Quantum redactiones paginae "Rhodus" differant

Browse history interactively

← Differentia superior

Content deleted Content added

VisualWikitext

Emendatio ex 07:20, 15 Iunii 2019 recensere Marcus Terentius Bibliophilus (disputatio \| conlationes) Magistratus 77 205 edits →Notae ← Differentia superior		Redactio novissime (die 20 Iulii 2023, hora 16:55) facta recensere abrogare Marcus Terentius Bibliophilus (disputatio \| conlationes) Magistratus 77 205 edits →Historia
(12 intermediate revisions by 8 users not shown)
Linea 1: {{L1}} {{Videdis\|Rhodus (discretiva)}} {{Capsa urbis Vicidata}} ~~{{Callicratis demus Graeciae~~ '''Rhodus''' sive '''Rhodos''' ([[Lingua Graeca\|Graece]] {{Polytonic\|Ῥόδος}}, [[Neograece]] {{Polytonic\|Ρόδος}}) est [[insula]] 1401.45 km²<ref>[http://www.ypai.gr/site/home/Basic+Menu/The+islands+of+Aegean/Southern+Aegean/NOMOS+DODEKANISOY/RODOS.csp Rhodos, Ministerium Aegaei] (Neograece).</ref> in [[Mare Aegaeum\|Mari Aegaeo]] iacens, cuius [[caput (urbs)\|caput]] est [[Rhodus (urbs)\|urbs eiusdem nominis]]. Insula est totius catenae [[Dodecanesus\|Dodecanesi]] maxima. ▼ ~~\| lat_deg = 36~~ ~~\| lat_min = 11~~ ~~\| lon_deg = 27~~ ~~\| lon_min = 58~~ ~~\| position = right~~ ~~\| nomenlatinum = Rhodos~~ ~~\| nomengraecum = Δήμος Ρόδου (Ρόδος)~~ ~~\| genetivum = Rhodi~~ ~~\| ablativum = [[Aegaeum Australe (regio Graeciae)\|Aegaeo Australi]]~~ ~~\| civitas = Graecia~~ ~~\| regio = [[Aegaeum Australe (regio Graeciae)\|Aegaeum Australe]]~~ ~~\| unitas regionalis = [[Rhodus (regionalis unitas)\|Rhodus]]~~ ~~\| area = 1407.94~~ ~~\| incolae = 115334~~ ~~\| spissitudo =~~ \| census = 2010<ref>Numerus incolarum, ut invenitur in [http://www.eetaa.gr/kallikratis/nomosxedio/Systash_Dhmwn_Perifereiwn.pdf Libello Callicratis] a ministerio rerum domesticarum Graeciae mense Maio anno 2010 edito (Neograece).</ref> ~~\| sedes = Rhodus (urbs)~~ ~~\| pagina interretialis = www.rhodes.gr/el/~~ ~~\| situs-regio = 2011 Dimos Rodou.png~~ }} ▲'''Rhodus''' sive '''Rhodos''' ([[Lingua Graeca\|Graece]] {{Polytonic\|Ῥόδος}}, [[Neograece]] {{Polytonic\|Ρόδος}}) est [[insula]] 1401.45 km²<ref>[http://www.ypai.gr/site/home/Basic+Menu/The+islands+of+Aegean/Southern+Aegean/NOMOS+DODEKANISOY/RODOS.csp Rhodos, Ministerium Aegaei] (Neograece).</ref> in [[Mare Aegaeum\|Mari Aegaeo]] iacens, cuius [[caput (urbs)\|caput]] est [[Rhodus (urbs)\|urbs eiusdem nominis]]. Insula est totius catenae [[Dodecanesus\|Dodecanesi]] maxima. == Nomen et mythologia == [[Fasciculus:Rhodes harbour.jpg\|thumb\|left\|Portus Rhodius.]] Nomen a verbo [[lingua Graeca\|Graeco]] ῥοδον deductum est, quod [[rosa]]m vel magis hodiernum [[hibiscus\|hibiscum]] valet. Ex quo saepe "insula rosarum" appellatur, rosaeque in nummis inveniuntur. [[Mythologia Graeca\|Mythologia]] autem vult nomen a [[Rhode (mythologia)\|Rhode]], filiam [[Neptunus\|Neptuni]] deductum esse, quae huic insulae consuleret, cum Neptunus abesset. In mundo dividendo [[Iuppiter]] [[Helius\|Helium]] neglexisset, qui sibi per compensationem eandem insulam expetivisset, quam in terram circumeundo visam maxime amoenam arbitratrus esset. Postea etiam Rhodum nympham amatam in matrimonum duxisse et septem