Quantum redactiones paginae "Finnia" differant

Finnia [[respublica]] [[parlamentum|parlamentaria]] est principali cum gubernatione [[Helsingia (Finnia)|Helsingiae]] in [[caput (urbs)|capite]] et [[urbs|urbe]] maxima, fundata, gubernationibus locorum in [[Communia Finniae|communibus]] 317 et [[Alandia]] seu [[Aboenses insulae|Insulis Aboensibus]], regione autonoma. Plus quam 1.4 milliones hominum terram urbis [[Regio capitis (Finnia)|Regionem Capitis]] incolunt, quod tertiam civitatis [[PDG]] partem producit. Ex [[saeculum 12|saeculo duodecimo]] exeunte, Finnia constitutiva [[Suecia]]e pars erat, legatum in [[lingua Suecica|linguae Suecicae]] praevalentia et officialis eius status reflexum. [[Adolphus Ivar Arwidsson|Adolphi Ivaris Arwidsson]] (1791–1858) notionis spiritu, "nos Sueci noniam sumus, nos Russi fieri nolumus, sinite igitur nosergo Finnos essesimus", Finnica nationalis identitas constitui coepit. Nihilominus, anno [[1809]], Finnia in [[Imperium Russicum]] incorporata est sicuti autonomus [[Magnus Ducatus Finlandiae]]. Anno [[1906]], Finnia secunda natio in toto orbe terrarum quae dedit ius suffragii omnibus adultis civibus et prima in toto orbe terrarum quae totum ius suffragii omnibus adultis civibus dedit fuit. Post [[Res novae Russiae (1917)|Res Novas Russicas anni 1917]], Finnia se [[libertas|libera]] declaravit.

Anno [[1918]], nuper nata civitas bello civili dividitur, cum ad [[Bolsevici|Bolsevicos]] proni [[Res Publica Socialistica Opificum Finniae|Rubri]] ab etiam nova [[Unio Sovietica|Unione Sovietica]] adiuti contra [[Albi (Finnia)|Albos]] ab [[Imperium Germanicum (1871-1918)|Imperio Germanico]] adiutos pugnarent. Post brevem conatum [[Regnum Finniae|constituendi regni]], natio respublica facta est. Per [[Secundum Bellum Mundanum]], Unio Sovietica Finniam capere saepenumero quaesivit, cum Finnia [[Carelia]]e, [[Salla]]e, [[Kuusamo]]nis et [[Petsamo]]nis partes et aliquas insulas amisit, sed independens mansit. Finnia se ad [[NationesConsociatio UnitaeNationum|NationibusConsociationem UnitisNationum]] anno [[1955]] iunxit et officiale neutralitatis programma rite statuit. [[Foedus Finno-Sovieticum (1948)|Foedus Finno-Sovieticum]] anni [[1948]] Unioni Sovieticae aliquod ponderis in Finnica ratione domestica dedit per [[Bellum frigidum|Belli Frigidi]] aeram. Finnia se [[Organizatio co-operationis oeconomicae et evolutionis|Organizationis Coöperationis Oeconomicae et Evolutionis]] anno [[1969]], consociationis [[CFAS]] [[Sodalitas pro Pace|Sodalitati pro Pace]] ([[Anglice]] ''Partnership for Peace''; [[Francice]] ''Partenariat pour la paix'') anno [[1995]], [[Consilium Sodalitatis Euro-Atlanticum|Consilio Sodalitatis Euro-Atlantico]] ([[Anglice]] ''Euro-Atlantic Partnership Council''; [[Francice]] ''Conseil de partenariat euro-atlantique'') anno [[1997]], et denique [[Eurozona]]e eius inceptione anno [[1999]] iunxit.

Finnia relative{{dubsig}} serius se [[industrializatio|industrializavit]], magnopere [[agricultura|agraria]] [[natio]] usque ad [[anni 1950|annos 1950]] manens. Cito provectam oeconomiam[[oeconomia]]m evolvit, dum modo Nordico latam civitatem opitulationis construebat, quod pervulgatam prosperitatem et unum apud maximum [[PDG]] per capita in toto orbe terrarum intulit. Nihilominus, ex anno [[2012]], Finnici [[PDG]] incrementum negativum fuit, anteeunte nadir -8% anno [[2009]]. Finnia multis munerum nationalium mensuris excellit, sicuti in [[educatio]]ne, [[oeconomia|oeconomica]] aemulatione, [[libertas|libertatibus]] civilibus, [[qualitas vitae|qualitate vitae]], et [[IPH|progressu humano]]. Anno [[2015]], Finnia collocata est primo loco secundum Opes Humanas Mundanas et [[Index Libertatis Imprimendi|Indicem Libertatis Imprimendi]], et sicuti stabilissima civitas in toto [[tellus|orbe terrarum]] secundum [[Index Civitatum Fragilium|Indicem Civitatum Fragilium]] et secundo loco secundum [[Relatio Mundana de Lacuna inter Genera|Relationem Mundanam de Lacuna inter Genera]]. Plerique Finni [[Ecclesia Evangelica Lutherana Finniae|Ecclesiae Evangelicae Lutheranae Finnicae]] asseclae sunt, quamquam libertas religionis constitutione Finnica praestatur.

