Quantum redactiones paginae "Iesus" differant
Content deleted Content added
m ~ (1K, 10K) |
|||
Linea 1:
{{Capsa hominis Vicidata}}
'''Iesus Nazarenus''' ([[Lingua Graeca|Graece]] {{polytonic|Ἰησοῦς}} ; [[Lingua Hebraica|Hebraice]] יהשוה vel ישוע), titulo addito '''Iesus Christus''' appellatus (natus circa [[5 a.C.n.]]; mortuus circa [[30]] p.C.n.),<ref name="Sanders">Sanders 1993:249.</ref> est principalis [[Religio Christiana|Christianitatis]] figura. Plurimi<ref>"Plurimi", quod Christianitas fide unita non est; e.g., non omnes
Iesu [[vita]]e fontes maximi momenti sunt [[quattuor]]: [[Canon (Biblia)|canonica]] [[Biblia|Bibliorum]] Christianorum [[evangelium|evangelia]], ex quibus homines docti partim variis finibus
Maxima [[historicus|historiographorum]] pars eum magistrum ([[Lingua Hebraica|Hebraice]] ''[[rabbinus|rabbinum]]'') [[Iudaei|Iudaicum]] ex [[Galilaea]] oriundum describunt, qui in [[Iudaea]] praedicavit et aegros [[salus|sanavit]],<ref>Bart D. Ehrman, [http://www.google.com/search?tbm=bks&tbo=1&q=Rabbi+%22Most+scholars+today%22+%22Jesus+was+a+Jew%22+%22Jewish+rabbi%22+%22Jewish+Palestine%22&btnG= ''Lost Christianities: The Battles for Scripture and the Faiths We Never Knew''] (Oxford University Press, 2003), 96.</ref> a [[Ioannes Baptista|Ioanne Baptista]] [[baptismus|baptizatus]] et iussu [[Pontius Pilatus|Pontii Pilati]] [[Hierosolyma|Hierosolymis]] [[crucifixio|cruci fixus]] est, quod [[res novae|rebus novis]] studuisset.<ref>Raymond E. Brown, The Death of the Messiah: from Gethsemane to the Grave: A Commentary on the Passion Narratives in the Four Gospels (Novi Eboraci: Doubleday 1994),964; et alii fontes.</ref>
== De nominibus ==
Line 10 ⟶ 12:
Nomen eius plenius illis temporibus ''Iesus Nazarenus'' enuntiatus est, [[Graece]] {{Polytonic|Ἰησοῦς ὁ Ναζαρηνός}}<ref>[[Evangelium secundum Marcum|Evangelium Marci]] 1.24; [[Evangelium secundum Lucam|Evangelium Lucae]] 4.34.</ref> vel {{Polytonic|Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος}}: [[Nazara|Nazareth]] enim in illa urbe habitabat. Sic enim in [[Evangelium secundum Ioannem|evangelio Iohannis]] de litteris [[INRI]] in [[Vera Crux|Cruce]] inscriptis explicatur: "Scripsit autem et titulum Pilatus et posuit [[crucis supplicium|super crucem]]; erat autem scriptum: 'Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum' . . . et erat scriptum Hebraice, Latine, Graece."<ref group="t">{{Polytonic|ἔγραψε δὲ καὶ τίτλον ὁ Πιλᾶτος καὶ ἔθηκεν ἐπὶ τοῦ σταυροῦ· ἦν δὲ γεγραμμένον· Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων . . . καὶ ἦν γεγραμμένον Ἑβραϊστί, Ἑλληνιστί, Ρωμαϊστί.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Ioannem|Evangelium Iohannis]] 19.19-20</ref> At plenissime "Iesus a Nazareth Galilaeae" appellatus est ob regionem [[Galilaea]]m ubi Nazareth iacet: ita evangelium Matthaei refert: "Populi autem dicebant, 'Hic est Iesus propheta a Nazareth Galilaeae.'"<ref group="t">{{Polytonic|οἱ δὲ ὄχλοι ἔλεγον, Οὗτός ἐστιν ὁ προφήτης Ἰησοῦς ὁ ἀπὸ Ναζαρὲθ τῆς Γαλιλαίας.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium Matthaei]] 21.11.</ref>