filios genuisse, qui [[Heliadae]] dictae sint. Filius maior rursus tres filios habuisse, qui insulae auctores habebantur: [[Camirus (mythologia)\|Camirus]], Ialysus et Lindus. Line 45 ⟶ 25: Rhodos interior maxime montuosa, paene inhabitata et silvis [[pinus\|pinuum]] (''Pinus brutia'') [[cupressus\|cupressuumque]] (''cupressus sempervirens'') tecta est. Summi montes sunt [[Attabyros]] (1215 m) et [[Acramites]] (825 m). Ad litora montes plerumque praecipites in mare decidunt. Insula meridiana et septentrionalis planior est, ub [[citrus]], [[vinum]], [[Holus\|olera]], [[oliva]]e aliique fructus coluntur. Extrema insula meridiana in [[paeninsula]]m [[Prasonesium]] transit. In insula [[damma]]e speciem [[genetica]] distinctam esse, quae praeterea protegi debeat, anno [[2005]] inventum est<ref>Marcus Massetti et al.: (2006-11-11), "Artificial Occurrence of the Fallow Deer, Dama dama dama (L., 1758), on the Island of Rhodes (Greece): Insight from mtDNA Analysis", Human Evolution 21, No. 2: 167–175, in interrete: [http://www.springerlink.com/content/u406m764gm435u82/?MUD=MP]{{Nexus deficitur\|date=October 2022 \|bot=InternetArchiveBot \|fix-attempted=yes }}</ref>. In "valle papilionum" (Πεταλούδες) omni aestate magnus numerus [[papilio]]num speciei [[Euplagia quadripunctaria\|Euplagiae quadripunctariae rhodosensis]] se congregat. == Administratio == Ex reformatione administrativa anni [[2011]] insula simul est '''demus Rhodi''', qui una cum demis insularibus [[Megiste]], [[Syme]], [[Telos]] et [[Chalce]] [[Rhodus (regionalis unitas)\|regionalem Rhodi unitatem]] (Περιφερειακή Ενότητα Ρόδου) in regione [[Aegaeum Australe (regio Graeciae)\|Aegaeo Australi]] format. Secundum [[Libellus Callicratis\|Libellum Callicratis]] ([[2010]]) insulae sunt 115 334 incolae, quorum fere dimidia pars in homonyma [[Rhodus (urbs)\|urbe]], quae est etiam medius [[periegesis\|periegeseos]] locus, in insula septentrionali sita habitant. == Loci ~~inhabitati~~habitati == Insula Rhodos 1997-2010 secundum [[Graecia#Administratio#Historia\|Libellum Capodistriae]] in decem urbes et communia divisa erat, quae ab anno 2011 ([[Libellus Callicratis]]) sunt decem "unitates populares" (Δημοτική Ενότητα), sicilicet [[Rhodus (urbs)\|Rhodos]], [[Ialysus (Rhodus)\|Ialysus]], [[Callithea (Rhodus)\|Callithea]], [[Camirus (urbs)\|Camirus]], [[Lindus]], [[Aphantu]], [[Archangelus (Rhodus)\|Archangelus]], Attabyros, Petaludae et Rhodos meridiana, in quibus sunt numerosi vici ut puta [[Lardus]], [[Siana]], [[Gennadium]] vel [[Lachania]]. Line 59 ⟶ 39: === Res gestae antiquae === Rhodos iam a [[Neolithicum\|Neolithico]] inhabitata est. Saeculo sexto decimo a.C.n. [[Cultura Minoa\|Minoi]], quinto decimo [[Cultura Mycenaea\|Myceni]] in insula sedes collocaverunt. Sunt, qui [[Rodanim]] in [[Biblia]] memoratos<ref>Genesis 10,4; 1 Paralipomenon 1,7</ref>, filios [[Iavan]], Rhodi vixisse opinentur<ref>E. Robertson, Notes on Javan. The Jewish Quarterly Review 20/3, 1908, 473</ref>. Saeculo undecimo [[Dores]] insulam obtinuerunt, qui urbes [[Ialysus (Rhodus)\|Ialysum]], [[Camirus (urbs)\|Camirum]] et [[Lindus\|Lindum]] condiderunt. Quae ''[[Polis\|poleis]]'' liberae diu floruerunt