Prima cognita scripta nominis ''Finniae'' apparitio in [[runa|runicis]] saxis tribus esse putatur. Duo in [[Suecia|Suecica]] provincia [[Uplandia]] inventa sunt et inscriptionem ''finlonti'' (U 582) habent.<ref>[https://web.archive.org/web/20240927080656/https://app.raa.se/open/runor/inscription?id=f8d5fdc9-2977-4373-af1d-02247dff2d9d Res.]</ref> Tertium in [[Gothlandia]], apud [[Mare Balticum]], inventum est, inscriptionem[[inscriptio]]nem ''finlandi'' (G 319) habens et originem a [[saeculum 13|saeculo XIII]] trahens. Nomen Finnorum tribui conexum praesupponi potest, qui primum anno Domini [[98]] memorantur. Hoc nomen [[Linguae Indoeuropaeae|Indoeuropaeum]] provenit fortasse ab verbo [[Linguae Germanicae|Germanico]] ''finn'' ("'venator-convector"' vel "'vagus"'). Sunt multa nomina locorum in [[Scandinavia]] quae ''Finn'' continent; (exempli gratia "[[Finmarchia]]", et "[[Silva Finnorum]]")."

Nomen autem [[Lingua Finnica|Finnicum]], ''Suomi'', unde originem trahat, incertum est. Hae duae theoriae in dubium vocandae sunt, quae aut a [[verbum (generale)|verbo]] Finnico ''suo'' ("'palus"') aut a ''suomu'' ("'squama"') originem repetunt. Probabilius autem originem ducit aab verbo Proto-Baltico *''žemē'' ("'terra, regio"'), a qua ductum est etiam nomen [[Sami|Samorum]] gentis. Propositum est etiam id originem trahere a verbo [[Lingua Protoindoeuropaea|Protoindoeuropaeo]] *''gʰm-on'' hominem significanti, quo, si verum sit, fiat ut ab eodem verbo atque nomen Latinum ''homo'' originem ducat.<ref>Kaisa Häkkinen, Kaisa: ''Nykysuomen etymologinen sanakirja.'' (Hlsinkii: WSOY sanakirjat. Helsinki: WSOY2004), 2004. ISBN 951-0-27108-X. (''{{Ling|Finnice'')}}</ref> Nomen Finniam significans in [[Linguae Finnicae Balticae|linguis Finnicis Balticis]], [[Linguae Samicae|linguis Samicis]], atque in [[lingua Lettonica]], [[Lingua Lithuanica|Lithuanica]], [[Lingua Scotica (Gadelica)|Scotica]], [[Lingua Estonica|Estonica]] similis est ''Suomi'' nominis; aliis in linguis idem est similis nominis [[lingua Suetica|linguae Sueticae]], alterae linguae publicae Finniae, in qua Finnia ''Finland'' nominatur.

[[Fasciculus:Astuvansalmi hirvia.jpg|thumb|upright=0.8|left|Indicia [[archaeologia|archaeologica]] [[Christinea Savonorum|Christineae Savonorum]]<ref>[https://fi.wikipedia.org/wiki/Luettelo_Suomen_alueiden_latinankielisist%C3%A4_nimist%C3%A4 Catalogus Nominum Latinorum Regionum Fennicarum apud Vicipediam Fennicam].</ref> (Finnice et Boreosamice ''Ristiina''; Suecice ''Kristina'') in Finnia inventa.]]

Inter annos [[1918]] et [[1920]], Finnia nonullas incursiones in Russica territoria fecit, quae ''Heimosodat'' nuncupatae sunt et quarum propositum erat [[Magna Finnia|Magnam Finniam]] (Finnice ''Suur-Suomi''; Suecice ''Storfinland'') creare, quod non accidit. Foedus [[Tarbatum|Tarbatense]], cum Russia [[14 Octobris|pridie Idus Octobres]] anni [[1920]] obsignatum, limites inter ambas nationes definivit.

Propemodum inter latitudines 60º et 70º Septemtrionem et longitudes 20º et 32º Orientem iacens, Finnia una apud septemtrionallimas nationes in toto orbe terrarum est. Apud mundana [[caput (urbs)|capita]], solum [[Reykiavica]] magis Septemtrione quam [[Helsingia (Finnia)|Helsingia]] iacet. Distantia e meridionallimo loco, [[Hanko]]ne ([[Finnice]] et [[Boreosamice]] ''Hanko''; [[Suecice]] ''Hangö''), usque ad septemtrionallimum in natione, [[Nuorgam]]<ref>[https://archive.org/stream/NewsInLatinByReijoPitkaerantaAndTuomoPekkanen2005To2012/LatinitasModernaNuntiiLatiniLatinNews_djvu.txt NUNTII LATINI, NEWS IN LATIN, BY REIJO PITKAERANTA AND TUOMO PEKKANEN ] ubi dicitur: "[[Nox polaris]] in Nuorgam incipit".</ref> (Finnice et Suecice ''Nuorgam''; [[Boreosamice]] ''Njuorggán''), 1 160 [[chiliometrum|chiliometrorum]] seu 720 [[Mille passus|milia passuum]] sunt.

