Quantum redactiones paginae "Bononia" differant

Browse history interactively

← Differentia superior

Content deleted Content added

VisualWikitext

Emendatio ex 13:22, 16 Octobris 2018 recensere Andrew Dalby (disputatio \| conlationes) Grapheocrates, Magistratus 317 890 edits mNo edit summary ← Differentia superior		Redactio novissime (die 30 Martii 2024, hora 13:14) facta recensere abrogare IacobusAmor (disputatio \| conlationes) 108 067 edits m ~
(10 intermediate revisions by 9 users not shown)
Linea 1: {{Latinitas\|-2}} {{Capsa urbis Vicidata}} ~~{{Municipium Italiae~~ ~~\|Imago =~~ [[Fasciculus:Bologna-SanPetronioPiazzaMaggiore1.jpg\|thumb\|Despectus in mediam Bononiam.]]▼ ~~\|NomenLatinum= Bononia~~ * ''Pro urbi "Bononia", [[Fretum Calisii\|Freti Calisii]], septentrionalis [[Francia]]e, vide [[Gesoriacum]].''▼ ~~\|NominaLatinaAlia=Felsina, Bolonia~~ ~~\|GenetivusNominis= Bononiae~~ ~~\|NomenItalianum=Bologna~~ ~~\|NomenLinguaLoci=Bulåggna~~ ~~\|LinguaLoci=Dialectus bononinensis~~ ~~\|NomenLingua2Loci=Felsina~~ ~~\|Lingua2Loci=[[Lingua Etrusca\|Etrusce]]~~ ~~\|Insigne = Coats of arms of None.svg~~ ~~\|Vexillum = Flag of Bologna.svg~~ ~~\|SiglaRegionis=EMR~~ ~~\|SiglaProvinciae=BO~~ ▲\|Imago = Bologna-SanPetronioPiazzaMaggiore1.jpg ~~\|InscriptioImaginis= Despectus in media Bononia~~ ~~\|GradusLatitudinis=44~~ ~~\|MinutaLatitudinis=30~~ ~~\|SecundaLatitudinis=27~~ ~~\|GradusLongitudinis=11~~ ~~\|MinutaLongitudinis=21~~ ~~\|SecundaLongitudinis=5~~ ~~\|Altitudo=54 m~~ ~~\|Area=140,9 km²~~ ~~\|NumerusIncolarum=386 298~~ ~~\|DiesCensusIncolarum=2015~~ ~~\|SpissitudoIncolarum=2.656~~ \|Vici=''Barbiano, Barca, Bargellino, Calamosco, Casaglia, Case Grandi, Casteldebole, Chiesa di Casaglia, Corticella, Croce del Biacco, Dozza, Frabazza, Gaibola, La Bastia, Lavino di Mezzo, Madonna di San Luca, Monte Donato, Noce, Paderno, Pilastro, Quarto Superiore, Rigosa, Roncrio, Ròveri (zona industriale), San Nicolò di Villola, Sabbiuno di Montagna, San Sisto, Sostegno'' \|MunicipiaProxima=[[Calderaria]], [[Casaliculum]], [[Castellum Maius]], [[Castrum Nasicae]], [[Granarolum]], [[Planorium]], [[Fanum Sancti Lazari (Italia)\|Fanum Sancti Lazari]], [[Saxum Bononiense]], [[Ceula Petrosa]], [[Unciola]] ~~\|NumerusCursualis=40100~~ ~~\|PraefixumTelephonicum=051~~ ~~\|ISTAT=037006~~ ~~\|NumerusTributarius=A944~~ ~~\|NomenIncolarum=Bononienses, Bolonienses~~ ~~\|Patronus=[[Sanctus Petronius]]~~ ~~\|DiesSollemnis=[[4 Octobris]]~~ ~~\|PaginaInterretialis=http://www.comune.bologna.it/~~ }} ▲* ''Pro urbi "Bononia", [[Fretum Calisii\|Freti Calisii]], septentrionalis [[Francia]]e, vide [[Gesoriacum]].'' '''Bononia'''<ref name="graesse">{{Graesse}}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20090424160615/http://www.igmi.org/pubblicazioni/atlante_tipi_geografici/pdf/toponomastica.pdf Alberto Nocentini, ''Toponimi italiani: origine ed evoluzione'' in "Toponomastica."]</ref><ref>Hazlitt, ''The Classical Gazetteer''</ref> ({{~~victio\|Bononia~~pns\|ae\|f\|Bononia}}), ~~vel~~olim nomine [[Lingua Etrusca\|Etrusco]] '''Felsina''' (𐌀𐌍𐌉𐌔𐌋𐌄𐌚)<ref name="graesse" /><ref>Hazlitt, ''The Classical Gazetteer.''</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20090424160615/http://www.igmi.org/pubblicazioni/atlante_tipi_geografici/pdf/toponomastica.pdf Alberto Nocentini, ''Toponimi italiani: origine ed evoluzione'' in "Toponomastica."]