Eius titulus usitatissimus inter [[religio Christiana|Christianos]] (quorum nuncupatio ex hoc ipso titulo trahitur) est ''Christus'' (Graece {{polytonic|ὁ χριστός}}) 'unctus' significans. [[Rex|Reges]] enim et [[propheta]]e Iudaeorum olim uncti erant et Hebraice משיח ''mašíaḥ'' 'unctus' nuncupati. In [[historia]] igitur nativitatis in evangelio Matthaei, [[magi (Biblia)|magis]] de rege Iudaeorum nuper nato postulantibus, [[Herodes]] rex "sciscitabatur . . . ubi Christus nasceretur."<ref group="t">{{Polytonic|ἐπυνθάνετο . . . ποῦ ὁ χριστὸς γεννᾶται.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium Matthaei]] 2.4.</ref> [[Petrus]] in eodem evangelio proclamavisse dicitur "tu es Christus", ut qui diceret "Messias es" vel "Unctus es".<ref group="t">{{Polytonic|ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος εἶπεν, Σὺ εἶ ὁ χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος.}}</ref><ref>Plenius: "Tu es Christus, filius Dei vivi." [[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium Matthaei]] 16.16.</ref> Mox reperitur titulus cum nomine proprio coniunctus, sed in evangeliis rarissime: ter apud Matthaeum, "Ioseph virum Mariae de qua natus est Iesus qui vocatur Christus,"<ref group="t">{{Polytonic|Ἰωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος χριστός.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium Matthaei]] 1.16 (in genealogia Iesú), cf. 27.17 et 22 (verba [[Pontius Pilatus|Pilati]])</ref> bis apud Iohannem, "ut cognoscant te, solum verum Deum, et quem misisti, Iesum Christum,"<ref group="t">{{Polytonic|ἵνα γινώσκωσιν σὲ τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν χριστόν.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Ioannem|Evangelium Iohannis]] 17.3; confer 1.17.</ref> crebriter in epistulis [[Paulus|Pauli]]. Hic autem titulus rapidissime ab aliis sicut nomen interpretatus est si verba [[Suetonius|Suetonii]] recte intelleguntur, qui de [[Claudius (imperator)|Claudio]] refert: "Iudaeos impulsore Chresto assidue tumultuantis Roma expulit."<ref>[[Suetonius]], ''[[De vita Caesarum]]'' "Divus Claudius" 25.</ref>
Bis in evangelio Iohannis verbum illud [[lingua Hebraica|Hebraicum]] [[littera|litteris]] [[lingua Graeca|Graecis]] (et mox [[lingua Latina|Latinis]]) scribitur, {{Polytonic|ὁ Μεσσίας}} 'Messias'. Ita [[Petrus|Petro]] nuntiatur: "Invenimus Messiam, quod est interpretatum Christus."<ref group="t">{{Polytonic|Εὑρήκαμεν τὸν μεσσίαν· ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον χριστός.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Ioannem|Evangelium Iohannis]] 1.41, cf. 4.25.</ref>
Aliis nuncupationibus ''Dominus'' additur, quod (secundum [[Actus Apostolorum]]) "et Dominum eum et Christum Deus fecit hunc Iesum quem vos crucifixistis,"<ref group="t">{{Polytonic|καὶ κύριον καὶ χριστὸν αὐτὸν ὁ Θεὸς ἐποίησε, τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε.}}</ref><ref>[[Actus Apostolorum]] 2.36.</ref> atque quod discipuli iam Domine communiter magistrum suum appellabant, qui secundum [[Evangelium secundum Matthaeum|evangelium Matthaei]] respondit: "Non omnis, qui dicit mihi: 'Domine, Domine,' intrabit in regnum caelorum, sed qui facit voluntatem Patris mei, qui in caelis est. Multi dicent mihi in illa die: 'Domine, Domine, nonne in tuo nomine prophetavimus?'"<ref group="t">{{Polytonic|Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ’ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. πολλοὶ ἐροῦσίν μοι ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, Κύριε κύριε, οὐ τῷ σῷ ὀνόματι ἐπροφητεύσαμεν;}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium Matthaei]] 7.21-22.</ref>
== Prima aetas ==
[[Fasciculus:Raffael 050.jpg|thumb|[[Sacra Familia]]: [[Iosephus (sanctus)|Iosephus]], [[Maria (mater Iesu)|Maria]] (dextra), et Iesus (dextra), cum [[Elizabetha (sancta)|Elizabetha]] et [[Ioannes Baptista|Ioanne Baptista]] eius [[filius|filio]], in [[fabula]] secundum [[Evangelium secundum Lucam|Lucam]]. [[Pictura]] a [[Raphael Sanctius Urbinas|Raphaele]] picta, [[1507]].]]