et una cum [[Cos\|Coo]], [[Cnidus\|Cnido]] et [[Halicarnassus\|Halicarnasso]] sic dictam [[Hexapolis Dorica\|Hexapolim Doricam]] formaverunt. Lindi erant templa late illustria. In ''[[Ilias\|Iliade]]'' memoratur [[Tlepolemus (mythologia)\|Tlepolemum]] novem naves Rhodias contra [[Troia]]m duxisse<ref>Ilias 2, 653-670</ref>. [[Lydia]] anno [[546 a.C.n.]] a [[Regnum Persarum\|Persis]] capta Rhodos in [[Achaemenidae\|Achaemenidarum]] dicionem venit. Una cum urbibus Graecis [[Asia Minor\|Asiae Minoris]] annis 500–494 contra Persas rebellavit (vide: [[Seditio Ionica]]), sed frustra. Post cladem Persis apud [[Pugna apud Plataeas\|Plataeas]] allatam tres urbes Rhodiae anno [[479 a.C.n.]] se [[Foedus Delium\|Foederi Delio]] coniunxerunt. [[Bellum Peloponnesiacum\|Bello Peloponnesio]] anno [[411 a.C.n.]] ineunte Peloponnesii 94 navibus insulam occupaverunt atque incolis persuaserunt ut ab Atheniensibus deficerent<ref>[[Thucydides]] VIII.44</ref>. Anno [[408 a.C.n.]] tres urbes una novam in extrema insula septentrionali sitam urbem condiderunt loco hodiernae Rhodi urbis, aedificatam rationibus [[Hippodamus\|Hippodami]] [[Miletus\|Milesii]]. Iam saeculo sequenti nova urbs ~~eitam~~etiam [[Athenae\|Athenas]] mercatura superavit. In secundam confoederationem Atheniensem intravit sed anno [[357 a.C.n.]] cum [[Byzantium\|Byzantinis]] et [[Chios\|Chiis]] in bello sociali dicto iugum excussit et Athenienses expulit (355 a.C.n.). [[Mausolus]] [[Satrapes\|satrapes]] [[Caria\|Cariae]] qui bello sociali eorum socius fuerat [[Democratia\|democratiam]] in [[Oligarchia\|oligarchiam]] mutavit et insulam sub dicionem suam redegit. Tum Rhodii ab Atheniensibus frustra auxilium petiverunt (350 a.C.n.)<ref>[[Demosthenes]], ''Pro libertate Rhodiorum''.</ref>. [[Fasciculus:Insularium Illustratum (Additional MS 15760, f.12v).jpeg\|thumb\|Rhodos in ''Insulario Illustrato'' [[Henricus Martellus\|Henrici Martelli Germani]]]] ~~Foedere Delio delapso~~Postea Rhodos libertatem nacta est, quam tempore [[Alexander Magnus\|~~Alexandro~~Alexandri ~~Magno~~Magni]] excluso proficienter defendebat, donec insula pars [[Imperium Romanum\|Imperii Romani]] facta est. Etiam [[Demetrius I Poliorcetes]], unus ex [[Diadochi]]s, Rhodum frustra oppugnavit (305/304 a.C.n.). Soli deo gratias agens urbs [[Colossus Rhodi\|Colossum]] 34 metrorum [[Helius\|Helium]] repraesentantem supra portus aditum stantem erexisse traditur, qui inter [[septem miracula mundi]] numerabatur. Iam anno [[227 a.C.n.]] terrae motu deletus est. Tempore [[Hellenismus\|Hellenismi]] Rhodos se [[Res Publica Romana\|reipublicae Romanae]] rationibus adiungendo summum culmen fortunae adepta est. In medium mercaturae locum maximi momenti crescebat; anno [[188 a.C.n.]] magnis possessionibus in [[Asia Minor]]e dotata est, quod Romam contra [[Seleucidae\|Seleucidas]] adiuverat. Sed anno [[168 a.C.n.]] insula aeque ac [[Pergamum]] gravissimam Romanorum infensam contraxit, cum Rhodos medius inter Romam et [[Perses (Macedonum rex)\|Persen]], regem [[Macedonia antiqua\|Macedonum]], esse studebat. Romani, ut Rhodios punirent, in insula [[Delus\|Delo]] portum portoriis liberum constituerunt et Rhodiis possessiones