Insigne Tabula geographica
 
 
Abbatia Cremifanensis, aspectus a meridie
 
 
Indicia fundamentalia
Nomen latinum: Abbatia SS. Salvatoris Transfigurati ac S. Agapiti Martyris
Nomen theodiscum: Stift Kremsmünster
Nomina Latina alia: Cremesia, Cremisium, Chrema, Chremisa, Chremsa, Cremsa; Chremimonasterium, monasterium Sancti Salvatoris, m. Sancti Agapiti, m. Cremisanum, m. Chremissae, m. Chremsmunstrense
Civitas: Austria Superior
Circulus: Kirchdorf ad Cremisam
Dioecesis: Dioecesis Linciensis
Congregatio: Congregatio Austriaca
Abbas: Ambrosius Ebhart
Numerus monachorum: 43 (28.07.2022)
Ex his presbyteri: 34
Activitates: cura pastoralis (paroeciae, missio et al.), schola, activitates culturales (museum etc.), scientia (observatorium), oeconomia (silvicultura, vinarium)
Numerus paroeciarum: 26
Schola: Numerus discipulorum: 440
Patrocinium: Agapitus Praenestinus
Inscriptio cursualis: Stift
A-4550 Kremsmünster
Numerus TEL: +43 (0)7583 527 50
Numerus FAX: +43 (0)7583 527 5129
Pagina interretialis: [Stift Kremsm++nster: Stift Kremsm++nster apud www.stift-kremsmuenster.at]
Inscriptio electronica: [1]

Abbatia Cremifanensis[1] est monasterium Benedictinum Congregationis Austriacae in Austria Superiore, Cremifani in communi eiusdem nominis situm.

Historia recensere

Tempus fundationis recensere

Coenobium a Tassilone III, duce Bavariae, anno 777 fundatum est.[2] Legenda saeculi tertii decimi narrat[3] Tassilonem monasterium in memoriam filii Guntheri in venando ab apro occisi fundavisse. Quod autem sine fundamento historico esse videtur.[4]

Litterae fundatoriae in Codice Fridericiano maiore, ut dicitur, bibliothecae abbatialis servatae quotannis in festo fundatoris (die 12 Decembris) ad mensam recitantur.

Anno 788, Tassilone a potestate demoto, Carolus Magnus anno 791 possessiones statumque monasterii confirmavit. Post Hungarorum autem devastationes saeculo decimo abbatia tamquam commenda in dicionem episcoporum dioecesis Passaviensis venit.

Medium aevum recensere

Ineunte undecimo saeculo, Henricus II reformationem monasticam commovit, qua re secundus fundator monasterii habetur. Traditio Cremifanensis vult eum Godehardum Hildesheimensem, abbatem Altensem, qui tum monasteriis reformandis operam dedit, abbatem Cremifanensem fecisse, quod autem dubium est.[5]. Cuidam Sigmaro (saec. 11 ineunte) primus index librorum bibliothecae abbatialis 60 codices manuscriptos exhibens debetur.[6]

Per Altmannum episcopum Pataviensem (~1015-1091) monasterium novis monachis frequentatum est, quos Theodoricus abbas ab Altmanno constitutus e monasterio Gorziensi vocaverat. In monasterio primum ordini Gorziensi adiuncto postea leges Hirsaugienses introductae sunt.

Abbate Friderico de Aich (1274–1325) regnante, abbatia mediaevalis in fastigio stabat: Floruit numero monachorum, scientia disciplinaque monastica. Fridericus novam ecclesiam perfecit. administrationem emendavit. Biblia trium voluminum imaginibus illustrata, quae nomine Aich-Bibel nota sunt, scriptorium magni momenti testimonio sunt[7]. Inter monachos eius erat Bernardus Noricus, qui legendam fundatoriam tradidit et multas litteras ad vitam monasticam historiamque pertinentes reliquit, et Hartivicus de Schlüsselberg, pictor fenestrarum vitrei nulli secundus.

Tempus reformationis recensere

 
Abbatiae Cremifanensis a ponte ingressus.