In Finnia notanda est multitudo [[lacus|lacuum]]: omnes enim 187&nbsp;888 lacus areae plus quam 500 metrorum quadratarum seu 0.12 [[Ager (mensura)|agrorum]] eo iacent. E quibus lacus cum maxima area est [[Saimaa]] (Finnice ''Saimaa'' et Suecice ''Saimen''), quartus maximus lacus in Europa; altissimus [[Piente Lacus|Piente]] (Finnice ''Päijänne'' et Suecice ''Päijänne'' seu ''Päjäne''), plurimum autem lacuum in Finniae orientalibus terris sunt, cuius una pars vere [[Finnia Lacuum]] (Finnice ''Järvi-Suomi'' et Suecice ''Insjöfinland'') nominatur. Haud profundi sunt lacus Finnici, media altitudine septem metrorum. Complures insulae in lacubus insunt, sicut invenitur multitudo insularum etiam in oris Finniae, praesertim ad urbem [[Aboa]]m et circa magnam insulam [[Fasta Alandia|Fastam Alandiam]] (Finnice ''Manner-Ahvenanmaa'' seu ''Ahvenanmanner''; Suecice ''Fasta Åland ''). Maxima insula est [[Saaminginsalo]] (Finnice et Suecice ''Sääminginsalo'') cum area 1069 chiliometrorum quadratorum seu 413 milium passuum quadratorum; secunda maxima est [[Fasta Alandia]] ipsa cum area 685 km². Omnes 179&nbsp;584 insulae in lacubus et in partes Finniae [[Balticum mare|Baltici maris]] numeratur<ref>[http://www.foss.fi/suomen-saaret/saaret/| Suomen saaret]{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Finlands öar rf – Suomen saaret ry. (''Finnice'')</ref>. Maxima insularum conglobatio Austroriente in [[Mare Archipelagi|Mari Archipelagi]] (Finnice ''Saaristomeri''; Suecice ''Skärgårdshavet'') inter continentalem Finniam et praecipuam [[Alandia]]e (Finnice ''Ahvenanmaa''; Suecice ''Åland''; Boreosamice ''Ålánda'') insulam invenitur.

Multa e Finnica geographia [[Aevum glaciale|Aevo Glaciali]] explanuntur. [[Glaciarium|Glaciaria]] densiora erant et magis in [[Fennoscandia]] quam in reliqua Europa perstiterunt. Quorum erodentes effectus Finnicum prospectum plerumque planum cum paucis collibus et paucissimis montibus reliquere. Pars meridionalis atque ora [[Ostrobothnia (provincia historica)|Ostrobothniae]] sunt regiones aequales, media autem pars civitatis est tumulosa. Saltus Finniae orientalis et montes [[Lapponia]]e (pars [[montes Scandinaviae|montium Scandinavicorum]] systematis) relicti sunt ab [[iugum montium|iugo montium]] olim inter [[Carelia]]m orientalem et Lapponiam prominentium. Locus altissimus civitatis in [[Halti]] (Finnice ''Halti'' seu ''Haltitunturi'' seu ''Haltiatunturi''; Suecice ''Halde fjäll''; Boreosamice ''Háldi'' seu ''Háldičokkha'') monte, 1 324 metra seu 4 344 [[Pes (mensura)|pedes]] alto, iacet, in boreali puncto extremo [[Lapponia (Finnia)|Lapponiae]] (Finnice ''Lappi''; Suecice ''Lappland''; Boreosamice ''Lappi eanangoddi''), apud limitem inter Finniam et [[Norvegia]]m. Altissimus mons suum culmen omnino in Finnia habens est [[Ridnitsohcca]] (Finnice et Suecice ''Ridnitšohkka''; Boreosamice ''Ritničohkka''), 1 316 [[metrum|metra]] seu 4 318 pedes altus, monti Halti directe conterminus.

Cum compressa esset sub enormi glaciariorum pondere, Finnicum terrenum propter [[repercussus postglacialis|repercussum postglacialem]] ascendit. Hic effectus fortior est circum [[Sinus Bothnicus|Sinum Bothnicum]] (Finnice ''Pohjanlahti''; Suecice ''Bottniska viken''), ubi terra constanter circiter unum [[centimetrum]] seu 0.4 [[Uncia (mensura longitudinis)|uncias]] per annum ascendit<ref>[httphttps://wwwweb.archive.org/web/20141217153400/http://itameriportaali.fi/ Institutum Finnicum Investigationis Marinae] die 24 Augusti anni 2004. Die 22 Ianuarii anni 2007 recuperatum (Finnice).</ref>. Sicuti resultatio, antiqui maris fundus paulatim sicca terra fit: superficialis nationis area circiter septem [[chiliometrum quadratum|chiliometra quadrata]] seu 2.7 [[Mille passus quadratum|milia passuum quadratorum]] anniversarie expansa est. Relative loquendo, e mari Finnia emergit<ref>"Finland." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Sicagi: Encyclopædia Britannica, 2011.</ref>.