De [[pater]]nitate Iesu (re Christianis praecipua) fontes proximi, scilicet epistulae Pauli et [[Evangelium secundum Marcum|evangelium Marci]], nihil dicunt nisi quod "Dei filius" fuit (hi auctores neque de Maria Iesú matre neque de Iosepho referunt). Prima iam evangelii Marci verba sunt "Initium evangelii Iesu Christi Filii Dei."<ref group="t">{{Polytonic|Ἀρχὴ τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ χριστοῦ, υἱοῦ τοῦ Θεοῦ.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Marcum|Evangelium Marci]] 1.1.</ref> Ibi verba {{Polytonic|υἱοῦ τοῦ Θεοῦ}} "filii Dei" e multis libris manu scriptis absunt. Mox [[genealogia Iesu]] in evangeliis canonicis bis modis discrepantibus exscribitur, videlicet [[Evangelium secundum Matthaeum|Matthaei]] ad initium operis et [[Evangelium secundum Lucam|Lucae]] post conceptús et nativitatis narrationes. Lucas genealogiam ascendentem evolvit Iesú ab Iosepho et patre et avo et proavis, [[Adam]] usque et [[Deus|Deum]] Adami patrem.<ref group="t" name="filius">{{Polytonic|Καὶ αὐτὸς ἦν ὁ Ἰησοῦς ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα ἀρχόμενος, ὢν, ὡς ἐνομίζετο, υἱός Ἰωσήφ, τοῦ Ἠλί ... τοῦ Σήθ, τοῦ Ἀδάμ, τοῦ Θεοῦ.}}</ref><ref name="filius1">Plenius: "Et ipse Iesus erat incipiens quasi annorum triginta, ut putabatur, filius Ioseph, qui fuit Heli ... qui fuit Seth, qui fuit Adam, qui fuit Dei." [[Evangelium secundum Lucam|Evangelium Lucae]] 3.23-38.</ref> Matthaeus a capite genealogiam evolvit, sed ab Abrahamo tantum et usque ad Iosephum (qui filium Iacobi, minime Eli, esse dicitur).<ref>[[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium Matthaei]] 1.1-16</ref> Unde lector credere potuerit Iesum filium esse Iosephi, nisi vel verba Lucae "Iesus . . . ''ut putabatur'' filius Ioseph"<ref group="t" name="filius" /><ref name="filius1" /> legisset, vel [[historia]]m conceptús apud Matthaeum, vel historias [[somnium|somniorum]] et [[angelus|angelorum]] apud ambos. Apud Lucam Dei nuntius, nomine [[Gabriel]], Mariam interpellare describitur:
<blockquote>Missus est angelus Gabriel a Deo . . . ad virginem desponsatam viro, cui nomen erat Ioseph de domo David, et nomen virginis Maria. Et ingressus ad eam dixit: "[[Ave Maria|Ave]], gratia plena, Dominus tecum. . . . Ne timeas, Maria; invenisti enim gratiam apud Deum. Et ecce concipies in utero et paries filium et vocabis nomen eius Iesum. Hic erit magnus et Filius Altissimi vocabitur, et dabit illi Dominus Deus sedem David patris eius, et regnabit super domum Iacob in aeternum, et regni eius non erit finis." Dixit autem Maria ad angelum: "Quomodo fiet istud, quoniam virum non cognosco?" Et respondens angelus dixit ei: "Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi: ideoque et quod nascetur sanctum, vocabitur Filius Dei.<ref group="t">{{Polytonic|ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριὴλ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ ... πρὸς παρθένον μεμνηστευμένην ἀνδρὶ, ᾧ ὄνομα Ἰωσὴφ, ἐξ οἴκου Δαυῒδ, καὶ τὸ ὄνομα τῆς παρθένου Μαριάμ. καὶ εἰσελθὼν ὁ ἄγγελος πρὸς αὐτὴν εἶπε· Χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετὰ σοῦ· εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν ... Μὴ φοβοῦ, Μαριάμ· εὗρες γὰρ χάριν παρὰ τῷ Θεῷ. καὶ ἰδοὺ συλλήψῃ ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν. οὗτος ἔσται μέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται, καὶ δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνον Δαυῒδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰακὼβ εἰς τοὺς αἰῶνας, καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος. εἶπε δὲ Μαριὰμ πρὸς τὸν ἄγγελον· Πῶς ἔσται μοι τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γινώσκω; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῇ· Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σέ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διὸ καὶ τὸ γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱὸς Θεοῦ.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Lucam|evangelium Lucae]] 1.26–35.</ref>