Anno 1548, abbas Gregorius Lechner "scholas aperuit"[8]: cum confessio Lutherana Austriam Superiorem invasisset, schola monasterii, quae saeculo quinto decimo floruerat, interierat.[9] Inde et abbas Gregorius scholam Latinam instituit, qua quasi aequipondum Catholicum erga scholas Lutheranorum crearet; ex quibus primordiis effloruit schola, quae licet varia variis temporibus sint mutata, adhuc viget nomine Stiftsgymnasium Kremsmünster sive Academia Cremifanenis.

Per breve tempus disciplina reformatoria etiam monasterio probata erat: anno 1564 abbas Marcus Weiner loco motus est, quod is publice uxorem in matrimonium duxisset; iam anno 1561 visitatio tantummodo octo monachos una cum sex uxoribus et undecim liberis invenerat; institutioni scholasticae grammatica Melanchthonis usui erat. Itaque usque ad saeculum septimum decimum medium abbates ab imperatore nominati res monasterii gerebant et vitam catholicam (in monasterio et in paroeciis) restaurabant.

Inter hos eminent Alexander a Lacu (15521613) et successor eius Antonius Wolfradt (1613-1639), qui, postquam 1624-1630 camerae aulicae praesedit, anno 1630 episcopus Viennensis, 1631 princeps imperii factus est et plurimas missiones diplomaticas pro imperatore suscepit. Anno 1626 turmae rusticorum, quae rebus novis studebant, Stephano Fadinger duce abbatiam occupaverunt, tamen nihil detrimenti inferentes.

Tempus barocianum recensere

Saeculo septimo decimo et duodevicesimum abbatia alterum apicem consecuta est: Abbatibus Placido Buechauer (16441669) et Erenberto Schrevogl (1669-1703) monasterium cum ecclesia arte barociana restauratum (et insuper multis in partibus a fundamentis exstructum) est, Simon Rettenpacher, qui erat poeta notissimus ordinis Sancti Benedicti, theatrum ad primum apicem fert.

Alexander Strasser (1709–1731) renovationem ecclesiae perfecit et novam domum abbatialem Lentiae, quae huius temporis in domum episcopi Lincienis est, exstruxit.

Abbas Alexander Fixlmillner (1731–1759) piscinam (Fischbehälter), triclinium magnum (vulgo Kaisersaal dictum), speculam astronomicam, cuius in aedifico turri simili (qua re etiam turris mathematica appellatur) praeter observatorium et stationem meteorologicam etiam museum historico-naturale instructum est, erigi iussit, praeterea permultas ecclesias et canonicas in paroeciis, vias et pontem super fluvio Cremisa atque domum in vico sitam pauperibus destinatam. Academia equitum (Ritterakademie) pro filiis nobilium condita est (1743), scientia (historiographia, astronomia) artesques (musica, lusus theatralis, poesis, architectura) colebantur. Multi monachi in variis universitatibus, praecipue autem in Alma Matre Benedictina Salisburgensi, officio professorum fungebantur.

Tempus imperatoris Iosephi II recensere

 
Abbatia Cremifanensis a boreo-orientali visa.

Cum Erenbertus Meyer (17711800) anno 1777 millenium monasterii celebraret, numerus monachorum summus erat (113 monachi), musica P. Georgiii Pasterwiz compositoris festivitatem ornavit, P. Marianus Pachmayr historiam monasterii adhuc utilem[10] scripsit. Sed Iosephinismus, qui dicitur, vitam monasticam multis modis impedire coeperat. Abbatia vix suppressionem fugit, Erenbertus autem anno 1789 animi imbecilli declaratus eiusque loco Maximilianus Stadler, musicus et compositor Mellicensis, monasterio praepositus est. Vita comunis abolita, officium divinum magna ex parte prohibitum, Academia equitum clausa, traditio musicale interruptum, theatrum barocianum destructum, opes monasterii magna ex parte dispersae sunt.