Prospectus plerumque [[pinophyta|pinophytorum]] [[silva borealis|silvis borealibus]] et [[caricetum|caricetis]], cum pauco agro culto, operitur. E tota area 10% lacus, flumina et stagna; et 78% silvae sunt. Silva e [[pinus|pinis]], [[picea|piceis]], [[betula|betulis]] et aliis [[Species (taxinomia)|speciebus]] consistit. Finnia maxima [[lignum|ligni]] productoria natio in Europa et apud maximas productorias nationes in toto orbe terrarum est. Communissimus [[Lapis (geologia)|lapidis]] typus [[Granitum (lapis)|granitum]] est. Quod est omnipraesens pars prospectui, conspicuum ubicumque non est tectum solum. [[Morena|Moraenae]] aut [[tillitum]] sunt communissimus typus soli, tecti tenui [[Humus|humi]] strati e biologica origine. [[SubcinerariumSolum subcinereum|SubcinerariorumSolorum subcinereorum]] progressus in plerisque silvaticis solis videntur, praeterquam ubi paulum siccationis est. [[Clia]]e et [[turbaria|turbariae ombrotrophae]] paululum siccatas areas tegunt.

Finnia pars est [[Oecozona Palaearctica#Regio Euro-Siberica|regionis Euro-Sibericae]] in [[Oecozona Palaearctica|oecozona palaearctica]], et [[animalia]] Finnica propria sunt faunae eius regionis. [[Mammalia]] plus quam 60 numerantur, quorum generales sunt inter alia [[sciurus]], [[lepus]], [[Vulpes vulpes|vulpes]]; magna autem [[mammalia]] in Finnica [[natura]] inveniuntur [[Ursus arctos|ursus]], [[lupus]], [[alces]], [[tarandus]], [[gulo]]. Proprius Finniae est etiam domitus ''rangifer tarandus tarandus'', qui [[Lingua Finnica|Finnice]] ''poro'' appellatur. Genera avium sunt fere 450, quorum complures hieme peregrinantur.<ref>http://www.birdlife.fi/havainnot/rk/suomessa_tavatut_lintulajit.shtml|BirdLife{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Suomi — Suomessa tavatut lintulajit</ref> Solite in silvis alibique in Finnia reperti aves sunt [[paridae]], [[anatidae]], [[rallidae]], [[fringillidae]], [[accipitridae]], [[strigidae]]. Pisces plus quam 70 reperiuntur, [[reptilia]] quinque, [[amphibia]] etiam quinque. Numerus reptiliorum amphibiorumque admodum est parvus, in [[Estonia]] enim, terra trans [[Sinus Finnicus|Sinum Finnicum]] sita, ut puta, sunt tredecim diversa genera amphibica.

[[Fasciculus:Pikisaari 20060402.JPG|thumb|[[Hiems]] Finnica plerumque [[November|Novembri]] incipit, in [[Lapponia (Finnia)|Lapponia]] plerumque iam [[October|Octobri]].]]

Systema iudiciale divisum est in ramos tres, qui sunt: tribunalia cum criminali aut civili iurisdictione et tribunalia specialia cum responsalitate causarum inter publica et administrativa civitatis organa. Lex Finnica hierarchizata est: tribunalia localia sub tribunalibus appellationis regionalibus et haec sub Iudicio Summo.

| '''[[Tammerforsia]]'''<ref>Vb. adiect. "Tamperensis": cf. titulum libellorum ''Acta Universitatis Tamperensis''. "Tammerforsiensis": vide e.g. [http://www.helsinki.fi/ylioppilasmatrikkeli/henkilo.php?id=14016 hic]</ref><ref>[[Ebbe Vilborg]], ''Norstedts svensk-latinska ordbok'', editio secunda. Norstedts Akademiska Förlag, Holmia, 2009. Adiectivis, "Tammerforsiensis" et "Tamperensis".</ref> || ''Tampere'' || ''Tammerfors'' || ''Tampere'' || '''225 485''' || 525,03} || 429,47

| '''[[Copio]]'''<ref>[http://runeberg.org/ztfinland/0200.html Projekt Runeberg: Finland framstäldt i teckningar] ubi dicitur "socken omtalas först 1554, och nomnet "Copio" förekommer icke förr äu 1571. Bland flera härledningar af namnet är den sanuolikast, som Kuopio vara en förfinskning (...)."</ref><ref>[https://www.raremaps.com/gallery/enlarge/30443 Tabula Regnorum Sueciae et Norvegiae, Amstelodami apud Hugo Allardt anno 1664.]</ref> seu '''[[Cuopio]]'''<ref name="luettelo" /> seu '''[[Kuopio]]'''<ref>[http://areena.yle.fi/1-2305002 Magistri linguae Latinae in urbe Kuopio convenerunt]. ''Nuntii Latini'', 8. Augusti 2014. (Audiri quoque potest: [http://areena.yle.fi/1-2305002]) </ref> || ''Kuopio'' || ''Kuopio'' || ''Kuopio'' || '''112 158''' || 1 597,39 || 70,21

| '''[[Vaasa]]'''<ref>[https://web.archive.org/web/20160304080843/http://www.interrete.de/latein/nuntiifinarch1.html Nuntii Latini] ubi dicitur: "(...)) Die Martis nuntiatum est in Finnia quoque, scilicet in urbibus Helsinki, Vaasa (...)".]</ref> seu '''[[Vasa]]'''<ref name="luettelo" /> seu '''[[Nicolaopolis]]'''<ref name="luettelo" /> || ''Vaasa'' || ''Vasa'' || ''Vaasa'' || '''67 495''' || 188,81 || 357,48

Ecce etiam index sex provinciarum historicarum Finniae, in quas Finnia usque ad annum [[2009]] dividebatur. Haec provinciae, etiamsi non iam sunt, maximam partem eadem loca continent atque septem ''aluehallintovirasto'' hodierna. Finnia Orientalis quidem duas diversas ''aluehallintovirasto'' continet.

