Cryptia

Cryptia (Graece κρυπτεία a verbo κρύπτω, id est lateo) est institutio Spartana ad rem militarem spectans et parum nota quae tamen multas disputationes apud eruditos suscitavit. Secundum Plutarchum adulescentes acuta mente insignes nonnumquam a ducibus rus mittebantur pugione et cibo tantum instructi ubi per diem locis tectis soli laterent (quae causa cur kryptia Graece diceretur hoc munus) e quibus nocte exeuntes hilotas adorirentur et occulte robustissimos quosque et fortasse etiam maxime seditiosos interficerent^[1]. Plutarchus ab illo more abhorrebat quo Lycurgum purgare conabatur. Multi moderni anthropologia adhibita et ritibus Africanarum tribuum comparatis^[2] hunc efferatum morem ritum transitionis in militiam adultam fuisse interpretantur. Fortasse tamen cum in alio loco^[3] vocabulum 'cryptia' exploratorum quorundam munus apud exercitum designet, fortasse mera exercitatio fuit qua futuri exploratores mediis in hostibus latere et agere discerent. In Legibus^[4] Plato Cryptiam velut probationem tolerantiae et constantiae describebat.

Notae

↑ Plutarchus, Lycurgus, 28 ex Aristotelis Lacedaemoniorum politeia, opere hodie deperdito. Ephoros quotannis hilotis bellum rite indicere addebat ne quisquam eorum sanguine effuso pollueretur aut impurus fieret.
↑ Jeammaire, 1913.
↑ Plutarchus, Cleomenes 28 qui fortasse ibi Phylarchum sequebatur, rerum gestarum scriptorem institutorum Spartanorum peritissimum.
↑ 633b-c.

Plura legere si cupis

Paul Cartledge, "Krypteia". In: Der Neue Pauly, 1999
Jean-Christophe Couvenhes, "Les kryptoi spartiates", Dialogues d'histoire ancienne , 2014 Suppl. 11 ː 45-76
Jean Ducat, La cryptie en question, in Esclavage, Guerre, Économie en Grèce ancienne ː Hommages à Yvon Garlan, Presses Universitaires de Rennes, 1997 ː 43-74
- Spartan Education: Youth and Society in the Classical Period, Classical Press of Wales, 2006 Recensio critica
Henri Jeanmaire, « La kryptie lacédémonienne », Revue des études grecques, 1913 ː 121-150
Hermann Koechly, Cryptia : De Lacedæmoniorum cryptia commentatio, Lipsiae, 1835.
Stefan Link, "Zur Entstehungsgeschichte der spartanischen Krypteia". Klio, 2006(88) ː 34–43.
Edmond Lévy, « La kryptie et ses contradictions », Ktèma, 1988(13) ː 245–252
Brandon D. Ross, "Krypteia : A Form of Ancient Guerrilla Warfare", Grand Valley Journal of History, 2012 ː 1.2.4.
Pierre Vidal-Naquet, Le Chasseur noir. Formes de pensée et formes de société dans le monde grec, Paris, La Découverte, 1991
- Retour au chasseur noir in Mélanges Pierre Lévêque. Tome 2 : Anthropologie et société, 1989 ː 387-411

[1] Plutarchus, Lycurgus, 28 ex Aristotelis Lacedaemoniorum politeia, opere hodie deperdito. Ephoros quotannis hilotis bellum rite indicere addebat ne quisquam eorum sanguine effuso pollueretur aut impurus fieret.

[2] Jeammaire, 1913.

[3] Plutarchus, Cleomenes 28 qui fortasse ibi Phylarchum sequebatur, rerum gestarum scriptorem institutorum Spartanorum peritissimum.

[4] 633b-c.

[1]

[2]

[3]

[4]