Tenebrae (officium)
Tenebrae sunt solita liturgiae horarum Tridui sacri pars, quae Matutinum et laudes una nominabantur.
Fortasse de ritu nomen originem ducit, cum initio matutini candelae quindecim in templo accendantur; cantico quoque finito, candela una exstinguitur, ut post benedictum canticum quindecimum tenebrae fiant. Etiam responsorium unum diei Parasceues? incipit Tenebrae factae sunt.
A multis compositoribus tenebrarum cantica composita sunt.
Lectiones tenebrarum (index)
recensereMatutinum Feriae V in Cena
recensereNocturnum primum
recensere1. Ps. Salvum me fac Deus, ant. Zelus domus tuae comedit me
2. Ps. Deus in adiutorium meum, ant. Avertantur retrorsum
3. Ps. In te, Domine, speravi, ant. Deus meus eripe me
Versiculum — Pater noster (silenter)
1. Lectio «Aleph. Quomodo sedet sola civitas» (Lam. 1, 1-5).
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
1. Responsorium «In monte Oliveti»
2. Lectio «Vau. Et egressus est» (Lam. 1, 6-9)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
2. Responsorium «Tristis est anima mea»
3. Lectio «Iod. Manum suam misit hostis» (Lam. 1, 10-14)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
3. Responsorium «Ecce vidimus eum»Nocturnum secundum
recensere4. Ps. Deus iudicium tuum, ant. Liberavit Dominus pauperem
5. Ps. Quam bonus Israel, ant. Cogitaverunt impii
6. Ps. Utquid Deus repulisti, ant. Exsurge Domine
Versiculum — Pater noster (silenter)
4. Lectio «Exaudi Deus orationem meam» (ex Augustino)
4. Responsorium «Amicus meus osculi»
5. Lectio «Utinam ergo qui nos modo exercent» (ex Augustino)
5. Responsorium «Iudas mercator pessimus»
6. Lectio «Quoniam vidi iniquitatem» (ex Augustino)
6. Responsorium «Unus ex discipulis meis»Nocturnum tertium
recensere7. Ps. Confitebimur tibi, ant. Dixi iniquis
8. Ps. Notus in Iudaea ant. Terra tremuit
9. Ps. Voce mea ad Dominum, ant. In die tribulationis
Versiculum — Pater noster (silenter)
7. Lectio «Hoc autem praecipio» (1 Cor. 11, 17-22)
7. Responsorium «Eram quasi agnus»
8. Lectio «Ego enim accepi» (1 Cor. 11, 23-26)
8. Responsorium «Una hora non potuistis»
9. Lectio «Itaque quicumque» (1 Cor. 11, 27-34)
9. Responsorium «Seniores populi»Laudes
recensere10. Ps. Miserere mei, ant. Iustificeris Domine
11. Ps. Domine refugium, ant. Dominus tamquam ovis
12. Ps. Dixit iniustus, ant. Contritum est cor meum
13. Cantemus Domino (Ex. 15, 1-19), ant. Exhortatus es
14. Ps. Laudate Dominum, ant. Oblatus est
Versiculum
15. Benedictus Dominus (Lc. 1, 68-79), ant. Traditor autem dedit
Antiphona Christus factus est — ConclusioMatutinum Feriae VI in Parasceve
recensereNocturnum primum
recensere1. Ps. Quare fremuerunt gentes, ant. Astiterunt reges terrae
2. Ps. Deus Deus meus, ant. Diviserunt sibi
3. Ps. Dominus illuminatio, ant. Insurrexerunt in me
Versiculum — Pater noster (silenter)
1. Lectio «Heth. Cogitavit Dominus» (Lam. 2, 8-11)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
1. Responsorium «Omnes amici mei»
2. Lectio «Lamed. Matribus suis» (Lam. 2, 12-15)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
2. Responsorium «Velum templi scissum est»
3. Lectio «Aleph. Ego vir videns (Lam. 3, 1-9)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
3. Responsorium «Vinea mea electa»Nocturnum secundum
recensere4. Ps. Domine, ne in furore, ant. Vim faciebant
