium. Idcirco Keynesium vituperavit quaesitum oblato anteponentem ac de decrescentibus collocandarum pecuniarum facultatibus disserentem.
===
Iam libro anno [[1911]] edito Schumpeter innovationes in quinque genera divisit:
* producta nova aut manifeste emendata
* producendi rationes novae aut manifeste emendatae
* mercatus novi nondum aperti
* novi instrumentorum et materiarum fontes
* novae mercatoriae organizationis structurae
Quamquam praesertim inventa ex technicis innovationibus orta animum incitaverunt, omnia innovationum genera Schumpeteri interfuerunt, dummodo praesens aequilibrium manifeste permutare valerent. Innovationes enim a Schumpetero adprobatae semper aliquid novi, abrupti, dramatici praebebant. Maximi ponderis esse non aemulationem ipsam sed eam, quae tantam bonitatis et caritatis opportunitatem pariat, ut earum, quae sibi tamquam stativa castra posuerint, societatum mercatoriarum substructiones concutiant et fundamenta destruant.
===
Evolutio vulgo ita intellegitur procedere, ut innovatio victrix ex varietatum compluribus de causis generatorum multitudine sensim seligatur. In oeconomica scientia Alfred Marshall hunc mutandi modum hac expressit sententiola a [[Carolus Linnaeus|Linnaeo]] Latine conversa, quam libro suo praefixit: ''[[Natura non facit saltus]].'' Schumpeter simplicius evolutionem perspexit. Putavit enim innovationem victricem impetu quodam violento perfici. Ipsam evolutionem quidem continuam esse sed undulatorio modo procedere atque ex [[Aequilibrium punctuatum|aequilibriorum punctuatorum]] serie constare. Qua in serie res novae cum subsequenti ad novas temporum condiciones accommodatione alternant. Quas oeconomicarum coniunctionum alternationes praesertim scriptis annis 1930 exaratis perlustrans inter hos distinxit cyclorum gradus:
* [[Nicolaus Demetrii f. Kondratiev|Nicolaum Kondratiev]], oeconomicum Sovieticum, secutus [[Undae Kondratiev|undam 50-60 annos longam]] proposuit.
Linea 104:
Quae de undis oeconomicis sensit Schumpeter, quamquam notissima sunt, difficiliora et admodum tortuosa sunt visa, qua de causa magnam sibi gratiam non conciliavit apud innovationum studiosos. Plerisque enim visum est innovationes cum cyclorum macro-oeconomicorum vicissitudinibus simpliciter copulari non posse. Itaque potius arcus vitales singulorum productorum, technologiarum negotialiumque provinciarum cognoscere student. Solum undae Kondratiev usque in usu habentur, quibus vicissitudines capitalismi discribantur.
===
[[Fasciculus:Polaroid OneStep Express.jpg|thumb|245px
▲[[Fasciculus:Polaroid OneStep Express.jpg|thumb|245px|right|Postquam machinae photographicae digitales populi gratiam facere coeperunt, machinae veteres generis Polaroid omnino disperierunt, quam rem, cum ita sit, Schumpeter destructionem creatricem nuncupavit, quam cogitabat esse essentiam capitalismi.]]
Schumpeter capitalismi evolutionem putavit non in auctu tranquillo sed potius in destructione creatrice constare: Evolutionem oeconomicam esse tamquam bellum inter adversarios defessos, quorum alteri novas res moliantur, alteri autem suum locum tenere se ad aemulationem accommodando conentur. Mercatum [[Manus invisibilis|manu invisibili]] regi negavit. Vetere rerum statu destructo novum ordinem aegre et lente emergi. Schumpeter etiam dixit mutationum patrandarum vim capitalismi propriam ex eo emanare, quod singulis negotiantibus opus non sit respicere, quantos civitati sumptus ex innovationibus fieri possint. Si, puta, nova coniunctione [[ferrivia]]ria fiat, ut pleraque oppida iuxta cursum [[Astarium|astariorum]] sita suum quaestus faciendi modum tralaticium invite amittant, sumptus huius mutationis aut civitati aut oppidis depressis sint impendenda.
Line 133 ⟶ 132:
== Bibliographia ==
* Andersen, Esben Sloth.
* David, Paul A.
* DiMaggio, Paul J.,
* McCraw, Thomas K.
* Samuelson, Paul A.
* Schäfer, Annette.
{{Lifetime|1883|1950|Schumpeter, Iosephus}}
[[Categoria:Alumni Universitatis Vindobonensis]]
[[Categoria:Alumni universitatum et collegiorum Londiniensium]]
[[Categoria:Eruditi Austriae]]▼
[[Categoria:Eruditi Civitatum Foederatarum]]▼
[[Categoria:Incolae Bucovinae]]▼
[[Categoria:Oeconomi]]▼
[[Categoria:Professores Universitatis Czernovicensis]]
[[Categoria:Professores Universitatis Graecensis]]
[[Categoria:Professores Universitatis Bonnensis]]
[[Categoria:Professores Universitatis Harvardianae]]
▲[[Categoria:Incolae Bucovinae]]
▲[[Categoria:Eruditi Austriae]]
▲[[Categoria:Eruditi Civitatum Foederatarum]]
▲[[Categoria:Oeconomi]]
[[bg:Йозеф Шумпетер]]
|