Italia, rite Res Publica Italica[1] (Italiane Repubblica italiana), est unitaria respublica parlamentaria in Europa meridiana sita. Ad septentriones, fines Alpinos cum Gallia, Helvetia, Austria, Slovenia habet. Ad meridiem ex omni paeninsula Italica, Sicilia et Sardinia (maximis insulis in mari nostro patentibus), multisque insulis minoribus constat. Respublica Sancti Marini et Civitas Vaticana, perparvae civitates sui iuris, sunt inclavaturae intra Italiam, atque Italiae Campilionum est exclavatura Italica intra Helvetiam. Fines Italici fere 301 338 chiliometrorum quadratorum terrestrium comprehendunt, a climate mediterraneo in zona temperata temporali adfecti. Civitas, circa 60.8 milliones habitantium habens, numero populorum est quinta in Europa et vicensima tertia in orbe terrarum.

Wikidata Italia
Res apud Vicidata repertae:
Italia: insigne
Italia: insigne
Italia: vexillum
Italia: vexillum
Terra continens: Europa
Territoria finitima: Res publica Sancti Marini, Civitas Vaticana, Francia, Helvetia, Austria, Slovenia, Melita
Locus: 42°30′0″N 12°30′0″E
Caput: Roma

Gestio

Populus

Numerus: 58 850 717
Sermo publicus: Italiane
Zona horaria: Europe/Rome
Moneta: euro

Commemoratio

Sigla

ISO IT, ITA, 380; IOC ITA
Dominium interretiale: .it
Praefixum telephonicum: +39
Siglum autoraedarum: I

Tabula aut despectus

Italia: situs
Italia: situs
Tabula geographica locorum Italiae.
Il bel paese ch’Appennin parte, e ’l mar circonda et l’Alpe.
Pulchra tellus quam Appenninus dividit, et mare Alpesque circumdant.

Geographia recensere

Terra Italica in viginti regiones dividitur, Alpes ad septentriones multasque insulas vicinas comprehendens. Paeninsulam Italicam, quae formam caligae similem habere diu putatur, mare Mediterraneum circumfluit.

Montes recensere

  Si plus cognoscere vis, vide etiam Categoria:Montes Italiae.

Valles recensere

  Si plus cognoscere vis, vide etiam Categoria:Valles Italiae.

Fluvii recensere

  Si plus cognoscere vis, vide etiam Categoria:Flumina Italiae.

Lacus recensere

  Si plus cognoscere vis, vide etiam Categoria:Lacus Italiae.

De etymologiis recensere

 
Denarius Italorum in bello Marsico percussusː ex una parte caput laureatum Italiae, ex altera miles prope bovem (ob etymologiam Italiae ex vitulo). Inscriptio Marsicis litteris exarataː Vitlu = Italia.

Antiqui philologi Graeci nomen Italiae e rege Oenotriorum, Italo nomine, qui olim in Bruttio regnabat, plerumque ducere volebant.[2] Quocirca initio Italia meridionalem partem quandam paeninsulae designabat. Alii quia regio bubus pulchris abundabat Italiam cum vitulo coniungebant, et in bello sociali Itali adversus Romanos rebellantes vitulum tamquam insigne suum in denariis expresserunt. In uno videres bovem Italum lupum Romanum opprimentem. Tum primum enim circa 90 a.C.n. Italia totam paeninsulam citra flumen Padum designare coepit, ubi omnes homines liberi civitatem Romanam sibi vindicabant.

Historia recensere

 
Maximus Imperii Romani ambitus.
  Si plus cognoscere vis, vide etiam Historia Italica.

Institutiones recensere

  Si plus cognoscere vis, vide etiam Politica Italica.

Sermones recensere

  Si plus cognoscere vis, vide etiam Lingua Italiana.
  Si plus cognoscere vis, vide etiam Italianae dialecti.

Magna Italorum pars Lingua Italiana utitur, sed prope fines Italiae incolae etiam aliis sermonibus loquuntur, exempli gratia lingua Francogallica in Valli Augustana, Theodisca et Ladina in provincia Bauzani, hoc est in Tiroli Meridiana, Slovenica in aliquibus vicis Fori Iulii et Venetiae Iuliae, et Graeca in aliquibus vicis Apuliae et Calabriae.