Apud Matthaeum, Maria iam gravida, nuntius ab Iosepho videtur: "Ecce angelus Domini in somnis apparuit ei dicens: 'Ioseph fili David, noli timere accipere Mariam coniugem tuam. Quod enim in ea natum est, de Spiritu Sancto est; pariet autem filium, et vocabis nomen eius Iesum: ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum.'"<ref group="t" name="nomen" /><ref name="nomen1" /></blockquote>
Duae historiae de Iesu nativitate in eisdem fontibus leguntur. Apud Lucam enim de [[Census Iudaeae|descriptione]] in [[Bethleem]] narratur: eo Iosephum cum uxore gravida profectum esse, quae ibi "peperit filium suum primogenitum; et pannis eum involvit et reclinavit eum in praesepio, quia non erat eis locus in deversorio:"<ref group="t">{{Polytonic|καὶ ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον· καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Lucam|Evangelium Lucae]] 2.7.</ref> statimque pastores, in regione circumiacente noctu pecora sua custodientes, ab angelo Dei incitatos, inter se dixisse: "'Transeamus usque Bethlehem et videamus hoc verbum, quod factum est, quod Dominus ostendit nobis' Et venerunt festinantes et invenerunt Mariam et Ioseph et infantem positum in praesepio."<ref group="t">{{Polytonic|οἱ ἄνθρωποι οἱ ποιμένες εἶπον πρὸς ἀλλήλους· Διέλθωμεν δὴ ἕως Βηθλέεμ καὶ ἴδωμεν τὸ ῥῆμα τοῦτο τὸ γεγονὸς ὃ ὁ Κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν. καὶ ἦλθον σπεύσαντες καὶ ἀνεῦρον τήν τε Μαριὰμ καὶ τὸν Ἰωσὴφ καὶ τὸ βρέφος κείμενον ἐν τῇ φάτνῃ.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Lucam|Evangelium Lucae]] 2.15-16.</ref> Matthaeus autem, de ratione profectionis ad Bethleem non disserens, visitatores alios eo venisse asseverat, scilicet magos a stella conductos, "et intrantes domum viderunt puerum cum Maria matre eius, et procidentes adoraverunt eum; et apertis thesauris suis, obtulerunt ei munera, aurum et tus et myrrham. Et responso accepto in somnis, ne redirent ad Herodem, per aliam viam reversi sunt in regionem suam."<ref group="t">{{Polytonic|καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ παιδίον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ, καὶ ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν προσήνεγκαν αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν. καὶ χρηματισθέντες κατ’ ὄναρ μὴ ἀνακάμψαι πρὸς Ἡρῴδην, δι’ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τὴν χώραν αὐτῶν.}}</ref><ref>[[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium Matthaei]] 2.11–12.</ref>
Res paucae quas de infantili vita Iesu scimus invenimus in capitibus Matthaeo 1–2 et in capite Lucas 2 in [[Novum Testamentum|Novo Testamento]]. Super praeciso anno nativitis Iesu Christi nonnullae scholae theologicae christiane invicem disputaverunt. Plurimi credunt Iesum anno circa 750 A.U.C. ([[4 a.C.n.]] calendarii Christiani), circiter ante mortem Herodi tetrarchi esse natum. Legimus in Matthaeo Evangelio Herodem Iesum natum necare voluisse propterea quod ipse timuit Novum Regem Messiam in persona Iesu Nazareni esse a prophetis iudaicis praedictum. Cum Herodes vitam Iesu infantis minaturus erat, noctu sopore ab angelo monito, Iosephus iter ad Aegyptum cum uxore sua Maria fecit et cum infante Iesu. Cum Herodes qui vitam infantis Iesu minatus fuit mortem obiit, Iosephus cum [[familia]] Nazarethum redidit a quo loco Iesus cognomen "Nazarenus" accepit. Tempore Paschae Hebraicae relatum est puerum Iesum cum parentibus suis terrestribus Iosepho et Maria ad [[templum]] [[Hierosolyma]]e iter fecerunt. Ad domum reversuri pergentes parentes sui observaverunt [[puer]]um Iesum comitatu deesse. Celeriter reversi ad Hyerosolymam in templo cum religiosis Iudeis disputantem Iesum redinvenerunt magno cum gaudio. Existimabatur hoc tempore esse natum Iesum annos [[duodecim]].
