-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.

Chartae lusoriae,[1] chartulae lusoriae,[2] vel chartularum (lusoriarum) fasciculus,[3] plerumque sunt quinquaginta duae chartulae ex chartone vel plastica factae, quae ad ludendum, artificia magica, vaticinandum adhibentur.

Chartae lusoriae.

In fasciculis chartarum hodiernis sunt quattuor familiae: corda (), rhombuli (), spicula (♠), trifolia (♣), et in quaque familia rex, regina, eques, decas (10), enneas (9), ogdas (8), heptas (7), senio (6), pentas (5), quaternio (4), trias (3), dyas (2), monas.[4] Rex valet numerum 13, regina 12, eques 11 et monas sive 1 sive 14.

Nonnulli chartarum fasciculi continent plerumque duos aut tres scurras.[5] Scurrae in quibusdam ludis adhibentur, et valent quascumque fasciculi chartas. Praeter cartas quinquaginta duos in ludorum serie, in fasciculo cartarum interdum etiam quae vulgo "Joker" nominantur, continentur; sunt enim cartae, quae in nonnullis ludis locum alterius cuiuslibet cartae tenere possunt. Solent duae vel tres, interdum etiam una sola, interdum rarius quam tres Jokeres esse. Uti Jokeres ludus specificus postulat. Saepe Jokeres ex ludo eliduntur antequam ludus incipiat.

Est etiam Lakana in nonnullis fasciculis cartarum, carta alba facie notata. Hanc cartam uti substitutum aut adhiberi ad instar Jokeris extra ludum possunt. In usitato cartarum fasciculo Russico, literae As et imagines notari solent hoc modo: «Т» = Туз (As), «К» = Король (Rex), «Д» = Дама (Regina), et «В» = Валет (Valet).

Aliquando tentatum est quintam terram (ut exempli gratia "kotkat") addere, sed haec notio nondum obtinuit.

Sunt chartae lusoriae alius et antecedens, exemplo Magia: aut, Congressus.

Historia recensere

  -4 (corrigenda) Latinitas huius paginae corrigenda est. Si potes, corrige vel rescribe. Vide {{latinitas}}.
 

Haec commentatio vicificanda est ut rationibus qualitatis propositis obtemperet.
Quapropter rogamus ut corrigas, praecipue introductionem, formam, nexusque extra et intra Vicipaediam.

Tabulae lusoriae in Sinis saeculo? ortam esse creduntur. Est etiam ratio quam ludos chartae in Imperio Romano decessorem habuit. Cards? ludentes per itinera commercia in Europam venerunt aliquando medio Aevo. Tabula chartarum ornata primum anno 1377 descripta est. Johannes? monachus fuit de Rheinfelden? qui CC? relationem in mediaevali lingua scripsit quomodo homines in cotidiana eius ambitu tabellarum tabularum ostenderunt.[6] Johannes vidit ornatam mundi descriptionem ordinate et eius potentiae structuras cum rege in summitate.? Per hoc tempus, ludi chartae populares? in Europa facti sunt et a quibusdam principibus interdicti sunt. Saeculo XV, largiores chartulae lusoriae imprimi coeperunt cum incisis lignis, quae symbola habebant in argumento gladiorum, fustium, calicum et nummorum. In 1480s,? Gallia incepit chartas lusorias simpliciores et viliores imprimere, ubi symbola ad ligones, fustes, adamantes et corda faciliores erant, qui stilus omnium fere ornatorum factus est. Saeculo duodevicesimo, card? ludi populares? in Suetia facti sunt. Descriptio chartarum gallica ab annis 1560 reperiri potest in museo historico Lund, sub stabulis chori ecclesiae repertis.

Genera apertae recensere

Plures variae tabulae cinematographicae ludis adhibitae sunt. Tota una dominatur in Suecia (et multis aliis regionibus) ornata Franco-Anglica est. Aliae tabulae sunt Tarot Deck, Guido Deck, Hispanica Deck, Germanica Deck, Italica Deck , et Helvetia Circumda . Sunt etiam decorae speciales quae solum pro ludis quibusdam proprietatis adhibentur, ut UNO, Cadens et Fluxx, vel pro lusoriis colligendis ut Magic: Congregatio .

Chartiludia recensere

Notae recensere

  1. Reijo Pitkäranta, Suomi-latina-suomi-sanakirja: Lexicon Finnico-Latino-Finnicum (Helsinki: 2002), sub voce korttipakka.
  2. John C. Traupman, Latin and English Dictionary, ed. tertia (Novi Eboraci: Bantam Dell, 2007), 620, s.v. playing cards.
  3. Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok, editio secunda (Holmiae: Norstedts Akademiska Förlag, 2009), sub voce kortlek.
  4. Ludus chartarum seu foliorum dialogus.
  5. Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok, editio secunda (Holmiae: Norstedts Akademiska Förlag, 2009), sub voce joker.
  6. mu88
  7. Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok, editio secunda (Holmiae: Norstedts Akademiska Förlag, 2009), sub voce patiens.

Nexus externi recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad chartas lusorias spectant.