</ref> ({{~~victio\|Felsina~~pns\|ae\|f\|Felsina}}) (alia nomina: ''Bolonia'',<ref name="graesse" />) ([[~~Lingua Italiana\|~~Italiane]]: ''~~[[:it:~~Bologna~~\|Bologna]]~~''; Bononiense: ''Bulåggna''), est [[Urbes Italiae\|~~Urbs~~urbs]] ~~[[Italia]]e~~ et [[~~Commune~~commune Italiae\|~~municipium~~commune]] [[Italia]]na, circiter 386 300 incolarum, in [[Italia]] [[septentrio]]nali, inter [[Padus\|Padum]] et [[Appenninus\|Appenninum]] in [[Planities Padana\|Planitie Padana]] (Italice ''Pianura Padana'') situm. [[Urbs]] est [[caput (urbs)\|caput]] [[Regio Italiae\|Regionis]] [[Aemilia-Romania\|Aemiliae-Romaniae]] et [[Urbs metropolitana Bononiensis\|Urbis metropolitanae Bononiensis]], exacte in medio ab<!--?--> fluvio [[Rhenus (Italia)\|Rheno]] ad [[Sapina]]m. Urbani ''Bononienses''<ref name="graesse" /> vel ''Bolonienses''<ref name="graesse" /> appellantur. Urbs est antiquissima; [[Alma Mater Studiorum (Bononia)\|universitatem]] praeclaram habet. ~~== Insignia ==~~ ~~<gallery>~~ ~~Fasciculus:Corona di città.svg\|''[[Urbs Italiae]]''~~ ~~Fasciculus:Benemerito del Risorgimento BAR.svg\|''[[Urbs nomismate aureo ut laudabilis ob Unificationem Italiae decorata]]''~~ ~~Fasciculus:Valor militare gold medal BAR.svg\|''[[Urbs nomismate aureo ob virtutem militarem decorata]]''~~ ~~Fasciculus:Valor civile gold medal BAR.svg\|''[[Urbs nomismate aureo ob virtutem civilem decorata]]''~~ ~~</gallery>~~ === Sententia === Line 55 ⟶ 12: == Historia == Bononia condita est ab [[Etrusci]]s nomine ''Felsina'' (𐌀𐌍𐌉𐌔𐌋𐌄𐌚; c. [[534 a.C.n.]]) in [[regio]]ne ubi ante [[Villanoviani]], [[agricola (munus)\|agricolae]] [[pastor]]esque, incolebant. Urbs illa Etrusca circum fanum quod super [[collis\|collem]] aedificatum erat, a sepulcreto cincta. Quam urbem in [[saeculum 4 a.C.n.\|saeculo 4 a.C.n.]] [[Boii]], gens quaedam [[Celtae\|Gallica]], vicerunt. De quo Boiorum nomine igitur Bononia, [[colonia]] Romana, appellata condita est anno c. [[189 a.C.n.]] Hi coloni sunt fere tria milia familiarum Romanarum a [[consul]]ibus [[Lucius Valerius Flaccus (consul 195 a.C.n.)\|L. Valerio Flacco]] et [[Marcus Atilius Seranus\|M. Atilio Serano]] ducti, et [[L. Valerius Tappo\|L. Valerio Tappone]]. Via Aemilia anno [[187 a.C.n.]] constructa, quasi compitum facta est Bononia, iuncta ad Aretium per [[Via Flaminia\|Viam Flaminiam Minorem]] et ad [[Aquileia]]m per [[Via Aemilia\|Viam Aemiliam Altinatem]]. Line 62 ⟶ 19: E longinquo delapsa, Bononia renovata est in [[saeculum 5\|saeculo 5]] sub [[episcopus\|episcopo]] [[Sanctus Petronius\|Petronio]], qui, ut fama tradit, ecclesiam S. Stephani aedificavit. Roma ipsa lapsa, Bononia fiebat quasi [[castellum]] semiagreste, sub auctoritate [[Exarchatus Ravenniensis]] in Planitie Padana, et defensa est ab multis muris quae tamen minorem partem antiquae urbis Romanae non continuerunt. Anno [[728]] [[Liutprand]] rex [[Langobardi\|Langobardorum]] urbem hanc vicerat [[Regnum Langobardum\|Regnoque Langobardo]] dein adiectam. Hi novi Germani vicum suum in urbe fecerunt, qui est appellatus hodie ''addizione longobarda'' prope S. Stephanum, ubi [[Carolus Magnus]] anno [[786]] viserat. [[Fasciculus:Seal of the University of Bologna.svg\|thumb\|~~left~~upright=0.8\|[[Sigillum]] [[Alma Mater Studiorum (Bononia)\|universitatis]].]] [[Saeculum 11\|Saeculo 11]] Bolonia ut [[civitas sui iuris\|civitas libera]] crescere rursus coepit, se adiuncturus [[Lega Langobarda\|Legae Langobardae]] contra [[Fridericus Barbarossa\|Fridericum Barbarossam]] anno [[1164]]. Anno [[1088]] [[Alma Mater Studiorum (Bononia)\|Studium]] conditum est, iam veterrima [[universitas]] [[Europa]]eana est, cui erant praeclarissimi eruditi [[aevum mediaevale\|mediaevales]] [[Irnerius]], et ex discipulis, [[Dantes]], [[Iohannes Boccacius\|Boccacius]], et [[Petrarca]]. [[Saeculum 12\|Saeculo 12]] nova moenia