Subdivisio recensere

  Si plus cognoscere vis, vide etiam Commune Italiae.
  Si plus cognoscere vis, vide etiam Provincia Italiae.
  Si plus cognoscere vis, vide etiam Regio Italiae.
  Si plus cognoscere vis, vide etiam Urbes Italiae.

Regiones recensere

 
Regiones Italiae.

Italiae sunt viginti regiones rite constitutae:

Regiones Italiae
Latine Italice Regionis caput
Pedemontium sive Gallia Subalpina Piemonte (14) Augusta Taurinorum
Vallis Augustana Valle d'Aosta/Vallée d'Aoste (2) Augusta Praetoria
Langobardia sive Gallia Cisalpina Lombardia (11) Mediolanum
Tridentinum-Athesia Superior/Tirolis Meridionalis Trentino-Alto Adige/Südtirol (17) Tridentum
Venetia Veneto (20) Venetiae
Forum Iulii-Venetia Iulia Friuli-Venezia Giulia (8) Tergeste
Liguria Liguria (10) Genua
Aemilia-Romania sive Aemilia-Flaminia Emilia-Romagna (7) Bononia
Tuscia sive Etruria Toscana (18) Florentia
Umbria Umbria (19) Perusia
Marchia Anconitana sive Picenum Marche (12) Ancona
Latium Lazio (9) Roma
Aprutium sive Samnium Abruzzo (1) Aquila
Molisium Molise (13) Campus Bassus
Campania Campania (6) Neapolis
Apulia sive Iapygia Puglia (3) Barium
Lucania sive Basilicata Basilicata (4) Potentia
Bruttium sive Calabria Nova Calabria (5) Catacium
Sicilia sive Trinacria Sicilia (16) Panormus
Sardinia sive Ichnusa Sardegna (15) Caralis

Artes athleticae recensere

Annis 1934, 1938, 1982 et 2006 Italiae Harpastri Adsocietatum Gentium Foederis Terrarum Poculi in FIFA Certamine Mundiali Pediludii fuit victrix.