[[Hebraei]] in Finniā praesentiam ordinatam e [[Saeculum 19|Saeculo XIX]] usque ad nostram memoriam habent. Communitas speciatim cognovit ex anno [[1918]] secundas integrationis condiciones, cum [[HolocaustusSoa|Holocausti]] perniciē non directe percussa esset et viveret intra democraticam civitatem semper pro civium iuribus spondentem. Intentum tempus ultra 2000 unitatum, quod circiter 1 500 hominum [[saeculum 21|Saeculo XXI]] numerat.

Minoritariorum circulorum iura (praesertim [[Sami]]corum, [[lingua Suecica|Suecophonorum]] et [[Zingari|Zingarorum]]) constitutione proteguntur.<ref>[https://web.archive.org/web/20131113222833/http://www.finlex.fi/fi/laki/kaannokset/1999/en19990731.pdf Constitutio Finniae, 17 § et 121 § (PDF) (Anglice). ''Thesaurus indiciorum FINLEX''. Recuperatum die 4 Septembris 2007.]</ref>

Quamquam neque Finnia neque Finni in [[Imperium Romanum|Imperii Romani]] orbi fuerunt, Latinitatem honorant<ref>Vide etiam: Jonny Dymond ([[BBC]]), [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/6079852.stm Finland makes Latin the King] (''Anglice'')</ref> et haec in natione colitur per radiophonicas vias necnon per interrete. [[Nuntii Latini (Finnia)|Nuntii Latini]] Finnici, emissiones radiophonicae, inde a Septembri [[1989]] a statione radiophonica [[YLE Radio 1]] emisi sunt. Finnia, cum [[Unio Europaea|Unioni Europaeae]] praeesset, Latine communicabat; qui nuntii Latine scripti, a mense Iulio usque ad mensem Decembrem anni [[2006]] editi, inveniuntur in pagina interretiali "EU 2006"<ref>[http://www.eu2006.fi/NEWS_AND_DOCUMENTS/NEWSLETTERS/EN_GB/NEWSLETTERS/INDEX.HTM| Finland's EU Presidency]{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} - www.eu2006.fi (''Anglice/Latine'')</ref>. Latinistae quidam noti Finnici sunt [[Teivas Oksala]], [[Ericus Palmén]], [[Tuomo Pekkanen]], [[Reijo Pitkäranta]]. Singularis est etiam [[Jukka Ammondt]], qui tria alba musica Latine edidit, inter alia album ''[[The Legend Lives Forever in Latin]]'', quod carmina [[Elvis Presley]] a Teivas Oksala Latine conversa continet.

Quivis liberos et valde private tentos pecuniarios physicosque mercatūs [[energia]]e Nordicos intrare potest qui aguntur in bursis [[NASDAQ OMX Commodities Europe]] et [[Nord Pool Spot]] et qui competitiva pretia praebent collata cum eis aliarum [[Unio Europaea|Unionis Europaeae]] nationum. Anno [[2007]], Finnia propemodum infima electricitatis industrialis pretia in [[Unio Europaea|Unione Europaeā]] quidecim nationum (paria eis Franciae).<ref>[https://web.archive.org/web/20080204033032/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996,39140985%2C39140985&_dad=portal&_schema=PORTAL&screen=detailref&language=en&product=STRIND_ECOREF&root=STRIND_ECOREF/ecoref/er02b1%2Fecoref%2Fer02b1 Electricitatis pretia industrialibus usuariis] apud web.archive.org (Anglice). Recuperatum die 18 Maii anni 2016.</ref>

Anno [[2006]], energiae mercatus propemodum 90 [[Vattium|teravattiorum]] pro horā et maximum quaesitum propemodum 15 gigavattiorum hieme erat. Quod energiae [[Consumptio (oeconomia)|consumptionem]] per capita propemodum 7,2 [[tonna]]rum oleorum aequivalentium quotannis esse significat. Industria constructioque 51% totius consumptionis consumpserunt, relative altus numerus Finnicas industrias reddens.<ref>Energiae consumptio (12 Decembris 2010). [http://www.stat.fi/til/ekul/2006/ekul_2006_2007-12-12_kuv_009_en.html Rationarium de Finniā] stat.fi (Anglice). Recuperatum die 26 Augusti anni 2010.</ref><ref>Energiae consumptio (12 Decembris 2007). [http://www.stat.fi/til/ekul/2006/ekul_2006_2007-12-12_tie_001_en.html Rationarium de Finniā] stat.fi (Anglice). Recuperatum die 26 Augusti anni 2010.</ref> Finnicae [[Hydrocarboneum|hydrocarbonei]] opes [[turfa]]e et ligno limitantur. Propemodum 10-15% electricitatis [[Energia hydroelectrica|ergasteriis hydroelectricis]]<ref>[https://web.archive.org/web/20090303204918/http://www.metsavastaa.net/vattenkraft Metsävastaa: Vatterkraft] (Suecice). Metsavastaa.net. Servatum ex [https://www.metsakeskus.fi/metsavastaa/vattenkraft archetypo]{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} die 3 Martii anni 2009. Recuperatum die 6 Martii anni 2011.</ref> producuntur, quod paulum est, collato cum montanioribus [[Suecia|Sueciā]] et [[Norvegia|Norvegiā]]. Anno [[2008]], [[energia renovabilis]] (praesertim hydroelectricitas et variae formae ligneae energiae) alta erat, 31% collatae cum quantitate mediā in Unione Europaeā, 10,3% in finali energiae consumptione.<ref>[https://www.energy.eu/#renewable Porta Energiae Europae]. energy.eu (Anglice). Recuperatum die 17 Februarii anni 2011.</ref>