A tempore Napoleonico usque ad annum 1940 recensere

Iosepho II mortuo, Erenbertus Meyer abbas iterum electus est, tempora autem difficillima manebant: bellis Napoleonicis milites et profugi, concursus et messes ingratae variabant. Anno 1848, dominii directi abolitio negotia nova attulit.

Tamen monasterium paulatim revirescebat: abbas Caelestinus Iosephus Ganglbauer, qui anuum iubilaeum 1877 celebravit, anno 1881 princeps archiepiscopus Viennensis, 1884 cardinalis factus est. Anno 1891 novum aedificium scholasticum exstructum est. Abbas Leander Czerny (abbas 19051929, mortuus 1944), notus entomologus, novam speculam astronomicam, cui illo tempore erat circulus meridianus optimus Austriae, et electrificinam aedificavit. Cum autem multi novitii spem boni temporis futuri nutrirent, paene finis monasterii venit: Die 4 Aprilis 1940, a regimine Nazistico suppressum est.

 
Abbatia Cremifanensis: Fossa et aedificium olim agriculturae deditum (Meierhof)

Tempus novissimum recensere

Bello mundano secundo confecto die 29 Iulii 1945 abbas Ignatius Schachermair (19291964, mortuus 1970) Cremifanum revertit, vita monastica et negotia priora denuo suscepta sunt. Annis a 1966 ad 1992, monachi Cremifanenses etiam administrationem Mariae Cellae obtinuerunt, ut Abbatia Sancti Lamberti adiuvaretur. Ut annus iubilaeus 1977 digne celebraretur, communitas abbate Alberto Bruckmayr (19641982) missionem sive curam pastoralem in Brasilia in regione circam urbem Barreiras suscepit, qua in regione anno 1979 Dioecesis Barreriensis erecta est.

Ultimis annis numerus monachorum conspicue minutus est, ut communitati difficilius fiat varia officia implere.

Anno 2010 crimina abusus a monachis educatoribus inter annos 1970 et 2000 in oecotropheo perpetrati per media publica sparsa, investigationes publicae apertae, quidam monachi officiis suspensi sunt.[11] Annis a 2010 ad 2013 abbatia retributionis causa plus quam € 700000 fere 40 victimis solvit.[12] Die 3 Iulii anno 2013, Alphonsus Mandorfer, principalis facinorum auctor ac pristinus collegii rector, a iudicio Styrensi ad custodiam decem annorum damnatus est.[13] Iam mense Martio anno 2012, Mandorfer post actionem ecclesiasticam ordinem religiosum reliquerat, et mense Aprili eiusdem anni a Benedicto XVI papa in statum laicalem redactus est.[14] Die 27 Martis 2015 ab instituto Monacensi nomine "Münchner Institut für Praxisforschung (IPP)" Heiner Keupp duce tractatus de vi sive sexuali sive psychica sive physica in oecotropheo gymansioque illata praesentatus est.[15] A mense Septembri 2014, tabula in porticu ad scholam ducente discipulorum vim passorum meminit.

 
Cavaedium abbatiae internum

Statistica et index negotiorum recensere

Quadraginta sex monachi abbate Ambrosio Ebhart (abbas ex anno 2007) officia sequentia praebent:

  • 26 paroeciae: indicem paroeciarum (cum nominibus parochorum) in pagina domestica monasterii vide hic
  • Aliae activitates pastorales: cura pastoralis iuvenum ("Treffpunkt Benedikt") et instructio fidelium ("Mehrwert Glaube")
  • Institutum oblatorum
  • Adiumentum Dioecesis Barreriensis in Brasilia (olim a Ricardo Weberberger monacho Cremifanensi conditae)
  • Schola abbatialis (gymnasium humanistico-linguisticum)
  • Museum artis operibus dedicatum: Calix Tassilonis, Codex Millenarius, collectio artificiorum picturarumque
  • Exhibitiones variae
  • Bibliotheca
  • Specula astronomica cum statione meteorologica et museo historiae naturalis
  • Spectamina: Lusus theatralis, concentus (e.g. Stiftskonzerte)
  • Opera scientifica (Ökumenische Sommerakademie; publicationes historiographicae)
  • Vinarium
  • Hortus
  • Silivicultura et agricultura