5. Ps. Exspectans exspectavi, ant. Confundantur et revereantur
6. Ps. Deus in nomine tuo, ant. Alieni insurrexerunt
Versiculum — Pater noster (silenter)
4. Lectio «Protexisti me» (ex Augustino)
4. Responsorium «Tamquam ad latronem»
5. Lectio «Nostis qui conventus» (ex Augustino)
5. Responsorium «Tenebrae factae sunt»
6. Lectio «Exacuerunt tamquam» (ex Augustino)
6. Responsorium «Animam meam dilectam»Nocturnum tertium
recensere7. Ps. Eripe me de inimicis, ant. Ab insurgentibus in me
8. Ps. Domine Deus salutis, ant. Longe fecisti notos
9. Ps. Deus ultionum Dominus, ant. Captabunt in animam
Versiculum — Pater noster (silenter)
7. Lectio «Festinemus ingredi» (Hebr. 4, 11-15)
7. Responsorium «Tradiderunt me»
8. Lectio «Adeamus ergo» (Hebr. 4, 16-5, 3)
8. Responsorium «Iesum tradidit impius»
9. Lectio «Nec quisquam sumit» (Hebr. 5, 4-10)
9. Responsorium «Caligaverunt oculi mei»Laudes
recensere10. Ps. Miserere mei, ant. Proprio Filio suo
11. Ps. Domine exaudi orationem, ant. Anxiatus est in me
12. Ps. Benedixisti Domine, ant. Ait latro ad latronem
13. Domine audivi (Hab. 3, 2-19), ant. Dum conturbata fuerit
14. Ps. Lauda, Ierusalem, ant. Memento mei Domine
Versiculum
15. Benedictus Dominus (Lc. 1, 68-79), ant. Traditor autem dedit
Antiphona Christus factus est — ConclusioMatutinum Sabbato Sancto
recensereNocturnum primum
recensere1. Ps. Cum invocarem, ant. In pace in idipsum
2. Ps. Domine, quis habitabit, ant. Habitabit in tabernaculo
3. Ps. Conserva me Domine, ant. Caro mea requiescet
Versiculum — Pater noster (silenter)
1. Lectio «Heth. Misericordiae Domini» (Lam. 3, 22-30)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
1. Responsorium «Sicut ovis ad occisionem»
2. Lectio «Aleph. Quomodo obscuratum est» (Lam. 4, 1-6)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
2. Responsorium «Ierusalem surge»
3. Lectio «Recordare Domine» (Lam. 5, 1-11)
— Ierusalem, Ierusalem! Convertere ad Dominum Deum tuum
3. Responsorium «Plange quasi virgo»Nocturnum secundum
recensere4. Ps. Domini est terra, ant. Elevamini portae
5. Ps. Dominus illuminatio mea, ant. Credo videre bona
6. Ps. Exaltabo te, Domine, ant. Domine abstraxisti
Versiculum — Pater noster (silenter)
4. Lectio «Accedet homo» (ex Augustino)
4. Responsorium «Recessit pastor noster»
5. Lectio «Quo perduxerunt illas» (ex Augustino)
5. Responsorium «O vos omnes»
6. Lectio «Posuerunt custodes» (ex Augustino)
6. Responsorium «Ecce quomodo moritur»Nocturnum tertium
recensere7. Ps. Deus in nomine tuo, ant. Deus adiuvat me
8. Ps. Notus in Iudaea, ant. In pace factus est
9. Ps. Domine Deus salutis, ant. Factus sum sicut homo
Versiculum — Pater noster (silenter)
7. Lectio «Christus assistens» (Hebr. 9, 11-14)
7. Responsorium «Astiterunt reges terrae»
8. Lectio «Et ideo novi testamenti» (Hebr. 9, 15-18)
8. Responsorium «Aestimatus sum»
9. Lectio «Lecto enim omni» (Hebr. 9, 19-22)
9. Responsorium «Sepulto Domino»Laudes
recensere10. Ps. Miserere mei, ant. O mors ero mors
11. Ps. Bonum est confiteri, ant. Plangent eum
12. Ps. Exaudi Deus orationem, ant. Attendite universi populi
13. Ego dixi: In dimidio (Is. 38, 10-20), ant. A porta inferi erue
14. Ps. Laudate Dominum, ant. O vos omnes
Versiculum
15. Benedictus Dominus (Lc. 1, 68-79), ant. Mulieres sedentes
Antiphona Christus factus est — Conclusio