in continenti abstulerunt. Anno [[42 a.C.n.]] a [[Gaius Cassius Longinus\|Cassio]] expugnata et direpta, demum anno [[74]] p.C.n. ab imperatore [[Vespasianus\|Vespasiano]] una cum [[Lycia et Pamphylia\|Lycia]] in [[Imperium Romanum]] inserta est. Inde Rhodos ad provinciam [[Lycia et Pamphylia\|Lyciam et Pamphyliam]] pertinebat; [[Antiquitas Posterior\|antiquitate posteriore]] pars fuit ''Insularum Dioeceseos IV (Asianae)''. Line 80 ⟶ 61: Rhodus urbs inde ab equitibus Hospitalariis fortiter munita et strenue contra [[Musulmanus\|Musulmanos]], qui pluries aggressi sunt, defensa est. Annis [[1440]] et [[1444]] impetus [[Mamluci\|Mamlucorum]] repulsi sunt, anno [[1480]] exscensio Turcarum. Demum [[Suleimanus I (sultanus Ottomanicus)\|Suleimanus Magnificus]] arcem plures menses oppugnatam anno [[1522]] usque adeo tormentis delevit, ut equites [[Magnus Magister (ordo militaris)\|Magno Magistro]] [[Philippus Villiersius ex Insula-Adami\|Philippo Villiersio ex Insula-Adami]] duce se dederunt et initio anni [[1523]] insulam reliquerunt. Anno [[1840]] [[Accusatio sanguinis Rhodia]] insulam percutiebat. Ad [[Imperium Ottomanicum]] Rhodos usque ad annum [[1912]] pertinebat. [[Italia]] [[Bellum Italo-Turcicum\|bello Italo-Turcico]] die [[4 Maii]] anno [[1912]] Rhodum et inde alias [[Dodecanesus\|Dodecanesi]] insulas occupavit<ref>[https://web.archive.org/web/20121218152758/http://www.dialoguesuisse.ch/$group/g_athen_griechenfreunde090831.pdf Hellasfreunde Bern: 2/2009 mense Septembri 2009]</ref> Quare pax [[Lausonium\|Lausonii]] anni [[1922]], quae sedium mutationes (sive expulsionem) et Turcarum in Graecia habitantium et Graecorum in Turcia habitantium constituit, Rhodum non spectavit, quo in insula adhuc est grex Turcicus [[religio Islamica\|religionis Islamicae]]. [[Fasciculus:RhodosStadtzentrum1.JPG\|thumb\|Meschita ''Süleyman Pascha'' paulo post insulam anno [[1523]] occupatam a [[Suleimanus I (sultanus Ottomanicus)\|Suleimano I]] aedificta est.]] Line 93 ⟶ 74: == Res oeconomicae == [[Fasciculus:Kapernblaettersalat auf Rhodos.JPG\|thumb\|Folia ''[[Capparis spinosa]]e'' Rhodi ad [[acetaria]] condienda adhibentur.]] Quaestus maximi momenti est [[periegesis]] (circiter 85 %). Ad hoc venit cultus [[vinum\|vini]] et [[oliva]]rum. Parva vini pars (circiter 5 %) etiam exportatur. [[Capra]]e et [[Ovis aries\|oves]] semiferae per montes vallesque vagantur, quarum ex [[lac]]te [[caseus]] optimus paratur. [[Laophorium\|Laophoria]] in insula - imprimis septentrionali - crebria vehuntur. Praeterea sunt numerosae [[taxiraeda]]e, quibus omnes insulae loci facile attinguntur. Line 103 ⟶ 84: == Visu digna == [[Fasciculus:Monolithos 1.jpg\|left\|thumb\|Monolithos.]] * [[Palatium Magni Magistri (Rhodus)\|Palatium Magni Magistri]] in urbe Rhodo, olim sedes [[Magnus Magister (ordo militaris)\|Magni Magistri]] [[Ordo Fratrum Hospitalis Sancti Ioannis Hierosolymitani\|ordinis Hospitalis]], cuius minor pars (imprimis aditus cum ingentibus turribus) a saeculo quarto decimo repetit, maxima tamen, cum palatium anno [[1856]] displosione graviter deletum esset, primis decennis saeculi vicesimi (usque ad annum [[1940]]) ab [[Italia]]nis tum Rhodum regentibus