Visu digna recensere

Ecclesia abbatialis recensere

 
Ecclesia abbatialis
 
Ecclesia abbatialis, pars anterior cum altari maiore

A fundatione usque ad annum 1082 recensere

Monasterium cum ecclesia a Tassilone III Salvatori mundi, cuius statua inter duas turres super fronte occidentali eminet, dedicata est, ut ex litteris fundatoriis patet[16]. Secundum Bernardum Noricum ecclesia post incendia 1050 iterum ac 1082 tertio dedicata est, quo anno patronum alterum Agapitum Praenestinum, cuius reliquiae iam a saeculo IX in monasterio venerantur, accepit[17].

Ecclesia gothica recensere

Variis incendiis ecclesia romanica anno 1082 dedicata diruta abbas Rudolf (1209-1222) cappellam Marianam exstruxit, quae monachis ad liturgiam serviret, dum nova ecclesia aedificaretur. Pro laicis iam antea ecclesia paroecialis in colle propinquo nomine Kirchberg aedificata et anno 1098 dedicata erat. Tum abbas Henricus de Playen (1230-1247) novam ecclesiam aedificare coepit. Polygonum presbyterii cum fenestris arcuatis et oculis, quod ex horto monasterii adhuc est visibile, primo factum est, deinde navis principalis, quae anno 1277 abbate Friderico de Aich in celebratione monasterii quingentis annis ante fundati dedicari potuit. Anno 1304 tumulus Guntheri[18] media in ecclesia erectus est, postremo saeculo XIV medio opus occidentale cum turribus est aggressum, quod autem plus centum annis post demum confici potuit. Statuae magnificae ligneae Salvatoris mundi, Sancti Agapiti et Tassilonis III ducis, quae tum altare maius ornabant, hodie in altari maiore ecclesiae paroecialis Grünau (in parte meridionali Austriae Superioris) inveniuntur.

Renovatio barociana recensere

Saeculo XVII ineunte Antonio Wolfradt abbate presbyterium modo barociano renovatum est. Ab anno 1770 artifice Carolo Antonio Carlone auctore tota ecclesia vestitu barociano ornata est: Crustae parietum singularis bonitatis Ionanni Baptistae Colombo et Ioanni Baptistae Barberini debentur, Barberini anno 1681 etiam frontem ecclesiae occidentalem conformavit. Ad opus tectorium conficiendum, quod narrationes veteris Testamenti exprimit, fratres Grabenberger Cremisa urbe Austriae Inferioris oriundos conducti sunt, Michaele Christophoro Grabenberger imprimis eminente. Angeli a Michaele Zürn iuniore e marmore facti, ad numerosa altaria minora stantes vel genibus nixi, artificia praeclara Baroci Austriaci sunt.

Altare maius, cancelli medii presbyterii, tabernaculum et cathedra in ultimo actu renovationis inter annos 17121718 creata sunt.