Notae recensere

  1. Vel "res publica Italica": Ephemeris
  2. Aristoteles, Politica X.10.2-4.

Bibliographia recensere

Historia et libri generales
  • Atlante storico; cronologia della storia universale. 2006. Garzanti Libri.
  • Burdach, Conradus. 1986. Riforma, Rinascimento, Umanesimo. Florentiae: Sansoni.
  • Chittolini, Georgius; Molho, Antonius; Schiera, Petrus Angelus. 1994. Origini dello Stato: Processi di formazione statale in Italia fra Medioevo ed età moderna. Bononiae: Il Mulino. ISBN 8815047026.
  • De Martino, Iulius, 2005. La mente storica: orientamenti per la didattica geo-storico-sociale. Neapole: Liguori Editore. ISBN 8820739054.
  • Gras, Michael; Rouillard, Petrus; Teixidor, Xaverius. 2000. L'universo fenicio. Augustae Taurinorum: Einaudi. ISBN 880614958X.
  • Keastes, Ionathan. 1981. L'Italie. Ed. secunda. Conv. Anne Moscat. Lutetiae: Gründ. ISBN 2700051548.
  • Mourre, Michael. 2003. Dizionario mondiale di storia. Mediolani: Rizzoli Larousse. ISBN 8852500774.
  • Oliva, Ioannes. 2003. Foibe: Le stragi negate degli italiani della Venezia Giulia e dell'Istria. Mondadori. ISBN 9788804515845.
  • Écout, Aegidius. 1999. Il lungo Risorgimento: la nascita dell'Italia contemporanea (1770-1922). Bruno Mondadori. ISBN 8842493570.
  • Procacci, Iulianus. 2001. La disfida di Barletta: Tra storia e romanzo. Mediolani: Paravia. ISBN 8842497738.
  • Mack Smith, Dionysius. 1972. Storia d'Italia (1861–1969). Ed. sexta. Laterza.
  • Volpe, Ioachim. 1969. Il Medioevo. Sansoni.
  • Zecchini, Iosephus. 1993. Ricerche di storiografia latina tardoantica. L'Erma di Bretschneider. ISBN 8870628221.
Architectura
  • Frampton, Canicus. 1993. Storia dell'architettura moderna. Bononiae: Zanichelli.
  • Middleton, Robertinus; Watkin, David. 2001. Architettura dell'Ottocento. Mediolani: Mondadoriori. ISBN 8843524658.
  • Murray, Petrus. 2006. L'architettura del Rinascimento italiano. Barii: Laterza. ISBN 8842054194.
  • Norberg-Schulz, Christianus. 1998. Architettura Barocca. Mediolani: Mondadori. ISBN 8843524615.
  • Pevsner, Nicolaus. 1998. Storia dell'architettura europea. Barii: Laterza.
  • Pevsner, Nicolaus. 2005. Dizionario di architettura. Augustae Taurinorum: Einaudi. ISBN 880618055X.
  • Rafuri, Manfredus. 1986. Storia dell'architettura italiana (1944-1985). Augustae Taurinorum: Einaudi. ISBN 8806594931.
Ars
  • Argan, Iulius Carolus. 1968-2000. Storia dell'arte italiana. 3 voll. Florentiae: Sansoni. ISBN 9788838346248.
  • Bora, Iulius; et ceteri. 2009. I luoghi dell'arte: storia opere e percorsi. Età della Maniera al Rococò, 4. Romae: Electa Scuola. ISBN 8863080399.
  • Dorfles, Gilbertus; Dalla Costa, Christina; Ragazzi, Marcellus. 2000. Moduli d'arte: storia delle arti visuali. Bergami: Atlas. ISBN 8826809399.
  • Mazzocchi Doglio, Maria Angela. 1983. Leonardo e gli spettacoli del suo tempo. Romae: Electa. ISBN 884350956X.
  • peintures.murales.free.fr.
  • Rome – Florence – Venise – Naples - Pompéi, avec Pise et Sienne, Villes d’Art en Italie. Romae: Lozzi Roma edizioni turische.
Circumiectus
  • Bernetti, Ioannes. 2005. Atlante di selvicoltura. Edagricole. ISBN 8850646658.
  • Blasi, Carolus; Boitani, Aloisius; La Posta, Alexander. 2005. Stato della biodiversità in Italia: Contributo alla strategia nazionale per la biodiversità. Palombi editori. ISBN 887621514X.
  • Kottelat, Mauritius; Freyhof, Georgius. 2007. Handbook of European Freshwater Fishes. ISBN 2839902982.
  • Pignatti, Alexander. 2000. Ecologia vegetale. UTET. ISBN 8802046700.
  • Zerunian, Sergius. 2002. Condannati all'estinzione? Biodiversità, biologia, minacce e strategie di conservazione dei pesci d'acqua dolce indigeni in Italia. Edagricole. ISBN 8850647786.
Geographia
  • Ortolani, Marius. 1992. Geografia della popolazione. Mediolani: Piccin-Nuova Libraria. ISBN 8829909076.
  • Agostini, Stella, et Danilus Bertoni. 2010. Per un'altra campagna. Maggioli Editore. ISBN 9788838744129.
Geologia
  • Desio, Arditus. 1973. Geologia dell'Italia. UTET. ISBN 8802034079.
  • Fantoni; et ceteri. 2010. "Hydrocarbon occurrences in Italy." The Geology of Italy 36 (32).
  • Scandone, Paolus; Stucchi, Maximilianus. 2000. La zonazione sismogenetica ZS4 come strumento per la valutazione della pericolosità sismica. PDF.
  • Scrocca, D.; Doglioni, Carolus; Innocenti, F. 2003. Constraints for an interpretation of the italian geodynamics: a review. Memorie Descrittive Carta Geologica d'Italia 62: 15-46.
  • Zuffardi, Petrus. 1980. Italie, Introduction à la géologie générale. Lutetiae: 26 Congrès Geologique International.
Litterae
  • Petronio, Iosephus. 1968. Compendio di storia della letteratura italiana. Florentiae: Palumbo.
Linguistica
  • De Mauro, Tullius. 1991. Storia linguistica dell'Italia unita. Barii: Laterza.
  • Devoto, Iacobus. 1971. Profilo di storia linguistica italiana. Florentiae: La Nuova Italia.
Miscellanea
  • Emanuelli, Maximus. 2004. 50 anni di storia della televisione attraverso la stampa settimanale. Greco&Greco Editori. ISBN 9788879803465.
  • Favata, Angelus. 2007. Dizionario dei termini giuridici. Placentiae: La Tribuna. ISBN 8861320619.
  • Mondin, Baptista. 2010. La Trinità mistero d'amore. ESD. ISBN 8870947513.
  • Vercelloni, Mattheus. 2008. Breve storia del design italiano. Carocci. ISBN 8843044532.
  • Volterra, Virginia. 2004. La lingua dei segni italiana: la comunicazione visivo-gestuale dei sordi. Bononiae: Il Mulino. ISBN 8815096396.