== Vita evangeliis ==
Vixit circa triginta tres annos Iesus. Evangelia ab Ecclesia apostolica recepta quattuor de ultimis tribus annis ante crucifixionem suam testimonia adhibuerunt Iesum Dei esse filium hominumque salvatorem eos ad Deum appropinquantes. Ut homines [[Deus|Deum]] ament suasit Iesus Christus id esse veram hominis [[natura]]m a Deo benedictam. Iesus discipulos suos mirabilia sancta resque dignas in vita edocebat. Praeterea in Evangeliis conscriptum fuit multos homines aegrotos supranaturali vice sanavisse. Cum [[Hierosolyma]]m ingressus fuisset, multitudo eum tamquam regem acclamabat. Traditur a [[Iudas Iscariot|Iuda Iscariot]] uno eorum et [[Pharisaeus|Pharisaei]] eum cum Romanis ceperunt et ad [[mors|mortem]] condemnarunt. [[Religio Christiana|Christiani]] vere testificant eum post triduum resurrexisse, et in [[caelum]] ascendisse.
== De fontibus ==
Line 15 ⟶ 37:
== Sententiae ==
=== Sententia Christianae religionis ===
{{vide-etiam|religio Christiana}}
Christiani opinantur per [[Novum Testamentum]] et in Testameno aedificantes traditiones eum Messiam esse in vetere testamento, Filiumque Dei. Fideles [[Trinitas|Sanctae Trinitatis]] (plurimae Christianae ecclesiae) secundum fidem ab omnibus saeculis Deus, qui in persona tamen non congruit [[Deus Pater|Patri]], sed Filius Dei, qui ad nos venit ad homines salvandos, et ad Deo reconciliandum, quod ad extremum per mortem passionemque postremo resurrectionem suam vicit. (Ioannes 3:16.<ref>[http://www.vatican.va/archive/bible/nova_vulgata/documents/nova-vulgata_nt_evang-ioannem_lt.html#3].</ref>).
Christianorum symboli pars centrica exponit Iesum, atque eius quaestiones disputationis.
Iam veteres Christiani intellexerunt non omnes idem de Redemptore suo gravissimum significanti ducunt, quam ii. Hoc dicitur una mente a [[Sanctus Paulus|Sancto Paulo]]: "''nos autem praedicamus Christum crucifixum, Iudaeis quidem scandalum, gentibus autem stultitiam;''" (Ad Corinthios I, 1, 23). Ab ovo personae quaestio semper dissensio erat.
[[Christologia|Scientia christologica]] nominata exponit, quis Iesus ex sacrae doctrinae ratione fuerit. [[Argumentatio]] Christologica desiderat personae quiditatem actaque Iesu secundum ad eum spectantes profetiae veteris testamenti, ipsumque fassas sententias evangelicas, ceterosque doctrinas eum demonstrare eiusque aestimare.
[[Divinitas|Divinitatis]] Iesu quaestiones in iis, quae dicuntur [[Oecumenicum Concilium|concilia]], disputarunt et sententiam tulerunt. Primum concilium [[Constantinus I]] anno [[325]] [[Nicaea (Turcia)|Nicaeae]] habuit, ut unitatem imperii sustineret, sed ab eo iudicium, quae in origine disputatio theoligica erat, instrumentum politicum formatum est. In his conciliis constituta est ecclesia universalior quam senior, et interim sectae, exemplio gratia [[Arianismus|Ariani]], solutae sunt.