Artificia sive monumenta magni momenti in ecclesia recensere

 
Codex Millenarius (S. Lucas)
  • Altare maius: Imago anno 1712 ab Andrea Wolff perfecta est, in tabula 6.3x3.8 metrorum picta. Hoc opus magnum pictoris aulici Monacensis Christum transfiguratum monstrat[19]: Stantem, facie resplendente sicut sol, vestimentis autem factis albis sicut lux, multitudine angelorum circumdatum. Moyses et Elias a dextra premunt, apostoli Petrus, Iacobus et Ioannes in inferiore parte imaginis positi perturbati esse videntur, Deus pater ab alto subridet. Formam tabulae quadratam ex aere cyprio gravi auro vestitam a Iosepho Antonio Pfaffinger anno 1714 confectam angeli tenent.
  • Cancelli presbyterii: Presbyterium a cancellis eximiae bonitatis a nave segregatur. Medios anno 1718 Valentinus Hofmann procudit, laterales iam annis 16161618 ab Ioanne Walz fabricati sunt.
  • Tabernaculum imaginem altaris maioris fulcit. Anno 1715, forsitan secundum descriptionem Iacobi Prandtauer, confectum est. Ostium tabernaculi caelatum opus Mariae Immaculatae ab Urbano Remele factum ornat: Maria est domus aurea litaniae Lauretanae.
  • Cathedra: ab Urbano Remele (1713), cum imagine Pauli apostoli predicatoris picta a Ioanne Carolo de Reslfeld.
  • Tumulus Guntheri: Cenotaphium, anno 1304 media in ecclesia positum, saeculo XVIII ineunte in crypta ante altare maius conditum, ex anno 1948 in cappella turris dextrae collocatum est. Operculo saeculi XIII contectum est, quod figuram Guntheri mortui, filii fabulosi Tassilonis III repraesentat. Maxime notatu digni sunt colores bene servati. Summis in cancellis cappellae illud Tassilonis e litteris fundatoriis "Tradidi quod potui" inscriptum est.
  • Tapetia Flandrica saeculi septimi decimi exeuntis maximae bonitatis ex officina Henrici Reydams Bruxellis anno 1720 empta et novis limbis instructa sunt. Historiam Iosephi Aegytiaci demonstrant. Cum antea tantum temporibus festivis ecclesiam ornarent, nunc totum annum columnas tegunt.
  • Altaria in apsidibus lateralibus: Utraque tabula altaris a Daniele Seiter picta est, qui plerumque Romae et Augustae Taurinorum in labore erat. Similiter ac Reslfeld disciplinam Caroli Loth (vulgo: Carlotto) sequens plus quam alii pictores Austriaci coaevi subtiliter ac quaesite colores claros obsurosque opposuit. In tabula sinistra martyrium Sanctae Candidae interpretatur, cuius reliquiae ab anno 1677 Cremifani sunt, dextra illud Sancti Agapiti Praenestini, qui est patronus monasterii cuiusque reliquiae in eodem altari in reliquiario saeculi XX asservatae sunt.
  • Altaria minora: Imagines in parietibus meridionalibus sive septentrionalibus ex adverso sitae alter ad alterum revocat (ab occidente ad orientem): Remp et Reselfeld: altaria Sanctae Crucis et Omnium Fidelium Defunctorum, de Neve: altaria Sanctae Annae et Iosephi, Torriani: altaria Corporis Christi et Getsemani, Loth: altaria Sancti Petri et Pauli, Remp: altare Sancti Benedicti, cui exadverso est cappella Mariana. Formae partim scalptae ac auratae, partim ligno laminatae sunt. Quod autem est maximi momenti in imaginibus praesentandis sunt octo statuae angelorum Michaelis Zürn iunioris, qui erat discipulus Ioannis Laurentii Bernini, sculptae annis 1682–1686.

Mensurae ecclesiae abbatialis recensere

  • Longitudo: 78 metrorum
  • Latitudo: 21 metrorum
  • Altitudo navis mediae: 18 metrorum altitudo navium lateralium: 12 metrorum.

Triclinium magnum (vulgo Kaisersaal) recensere

Oicos amplissimus a Carolo Antonio Carlone annis a 1693 ad 1695 aedificatus, initio "excipiendis hospitio summis principibus proprie dedicatus,“[20] nunc ad dies festos monasterii scholaeque agendos, concentus acroases habendas serviens.

In laqueari Melchior Steidl Apollinem victorem, qui Selenam sive tenebras fugat, pinxit imperatorem Carolum VI, qui Turcas vicerat, describentem. Anno 1720 Didacus Franciscus Carlone parietes gypsato opere, quod italice stucco appellatur, exornavit, Martinus Altomonte ambitum 15 proceris tabulis Austriae imperatorum effigies referentibus condecoravit, quibus triclinium cognomine Kaisersaal (i.e. oicus Caesarum) affectum est. In pariete ingressus imago Rudolphi I ab Ecclesia et Imperia, Fama et insignibus Domus Habsburgensis circumdata depicta est. Duo denique fontes initialem triclinii usum ostentant.

Museum artis operibus dedicatum recensere

 
Facsimile calicis Tassilonis.