Finnia quattuor private tenta [[reactorium nucleare|reactoria nuclearia]] 18% nationalis energiae producentia<ref>Energiae consumptio anno 2001 (PDF). [https://web.archive.org/web/20061108043546/http://tilastokeskus.fi/tk/yr/yeenergiakuviot_en.pdf Rationarium de Finniā]. Servatum ex [httphttps://web.archive.org/web/20030403053756/https://tilastokeskus.fi/tk/yr/yeenergiakuviot_en.pdf archetypo] (PDF) die 8 Novembris anni 2006. Recuperatum die 22 Ianuarii anni 2007.</ref> et investigationis reactorium in campo [[Otaniemi]]ensi habet. Quintum a societatibus [[AREVA]] et [[Siemens AG|Siemens]] constructum reactorium —maximum in toto orbe terrarum cum 1600 [[vattium|MW]] et fons nuclearis industriae in Europā— complures moras oppetivit et in praesenti tempus statuit ut sit operatorium inter annos [[2018]] ac [[2020]], decennium post originalem destinatam apertionem.<ref>Paula Nikula (28 Februarii 2014). [hhttphttp://www.kauppalehti.fi/uutiset/areva-ajaa-olkiluodon-tyomaata-alas/TnqfLZ3Ettp://www.kauppalehti.fi/uutiset/areva-ajaa-olkiluodon-tyomaata-alas/TnqfLZ3E "Areva ajaa Olkiluodon työmaata alas"] (Finnice). Kauppalehti. Recuperatum die 28 Februarii anni 2014.</ref> Varians quantitas (inter 5 et 17%) electricitatis importata est e [[Russia|Russiā]] (cum propemodum trium gigavattiorum capacitate electriductūs), Sueciā et Norvegiā.

Viario intextu utitur mmagna pars transitūs viatorum et mercum. Anno 2010, constabat e 78 162 chiliometrorum viarum et autoviarum. Anno 2010 Finniae erant 3 368 000 vehiculorum, quorum 2 877 000 autocineta, quod repraesentat 627 vehiculorum pro 1 000 incolarum.<ref>[http://www.liikennevirasto.fi/portal/page/portal/A8928F859FBE364EE040B40A1B0137C5 liikennevirasto.fi]{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (Finnice)</ref>

Finnicum ferriviarum rete 5 919 chiliometrorum ferriviarum habet, quarum 3 072 electrificatae sunt.<ref>[https://web.archive.org/web/20160303232246/http://www2.liikennevirasto.fi/julkaisut/pdf3/lti_2011-05_suomen_rautatietilasto_web.pdf Rationarium Agenturae Vecturae Finnicae liikennevirasto.fi] (PDF) (Finnice, Suecice et Anglice).</ref> Sola societas ferriviaria [[VR-Yhtymä Oy]] est.

Sunt crebrae navis traiectoriae diaconiae nexūs cum [[Estonia|Estoniā]] et [[Suecia|Sueciā]] affirmantes. Vecturae nationali, naves traiectoriae innumeras insulas continenti conectunt. Classis oneraria consistit e 97 navibus quarum 25 naves onerariae et 5 petroleariae.<ref>[https://web.archive.org/web/20150919130804/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook//geos/fi.html CIA The World Factbook] (Anglice)</ref> Praecipui portūs [[Helsingia|Helsingiensis]], [[Aquilopolis|Aquilopolitanus]], [[Vallis Gratiae|Valligratianus]], [[Borgoa|Borgoensis]], [[Brahestadium|Brahestadiensis]] et [[Raumoa|Raumoënsis]] sunt.

Baccalaureatus Finnicus ''Ylioppilastutkinto''<ref>[http://www.ylioppilastutkinto.fi/fi/fr/index.html Ylioppilastutkinto.fi]{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (Finnice)</ref> nuncupatur et putatur verum institutum et gradus praecipuus versus adultam vitam. In ultimo cursū baccalaureatūs, classes Aprili finiunt et alumni tunc se dedunt recensionibus, haud sine donando antea iunioribus cumulo [[bellaria|bellariorum]] et aliorum dulcium iactorum ex autocarro per excursionem variatam et alacrem a ''Penkinpainajaiset''.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=TM8L5-HJO1A Imagines ex YouTube]</ref>. Post baccalaureatum, beati electi induendi pilei albi baccalaurei seu ''ylioppilaslakki'' ius consecuti sunt et inundant popinas magnarum urbium magno obsequio antequam recensiones examinum accessionis in studia superiora, vitam activam aut annum sabbaticum incipiant.