urbi crescenti confecta sunt, et alia [[saeculum 14\|saeculo 14]]. Line 71 ⟶ 29: Felicibus annis sub regno Thaddei Pepoli ([[1337]]-[[1347]]) confectis Bononia [[Vicecomes (familia)\|Vicecomiti Mediolanensi]] devenit, sed rursus ad Papam rediit Cardinale [[Aegidius Albornotius\|Aegidio Albornotio]] anno [[1360]]. Sequentibus annis invicem respublicana regimina sedebant, sicut illud qui statuerint ut Basilicam S. Petronii et Logiam Mercatorum anno [[1377]] aedificarent, invicem Papa aut Vicecomitibus instaurantibus, familiisque Bononiensibus inter se adsidue dimicantibus. Medio [[saeculum 15\|saeculo 15]] familia Bentivolgio gubernationem Bononiae adepta est, regnantibus Sante ([[1445]]-[[1462]]) et Iohanne II ([[1462]]-[[1506]]). In qua aetate, civitas multum floruit, cum multi architecti et pictores adessent, qui arte et operibus urbem auxerunt. In illa ''Renascentia'', Bononia erat sola civitas Italica in qua mulieres in ullo quaestu exsuperare potebant. Feminis enim ibi plus libertatis quam in aliis civitatibus Italicis erat; aliae etiam ad universitatem frequentare et gradum suscipere potuerunt. Cum [[exercitus]] pontificalis [[Iulius II\|Iulii II]] Bononiam obsedit, artificiosos thesauros e palatio Iohannis anno [[1506]] direpit, cuius regnum sic confectum est. Exinde, usque ad annum [[1860]], Bononia pars [[Civitas Pontificia\|Civitatis Pontificiae]] fuit. Bononiae anno [[1530]] Papa insigne imperium capiti [[Carolus V\|Caroli V]] imposuit, qui fuit ultimus imperator [[Sacrum Romanum Imperium\|Sacri Romani Imperii]] a papa coronatus. Anno [[2000]] (anno millennii, qui dicebatur), ut culturalis Europae hereditas praecipue honoraretur, novem urbes electae sunt, inter quas et Bononia, quae titulo [[caput culturale Europaeum\|capitis culturalis Europaei]] exornatae sunt. == Incolae noti == Line 87 ⟶ 47: * [[Benedictus XIV]] (1675 - 1758), papa et antea archi[[episcopus]] Bononiae * [[Philippus Argelatus]] (1685 - 1755), historicus et eruditus * [[Veronica Fontana]], coelatrix, hic anno 1690 murtua * [[Aloisius Galvanus]] (1737 - 1798), [[physicus]] * [[Gulielmus Marconi]] (1874 - 1937), [[physicus]] Line 105 ⟶ 66: * [[Monasterium Sanctae Agnetis Bononiense]] * [[Basilica Sancti Dominici (Bononia)\|Basilica Sancti Dominici]] * [[Basilica Sancti Petronii]] == Scholae == Line 110 ⟶ 72: == Ecclesia Catholica Romana == Bononia sedes episcopalis metropolitana est, nomine [[Archidioecesis Bononiensis]]. Praesens [[archiepiscopus]] et [[cardinalis]] est [[~~Carolus~~Matthaeus Maria Zuppi\|Mathaeus Maria ~~Caffarra~~Zuppi]]. == Vecturae == Line 157 ⟶ 119: == Municipia finitima == {{div col\|2}} {\| \| * [[Calderaria]] * [[Casaliculum]] Line 164 ⟶ 125: * [[Castrum Nasicae]] * [[Granarolum]] \| * [[Planorium]] * [[Fanum Sancti Lazari (Italia)\|Fanum Sancti Lazari]] Line 170 ⟶ 130: * [[Ceula Petrosa]] * [[Unciola]] {{div col end}} \|} == Notae == Line 176 ⟶ 136: {{NexInt}} * [[2601 Bologna]]\ * [[Aemilia-Romania\|Aemiliam-Romaniam]] (''regionem''), * [[Aemilia]]m (''terram''), * [[Urbs metropolitana Bononiensis\|Urbem metropolitanam Bononiensem]], * [[Provincia Bononiensis\|Provincia Bononiensem]] (''provinciam abrogatam''), * [[Urbes Italiae]]. == Nexus externi == {{CommuniaCat\|Bologna\|Bononiam}} * [http://www.comune.bologna.it/ Situs ~~publicus~~interretialis urbis proprius.] {{Ling\|Lingua Italiana{{!}}Italiane}} * Thomas, Seneca (1460), [http://www.wdl.org/en/item/4112 ''Historiae Bononiensis libri IV. Carmina ad Galeatium Marescottum.''] == Pinacotheca == Line 196 ⟶ 152: {{Capita provinciarum Italicarum}} [[Categoria:Bononia\|! ]]