Museum praebet selectionem ex artificiis gazophylacii ecclesiae abbatialis, inter quae eminent Calix Tassilonis et Codex Millenarius, qui dicuntur. Calix, qui pro matrimonio fundatoris monasterii, Tassilonis, cum Liutperga, Desiderii regis Langobardorum filia, confectus est, et Codex Millenarius, evangeliarium temporis Caroli Magni (ca. 800), in conclavi nomine Gobelinzimmer (ita ob tapetia parietes tegentia nominatum), quod olim erat cubiculum hospitii nobilibus reservati, exponuntur. Etiam duo candelabra fere eiusdem temporis, Tassilonis dicta, ibi visuntur.

Praeterea monstratur collectio tabularum pictarum (Medium Aevum usque ad undevicesimum saeculum complectens). Imprimis collectio picturarum Flandrensium saeculi septimi decimi recuperatam post reformationem catholicam gravitatem abbatiae demonstrat, quarum inter pictores sunt Michael Cocxie (pictura: Sacra familia) et Ioannes Breugelius senior (pictura: Quattuor elementa). Saeculo duodevicesimo potius pictores austriaci, velut Martinus Altomonte vel Martinus Ioannes Schmidt, colligebantur.

Ad hoc pretiosa mira arte inveniuntur: Ebur vel buxus tornatus; calices e cocote vel patinae testudineae; flabellum duodecimi saeculi singularis bonitatis, quod in areis inter crucis trabes imagines typologicae e Bibliis Sacris et Physiologo ductae demonstrat; tandem solium ex ossibus illius elephanti factum, qui imperatori Maximiliano II anno 1552 a rege Lusitanico munus nuptiale missus erat, ut inscriptio summa in sede testificatur.

Inter arma antiqua memoriale singulare servata est supellex venatoria imperatoris Maximiliani I (a Ioanne Summersberger 1496 confecta), qua abbas Ioannes Schreiner pro meritis confessoris et testamentarii imperatoris Ovilavae, urbe vicina, mortuii donata est.

Bibliotheca recensere

 
Bibliotheca Cremifanensis

Bibliotheca abbatialis inter maximas antiquissimasque Austriae numeratur. Aula magnifica longitudine 65 metrorum fere 160000 librorum comprehendit; in thesauro etiam multa manuscripta et incunabula asservantur. Liber manu scriptus notissimus est Codex Millenarius (maior) ex tempore circa annum 800 oriundus.

Specula astronomica (cum museo historiae naturalis) recensere

 
Specula astronomica

Specula astronomica Cremifanensis inter annos 1749 et 1758 aedificata primum Europae caeliscalpium habetur. Circiter 51 metros in altitudinem surgit et inter antiquissima Europae observatoria numeratur. Hic noti astronomi in labore erant, inter quos et Placidus Fixlmillner; ad tempus tres monachi ibi laboraverunt.

Circa annum 1930 observationes ab summo observatorio variis causis in hortum translatae sunt, ubi "casa meridiana" aedificata est. In profundo sub casa est statio sismologica ab Universitate Vindobonensi tractata.

Quattuor tabulata speculae astronomicae museo scientifico hospitium praebent, quod progressum scientiae pervestigationis per fere duo saecula demonstrat.

Ab anno 1763 observationibus meteorologicis opera datur; qua re Cremifanum sola in orbe terrarum est statio, quae seriem observationum plus quam 230 annorum exhibere potest nulla loci mutatione interrupta.