[[Exspectatio vitae]] ex 71 annis viris et 79 annis feminis anno 1990 ad 78 annos viris et 84 annos feminis anno 2012 auxit.<ref>[http://apps.who.int/gho/data/node.main.688 Data de exspectatione vitae per nationem] (Anglice). [[OMS]]. Recuperatum die 6 Septembris anni 2014.</ref> Numerus mortuorum minus quam quinque annos natorum decrevit e 51 pro 1 000 vivorum partuum anno 1950 ad 3 pro 1 000 vivorum partuum anno 2012, quod collocat Finnicum numerum apud infimos in toto orbe terrarum.<ref>[https://web.archive.org/web/20170704130123/https://www.unicef.org/eapro/EN-FINAL_FULL_REPORT.pdf Ordinatio de numero mortuorum minus quam quinque annos natorum] (PDF) (Anglice). Unicef. Recuperatum die 6 Septembris anni 2014.</ref> [[Index fertilitatis]] anno 2014 erat 1,71 natorum pro feminā et sub indice substitutionis 2,1 ex anno 1969 erat.<ref>[http://www.stat.fi/til/synt/2014/synt_2014_2015-04-14_tie_001_en.html Rationarium Finniae de partubus anno 2014]. Stat.fi (14 Aprilis 2015). Recuperatum die 18 Maii anni 2016.</ref> Cum parvo partuum indice feminae matres tardā aetate fiunt, quantitate mediā aetatis primo partui 28,6 anno 2014.<ref>[http://www.stat.fi/til/synt/2014/synt_2014_2015-04-14_tie_001_en.html Rationarium Finniae de partubus anno 2014]. Stat.fi (14 Aprilis 2015). Recuperatum die 18 Maii anni 2016.</ref>

Fuit exiguum incrementum aut haud mutatio in opitulatione et inaequationibus inter incolarum greges in [[saeculum 21|saeculo XXI]]. Modo vivendi conexi morbi ascendunt. Amplius quam dimidia Finnorum pars [[diabetes mellitus|diabētēn]] patiuntur, diabētā [[Diabetes mellitus typi 1|typi 1]] globaliter communissimā in

cancri prognosis melioravit. [[Allergia]]e et [[dementia]] etiam crescentia salutis problemaya in Finniā sunt. Una apud communissimas rationes incapacitati operariae morbis mentis, praesertim [[depressio]]ni, debetur.<ref>[https://web.archive.org/web/20150317183526/http://www.stm.fi/c/document_library/get_file?folderId=6511570&name=DLFE-26813.pdf Curatio medica in Finniā] (PDF) (Finnice). STM. Recuperatum die 6 Septembris anni 2014.</ref>

Recens studium ephemeride medicā The Lancet effectum Finniam infimum fetorum mortuorum indicem apud 193 nationes, sicuti Britanniarum Regnum, Franciam et Novam Zelandiam, habere invenit.<ref>[http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(10)62187-3/fulltext "Stillbirths: Where? When? Why? How to make the data count?"] (Anglice). The Lancet. Recuperatum die 6 Decembris anni 2011.</ref><ref>Hope, Jenny (14 Aprilis 2011). [http://www.dailymail.co.uk/health/article-1376698/Britains-stillbirth-rate-National-scandal-11-day.html "'National scandal' of 11 stillbirths a day means Britain has one of worst survival rates"] (Anglice). ''Daily Mail''. Londinii.</ref> Aprili anni 2012, Finnia loco secundo in Felicitate Nationali Grossā in relationem ab [[Institutum Telluris|Instituto Telluris]] (Anglice ''The Earth Institute'') editam ordinata est.<ref>[https://web.archive.org/web/20140404200724/http://www.pakblog.net/2012/04/pakistan-ranked-85th-happiest-nation-in.html "World Happiness report"] (Anglice). 2012. Recuperatum die 7 Aprilis anni 2012.</ref>

[[Fasciculus:Sammon puolustus.jpg|thumb|right|Pictoris [[AkseliAxelius Gallen-Kallela|Axelii Gallen-Kallela]], ''[[Defensio Samponis]]'' (Finnice ''Sammon puolustus''), anno 1896, in Museo Artis Aboensi.]]