Nexus interni

Nexus externi recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad Italiam spectant.
  Lege Ἰταλία ("Italia") apud Vicipaediam lingua Graeca antiqua scriptam
  Situs geographici et historici: Locus: 42°30′0″N 12°30′0″E • OpenStreetMap • GeoNames • Thesaurus Getty • Commentatio Theodisce, Francogallice, Italice apud Lexicon historicum Helveticum • Store norske Lexikon • Treccani • Большая российская энциклопедия
Italia : politica
Italia : geographica
Provinciae et consortiones Italiae

Abellinas • Aesernina • Agrigentina • Alexandrina • Anconitana • Aquilana • Ariminensis • Aristianis • Arretina • Asculana • Astensis • Aternensis • Barolensis • Bauzanensis • Bellunensis • Beneventana • Bergomas • Brixiana • Brundisina • Bugellensis • Calatanisiadensis • Campobassensis • Casertana • Catacensis • Comensis • Consentina • Cremonensis • Crotonensis • Cuneensis • Drepanitana • Ferrariensis • Firmana • Foroliviensis • Fodiana • Frusinas • Goritiensis • Grossetana • Hennensis • Imperiensis • Interamnas Nahars • Interamnas Praetutiorum • Latinensis • Laudensis • Leucensis • Liburnensis • Lucensis • Lupiensis • Maceratensis • Mantuana • Massensis • Matheranensis • Modiciensis • Mutinensis • Novariensis • Nuorensis • Papiensis • Parmensis • Patavina • PerusinaPisana • Pisaurensis • Pistoriensis • Placentina • Portus Naonensis • Potentina • Pratensis • Ragusiensis • Ravennas • Reatina • Regiensis • Rodigiensis • Salernitana • Sardiniae Australis • Sacerensis • Savonensis • Senensis • Spediensis • Sundriensis • Syracusana • Tarentina • TarvisanaTeatina • Tergestina • Tridentina • Utinensis • Varisiensis • Verbanensis • Vercellensis • Veronensis • Vibonensis • Vicetina • Viterbiensis

Capita regionum Italicarum
Capita provinciarum metropoleonque Italiae

Abellinum • Aesernia • Agrigentum • Alexandria Statiellorum • Ancona • Andria • Aquila • Ariminum • Aristianis • Arretium • Asculum Picenum • Aternum • Augusta Taurinorum • Baretium • Barium • Barolum • Bauzanum • Bellunum • Beneventum • Bergomum • Bononia • Brixia • Brundisium • Bugella • Caesena • Campus Bassus • Caralis • Carbonia • Carraria • Caserta • Catacium • Catana • Comum • Consentia • Cremona • Croton • Cuneum • Drepanum • Ecclesiae • Ferraria • Firmum Picenum • Florentia • Forum Livii • Fovea • Frusino • Genua • Goritia • Grossetum • Hasta Pompeia • Henna • Imperia • Interamna Nahars • Interamna Praetutia • Labro • Lanusei • Latina • Laus Nova • Leucum • Luca • Lupiae • Macerata • Mantua • Massa • Mathera • Mediolanum • Messana • Modicia • Mutina • Neapolis • Nissa • Novaria • Nugor • Olbia • Panormus • Papia • Parma • Patavium • Perusia • Pisae • Pisaurum • Pistorium • Placentia • Portus Ilii • Portus Naonis • Potentia • Pratum • Ragusia • Ravenna • Reate • Regium • Regium Lepidi • Rodigium • Roma • Salernum • Sassaris • Savo • Sena Iulia • Spedia • Sullurium • Sundrium • Syracusae • Tarentum • Tarvisium • Teate • Templum • Tergeste • Tridentum • Turenum • Urbinum • Utinum • Venetiae • Verbania • Vercellae • Verona • Vibo Valentia • Vicetia • Villaxidrum • Viterbium