Piscina (magna) recensere

Piscina a porta monasterii principali in orientem versus sita (quae a taberna monasterii accessibilis est) inter aedificia notabiliora abbatiae numeranda est. Nullo alio consilio erecta, quam ut pisces ad mensam monasticam praebeat, animo barociano adornata est. Carolus Antonius Carlone designatione sua (1690-1693), quae per se antiquiorem piscinam abbate Alexandro a Lacu annis 1606-1608 in memoriam Guntheri aedificatam revocat, piscinam trium labrorum porticu columnis Tuscis cinctam excogitavit, quae liberum prospectum in officinas et hortos daret. Novo aedificio rustico ("Meierhof") anno 1720 a Iacobo Prandtauer constructo prospectus occlusus est. Prandtauer duo labra addidit seriem creans quinque labrorum forma quadrata, quorum medium e duobus quadris constat. Mediis in labris statuae aquam eructantes Andreas Götzinger Melchiore Steidel auctoribus positae figuras biblicas fabulosasque variantes (ab occidente in orientem) repraesentant: Samsonem cum leone, Davidem cum urso, Tritonem, Neptunum, Petrum et Tobiam. Parietes porticus tropaeis ab abbatibus in venatu captis (i.e. cornibus cervorum) ornati sunt.

Tectum hortulanum, vulgo moschea dictum recensere

 
"Moschea"

Res insignis temporis Baroci est tectum hortulanum stilo orientali anno 1642 abbate Bonifacio Negele regnante aedificatum, quod moschea dicitur. A parte meridiana bonus super vallem Cremisae aspectus praebetur.

Schola abbatialis recensere

In abbatia est gymnasium sive accademia humanistico-linguistica. Pristina schola monastica ab anno 1549 publico aperta erat. Inter alumnos erant Georgius Pasterwiz, monachus Benedictinus et compositor et Franciscus Xaverius Süßmayr, Wolfgangi Amadei Mozarti discipulus, nec non Adalbertus Stifter poeta. Annis 2014 - 2016 schola renovata et amplificata est. Anno 2020, 440 discipuli discipulaeque gymnasium frequentant, septem ex quinquaginta professoribus monachi sunt. Aliter ac seculis prioribus autem oecotropheo post crimina abusus pepetrata clauso schola tantum a discipulis in vicino habitantibus frequentari potest.

Centrum Goethianum recensere

Ab autumno anni 2007 in abbatia est Centrum Goethianum, quod dicitur, sedesque societatis Goethianae Austriacae. Societatae sunt quattuor lineamenta a poeta manu propria facta, quaedam autographa Goethii, Hugonis de Hofmannsthal et aliorum scriptorum, bibliotheca scientiis pretiosa et alia musealia.

Abbates magni momenti recensere

Monachi noti recensere

Discipuli clari recensere

 
Adalberti Stifter memoriale
 
Tabula monumentalis abusum multorum discipulorum commiserans.

