Lucillius (Graece Λουκίλλιος)[1] fuit epigrammatarius Romanus, qui versibus Graece scriptis et sua tempora pristinosque mores derisit. Lucillius Nerone imperante floruisse videtur, fortasse initio imperii, cum a Nerone, qui se artium amatorem putabat, aes (χαλκόν) accepisset.[2]

Lucillius cum alia tum funerales inscriptiones et votivas tabulas per ridiculum simulavit[3] nec non imitatus est laudationes athletarum victorum.[4] Etiam litterarum genera ludibrio habuit, cum puta Leonidam Tarentinum pauperem simplicitatem laudantem imitatus est.[5] Plurimum quidem hominum characteres derisit, exiles scilicet homines,[6] medicos aliaque artificia, cenandi mores[7] stereotypicis in maius extollens. Exemplum peculiare nigri salis Lucillii est "crucifixus invidus": Diophantes, ubi alium vidit altiori cruci adfixum, invidia mortuus est.[8]

Lucillius et soloecismos spernit et Atticismum fugit, sed admodum concinnos facit versus. Lucillius etiam impulsor quidam Martialis epigrammatum scriptoris Romani fuisse videtur.[9]

Centum viginti tria epigrammata a Lucillio facta ad aetatem nostram defluxerunt, quae in Anthologia Palatina edita sunt.

  1. Interdum etiam Lucilius scribi videtur, quod quidem perperam est et insuper fallax, qui facile putetur Lucilius saturarum scriptor esse.
  2. Anthologia Palatina 9.572.
  3. Anthologia Palatina 6.164; 11.80, 194, 312, cett.
  4. Anthologia Palatina 11.81, 84, cett. Robert (1968).
  5. Anthologia Palatina 11.80, 194.
  6. Anthologia Palatina 11.103.
  7. Anthologia Palatina 11.10.
  8. Anthologia Palatina 11.192.
  9. Garzya (1955); Burnikel (1980).

Bibliographia

recensere
  • Burnikel, Walter (1980) Untersuchungen zur Struktur des Witzepigramms bei Lukillios und Martial. Wiesbaden: Steiner. (Palingenesia XV).
  • Garzya, Antonio (1955) Lucillio. Giornale italiano di filologia 8, 21-34.
  • Robert, Louis (1968) Les épigrammes satiriques de Lucillius sur les athlètes. Parodie et réalités. L'Épigramme grecque [= Entretiens Hardt 14], 181-295.
  • The Greek Anthology, 1–6, translated by W. R. Patton, with facing Greek text (Loeb Classical Library, 1916)