Categoriam variam formant [[Antitrinitarismus|antitrinitarii]], qui de Iesu quiditatis sententia singulari sunt accessu: inclinatio antitrinitaria instituta saeculo sexto decimo, primo in [[Transsilvania]] quo facto Edicti in Torda, motus autem iam a concilio Nicaeo religionem minorem significavit inter Christianos.
Nonnulli se Christianos putati greges—[[Testes Iehovah]], [[Ecclesia Scientiae Christianae]], [[Mormonismus|Mormoni]], at alii—in divinitate Iesu haud credunt, solum a Deo inspiratum arbitrantur.
Plurimi Christiani unum Deum, qui ex [[trinitas|trinitate]], qua Iesus unus est, constat, et Iesum esse [[messias|messiam]] sive [[Christus|Christum]] in [[Vetus Testamentum|Vetere Testamento]] praedictum credunt. Christiani Iesum in [[crux|cruce]] mortuum esse—ideo [[crux Christiana|crux]] est primum religiosum Christianismi signum—et eum postea revixisse et eum hominem curare, credunt.
=== Sententia Iudaeae religionis ===
Iudaei Iesum falsum Messiam rentur, orthodoxique Iudaeae adhuc semper rectae Messiae adventum expectant. Iesus solus miraculorum auctorem hominemquem turbulentum perditum opinantur, sed cognorunt{{dubsig}} magnum magistrum esse. Biblia Iudaeae (''Talmud'') Jesu dicit.
Iesu (''Hebraice ישו'') secundum mysticam [[numerologia]]m, JESU 315 respondet, hic [[numerus]] vero tres nomina operiunt ''yemach shemo vezichro'' litterarum verbum Hebraicae appellationis,<ref>Franciscus Badinyi Jós, ''A Káld-pártus hagyomány és a magyarok Jézus-vallása,'' p. 120.</ref> quod 'obliviscere eius nominis' significare potest, idque valde prope stat Iesua nomen [[persona]]le (vel mutationem reri potest).
=== Sententia Islamicae religionis ===
[[Religio Islamica|Musulmani]] Iesum inter numerum esse [[fatidicus|fatidicorum]] antiquissimorum dilectissimorumque Dei et messiam quoque credunt, etsi huic significationem dissimilem cui Christianorum attribuunt, i.e. [[divinitas|divinitatem]] Iesu non credunt. Plurimae [[religio]]nes aliae interpretationem [[animus|animi]] ullam praecipuam Iesu non attribuunt.
== Pelliculae selectae==
* [[1961]] - ''[[King of Kings (pellicula)|King of Kings]]''
* [[1964]] - ''[[Il Vangelo secondo Matteo]]''
* [[1964]] - ''[[The Greatest Story Ever Told]]''
* [[1977]] - ''[[Jesus of Nazareth]]''
* [[2004]] - ''[[Passio Christi (pellicula)|Passio Christi]]''
* [[2014]] - ''[[Son of God (pellicula)|Son of God]]''
* [[2016]] - ''[[The Young Messiah]]''
== Notae ==
<references />
Line 29 ⟶ 82:
* Allison, Dale. [[1999]]. ''Jesus of Nazareth: Millenarian Prophet.'' Minneapoli: Augsburg Fortress. ISBN 0-8006-3144-7. {{Ling|Anglice}}
* [[Benedictus XVI]]. [[2007]]. ''Jesus von Nazareth: Von der Taufe im Jordan bis zur Verklärung.'' Herder. ISBN 978-3-451-29861-5. {{Ling|Theodisce}}
* Brown, Raymond E. 1993. ''The Birth of the Messiah: a commentary on the infancy narratives in the Gospels of Matthew and Luke''.
* Brown, Raymond E. 1994. ''The Death of the Messiah: from Gethsemane to the grave: a commentary on the passion narratives in the four gospels''. Londinii: Geoffrey Chapman {{Ling|Anglice}}
* Brown, Raymond E. [[1997]]. ''An Introduction to the New Testament.'' Novi Eboraci: Doubleday. ISBN 0-385-24767-2. {{Ling|Anglice}}
Line 78 ⟶ 131:
{{Myrias|Homines}}
[[Categoria:
[[Categoria:Deus]]
[[Categoria:Iudaei]]
Line 87 ⟶ 140:
[[Categoria:Prophetae Islamici]]
[[Categoria:Religionis doctores]]
| |||