Alii homines historiae abbatiae coniuncti recensere

Notae recensere

  1. Fontes nominum: Chremsa, Chremisa: In litteris fundatoriis; monasterium Sancti Salvatoris: in litteris usque ad annum 1083; monasterium Sancti Agapiti: passim; alia nomina: J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3
  2. Litterae fundatoriae sive privilegium dotationis: Urkunden (777-1894) 0777 – 0778. In: Monasterium.net. ICARUS – International Centre for Archival Research (= privilegium datur, ut in Codice Lonsdorfiano traditum est).
  3. Legenda fundationis secundum Bernardum Noricum, in: Monumenta Boica (Monaci 1778), p.504-505.
  4. Kurt Holter: Die Gründung von Kremsmünster und die Besiedelungsgeschichte des mittleren Oberösterreich (Mitteilungen des Oberösterreichischen Landesarchivs 8.1964 S. 43ss.): Lentiae 1964; aliter: Pancratius Stollenmayer: Der Kelch des Herzogs Tassilo, Rosenheim 1976, Zur Gründung des Stiftes Kremsmünster 777, in: StudMittOSB 85 (1974), 259–342.
  5. Herbert Stöllner: Kremsmünster in der Zeit der Ungarnstürme. In: 165. JB d. Gym. Kremsmünster 2022, S. 52-53.
  6. Kurt Holter, Die Schreibschulen von Mondsee und Kremsmünster (Lentiae 1950); Willibrord Neumüller et Kurt Holter, Die mittelalterlichen Bibliotheksverzeichnisse des Stiftes Kremsmünster (Lentiae, 1950).
  7. Kurt Holter, Farbe, Gold und Pergament: Die Malerschule von St. Florian und die Aich-Bibel von Kremsmünster (Lentiae 1984).
  8. Haec verba in imagine eiusdem abbatis, quae est in rectoratu gymnasii abbatiae, scripta sunt.
  9. Confer Scriptores ordinis S. Benedicti qui 1750–1880 fuerunt in imperio Austriaco-Hungarico (Vindobonae, 1881).
  10. P. Marianus Pachmayr, Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis (Styrae, 1777).
  11. Abusus in schola internatuque et Dialogus pro Cremifano).
  12. "Stift Kremsmünster: 700.000 Euro Entschädigung für Opfer," KATHPRESS-Ordensnews 49, 19 Februarii 2013, p. 5.
  13. "Zwölf Jahre unbedingt für Ex-Pater," oe.orf.at.
  14. Profil, Kremsmünster-Mönch vor Anklage, die 2 Iunii anno 2012.
  15. Heiner Keupp, Florian Straus, Peter Mosser, Wolfgang Gmür, Gerhard Hackenschmied: Schweigen – Aufdeckung – Aufarbeitung: Sexualisierte, psychische und physische Gewalt im Benediktinerstift Kremsmünster. Springer VS, Aquis Mattiacis 2017, ISBN 978-3-658-14653-5.
  16. Litterae fundatoriae, in: monasterium.net secundum Codicem Tradit. Pasav. saec. XIII. (um 1260) sive Codicem Friderican. Fol. 51. (1302): Nam monasterium construxi iuxta fluenta nuncupante Chremsa [nuncupata Chremisa] in honore Sancti Saluatoris
  17. Benedictio ecclesiae fit ab Altmanno, episcopo Pataviensi: Deinde festum sancti Agapiti cepit sollempnius celebrari et festum Salvatoris mediocriter agi cepit
  18. Cf. legendam fundatoriam.
  19. Confer Mt. 17.
  20. P. Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777, p. 663

Bibliographia recensere

  • Marianus Pachmayr: Historico-Chronologica Series Abbatum et Religiosorum Monasterii Cremifanensis, Styrae 1777
  • Theodoricus Hagn: Urkundenbuch für die Geschichte des Benedictiner-Stiftes Kremsmünster, seiner Pfarreien und Besitzungen vom Jahre 777 bis 1400, Vindobonae 1852
  • Theodoricus Hagn: Das Wirken der Benediktiner-Abtei Kremsmünster für Wissenschaft, Kunst und Jugendbildung. Ein Beitrag zur Literar- und Kulturgeschichte Oesterreichs, Lentiae 1848
  • Altmannus Kellner: Musikgeschichte des Stifts Kremsmünster, Cassalae et Basileae 1956
  • Altmannus Kellner: Profeßbuch des Stiftes Kremsmünster, Cremifani 1968
  • R. W. Litschel (et al.): Kremsmünster. 1200 Jahre Benediktinerstift, Lentiae 1976
  • Rotraud Bauer: Die Kunstdenkmäler des Benediktinerstiftes Kremsmünster (vol. 1-2), Vindobonae 1977
  • Hauke Fill: Katalog der Handschriften des Benediktinerstiftes Kremsmünster. Pars 1: Von den Anfängen bis in die Zeit des Abtes Friedrich v. Aich (ca. 800–1325). Pars 2: Zimeliencodices und spätmittelalterliche Handschriften nach 1325 bis einschließlich CC 100. Vindobonae 1984–2000, ISBN 3-7001-0598-3 (pars 1), ISBN 3-7001-2767-7 (pars 2).
  • Rudolf Flotzinger: Kremsmünster. In: Oesterreichisches Musiklexikon. In interrete, Vindobonae 2002 ss., ISBN 3-7001-3077-5; exemplum typis descriptum: Vol. 3, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Vindobonae 2004, ISBN 3-7001-3045-7.
  • Robert Schuster: Cremifanum. Professbuch des Benediktinerstiftes Kremsmünster (3 vol.), Cremifani / Munderfing 2020.

Nexus externi recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad Abbatiam Cremifanensem spectant.