denus aedificatum est. * Reliquiae urbis [[Ialysus (Rhodus)\|Ialysi]] * "Vallis papilionum" in insula boreo-occidentali sita * Reliquiae urbis [[Camirus (urbs)\|Camiri]] * [[Castrum]] equitum Hospitalariorum nomine [[Monolithos]] in saxo praerupto litori imminens * [[Acropolis]] urbis [[Lindus\|Lindi]] in insula meridiana. Etiam numerosae domus nauarchorum et ecclesia Sanctae Mariae multis [[opus tectorium\|tectoriis]] ornata visu dignae sunt. Hoc loco multi artifices sedes collocaverunt. == Sententia == Line 114 ⟶ 95: == Homines noti == * [[Diagoras Rhodius]] == Pinacotheca == Line 131 ⟶ 112: == Notae == ~~<div class="references-small">~~<references /~~></div~~> == Fontes antiqui == * {{Strabo}} XIV.2.5-13 [[Demosthenes]], ''[[De libertate Rhodiorum]]'' == Bibliographia == Mario Benzi: Rodi e la civiltà micenea. Gruppo Ed. Internazionale, Romae 1992 (Incunabula Graeca. 94). ISSN 0073-5752. * Leonardo Ciacci: Rodi italiana 1912–1923. Marsilio, Venetiis 1991, ISBN 88-317-5581-1. * Lawrence Durrell: Reflections on a Marine Venus. A companion to the landscape of Rhodes. Faber, Londinii 2000, ISBN 0-571-20170-9. * Elias Kollias: Die Ritter von Rhodos. Der Palast und die Stadt. Die mittelalterliche Stadt Rhodos, Denkmal des Weltkulturerbes UNESCO 1988. Ektodike Athenon S. A., Athenis 1991, ISBN 960-213-255-8. * Esther Fintz Menascé: Gli Ebrei a Rodi. Storia di un’antica comunità annientata dai nazisti. 2. ed., 5. rist. Guerini e associati, Mediolani 2000, ISBN 88-7802-312-4. * Χριστόδουλος Παπαχριστοδούλου: Ιστορία τής Ρόδου: Από τούς προϊστορικούς χρόνους έως τήν ενσωμάτωση τής Δωδεκανήσου (1948). Δέμοδ Ρόδου, Σεγέ Γαμματόν καί Τεχόν Δώδεκανήσου, Athenis 1994. (Σείρα αυτότελόν εκδορεόν. αρ. 1). (Christodulos Papachristodulu: Historia Rhodi. A praehistoria usque ad unionem Dodeecanesi cum Graecia 1948). ISBN 960-85568-0-5. * Jürgen Sarnowsky: Macht und Herrschaft im Johanniterorden des 15. Jahrhunderts. Verfassung und Verwaltung der Johanniter auf Rhodos (1421–1522). Lit, Monasterii et al. 2001, ISBN 3-8258-5481-7 (Vita regularis 14). * Hatto H. Schmitt: Rom und Rhodos. Geschichte ihrer politischen Beziehungen seit der ersten Berührung bis zum Aufgehen des Inselstaates im römischen Weltreich. Beck, Monaci 1957 (Münchener Beiträge zur Papyrusforschung und antiken Rechtsgeschichte 40). (Simul: Monaci, Univ., Diss., 1955). * Nicolas Vatin: Rhodes et l’Ordre de Saint-Jean-de-Jérusalem. CNRS éditions, Parisiis 2000, ISBN 2-271-05545-8 (Patrimoine de la Méditerranée). * Hans-Ulrich Wiemer: Krieg, Handel und Piraterie. Untersuchungen zur Geschichte des hellenistischen Rhodos. Ed. Akademie, Berolini 2002, ISBN 978-3-05-003751-6. (Klio. Beiheft. Neue Folge (N. F.) 6) (Partim simul: Marburgi, Univ., Habil., 2000). == Nexus externi == {{CommuniaCat\|Rhodes\|Rhodum}} {{Grc\|Ῥόδος}} {{Fontes geographici}} * [http://www2.egeonet.gr/Forms/fLemma.aspx?lemmaid=10449&contlang=58 Rhodos, "Porta Aegaei"] (Anglice) * [http://www.zeno.org/Meta/Rhodos De Rodo apud Zeno.org] (Commentationes in lexicis antiquis) Line 154 ⟶ 138: {{Index demorum Aegaei Australis}} [[Categoria:Rhodus\|! ]] [[Categoria:Ordo Hospitalis]] [[Categoria:Aegaeum Australe]]