[[Ars visualis|Artes visuales]] in Finniā suas proprias qualitates [[saeculum 19|saeculo XIX]] formare coepere, cum [[Romanticismus|Romanticus]] [[nationalismus]] autonomicā Finniā evectus est. Celeberrimus apud Finnicos pictores, [[AkseliAxelius Gallen-Kallela]], [[Realismus (artes)|naturalistico]] modo pingere coepit, sed mutavit ad nationalem romanticismum. Celeberrimus saeculi XX sculptor [[Wäinö Aaltonen]] erat, memoratus suis monumentalibus hermis et operibus sculptis. Finni praecipuas contributiones [[manufactura]]e et [[designatio industrialis|designationi industriali]] effecere, apud internationaliter praeclaros homines sunt [[Timo Sarpaneva]], [[Tapio Wirkkala]] et [[Ilmari Tapiovaara]]. Finnica architectura clara in toto orbe terrarum est et significative compluribus generibus internationaliter contribuit, sicuti [[Genus florale|Generi Florali]] (sive [[Genus Libertyanum|Generi Libertyano]]), [[Classicismus Nordicus|Classicismo Nordico]] et [[Functionalismus (architectura)|Functionalismo]]. Apud notissimos saeculi XX Finnicos architectos internationalem agnitionem adepti [[Eliel Saarinen]] et suus filius [[Eero Saarinen]] sunt. Architectus [[Alvar Aalto]] apud praecipuos saeculi XX designatores in toto orbe terrarum habetur;<ref>James Stevens Curl, ''Dictionary of Architecture'', Grange Books, Roffae, 2005, p. 1.</ref> qui adiuvit ut [[Functionalismus (architectura)|functionalistica]] architectura veniret ad Finniam, sed cito fuit praecursor in suā progressione versus organicum genus.<ref>Sigfridus Giedion, ''Space, Time and Architecture: The Growth of a New Tradition'', Harvard University Press, Cantabrigiae, Mass., Secunda editio, 1949</ref> Aalto praeclarus est propter sua opera in supellectilibus, lampadibus, textilibus et crystallinis.

Secundo bello mundano in Finniā multae patrioticae pelliculae ostensae sunt sed etiam nonnullae [[comoedia|comoedicae]]. Raro in pelliculis illius temporis mentiones belli factae sunt. Anno [[1955]] a moderatore cinematographico [[Edvin Laine]] prolata est ''[[Tuntematon Sotilas]]'' (''Miles ignotus''), quae libro a [[Väinö Linna]] conscripta nititur. Nulla alia pellicula adhuc tam saepe in [[cinemateum|cinemateis]] Finnicis frequentata est quam illa. Annis 1960—1980 pelliculae Finnicae rarius editae sunt. Sunt, qui dicunt cinematographiam Finnicam tum collabefactam esse. Quod probabiliter partim ex eo sequitur, quod homines potuerunt pelliculas spectare suis [[televisio]]nibus, nec iam debuerunt pecuniam in cinemateis solvere.

[[Sanoma]] diarium ''[[Helsingin Sanomat]]'' (cuius circulatio 412 000 exemplarium<ref>"Rationarium de circulatione". Ministerium Finnicum Exactionis de Circulationibus (Levikintarkastus Oy). Recuperatum die 25 Iulii anni 2009.</ref> id maximum facit), [[tabloide]] ''[[Ilta-Sanomat]]'', ad commercium ordinatum ''[[Taloussanomat]]'' et televisificum tramitem [[Nelonen]] edit. Alia praecipua domus editoria [[Alma Media]] propemodum commentarios triginta edit, inclusis diario ''[[Aamulehti]]'', tabloidi ''[[Iltalehti]]'' et ad commercium ordinato ''[[Kauppalehti]]''. Per totum orbem terrarum, Finni, iuxta cum aliis Nordicis gentibus et Iaponiensibus, maximum temporis legendis diariis degunt.<ref>[https://web.archive.org/web/20121123093454/http://www.wan-ifra.org/press-releases/2011/10/12/world-press-trends-newspapers-still-reach-more-than-internet "World Press Trends: Newspapers Still Reach More Than Internet"]. World Association of Newspapers and News Publishers. Recuperatum die 19 Novembris anni 2012.</ref>

[[Fasciculus:Finlandhockeybronze2010WinterOlympics.jpg|thumb|[[Alsulegia glacialis]] est genus athleticum dilectissimum Finnicum.<ref>[http://www.iltalehti.fi/jaakiekko/2013012416594736_jk.shtml (Finnice)Quidam situs interretialis].</ref>]]

Numerus nomismatum [[Olympia (certamina)|Olympiorum]] ab athletis Finnicis acceptorum maior est quam nullius aliae civitatis, si cum numero incolarum comparatur.<ref>[http://www.topendsports.com/events/summer/medal-tally/all-time-comparison-pop.htm (Anglice)Quidam situs interretialis.]</ref> Genus athleticum proprium Finnicum est [[basipila Finnica]] (Finnice ''pesäpallo''; Suecice ''boboll''), lusus similis [[basipila]]e similis, quiquo frequenter in Finnia lusum est dimidioFinni primo [[saeculum 20|saeculi XXvicesimi]] dimidio saepe ludebantur, sed deinde [[alsulegia glacialis|alsulegiae glaciali]] genusmaxime athleticum popularissimum factum estfavent. Multum exercitataexercitationes apud Finnicos sunt etiam [[nartatio]], [[natatio]], [[pediludium]], [[birotatio]], atque quidam lusus gregalis nominatus [[unialsulegia]] (Finnice ''salibandy''; Suecice ''innebandy'').

* [https://web.archive.org/web/20080703233731/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/finland.htm Finnia] ([[Universitas Coloratensis apud Boulder]] Libraries Government Publications)