Quantum redactiones paginae "Sudoku" differant

Content deleted Content added
m feceit→facit &c (10K)
m ~
Linea 1:
{{L}}
[[Fasciculus:Sudoku 17d animation.gif|thumb|Sudoku et solutio]]
'''Sudoku''' est [[aenigma]] [[numerus|numerorum]], ubi solutor [[quadratum latinum]] facere debet. Genus ordinarium [[diagramma]] [[quadratum]] est, novem locorum in latere. Necesse est numeros [[1 (numerus)|1]] ad [[9 (numerus)|9]] in locos mittere ut numerus quisque numerus semel in ordine, semel in columne, semel in quadrato 3 × 3 sit.
 
Dicitur Howard Garns sudoku anno fere [[1979]] invenitexcogitavit, nomine "''Number Place"'' ('numeri mittendi' aut 'locilocus numerorum'). Nomen ''sudoku'' est [[vocabulum]] [[Iaponia|Iaponicum]], {{lang|ja|数独}}, factum ex vocabulis {{nihongo|''Sūji wa dokushin ni kagiru''|数字は独身に限る|}}, 'numeri soli esse debent' vel etiam 'numeri non sunt mariti' (''dokushin'' est homo coniunge carens).
[[Fasciculus:Sudoku Puzzle (a symmetrical puzzle with 17 clues) R4.png|thumb|Sudoku difficile: 17 tantum digiti dantur, qui minimus est numerus digitorum datorum qui fieri potest in sudoku ordinario. Variationes pauciores digitos datos habere possunt.]]
 
== Regulae ordinariae ==
Aenigma sudoku simplex est 9 × 9 diagramma: 81octoginta cellulaet una cellulae in 9novem ordinibus, 9novem columnibuscolumnis, 9novem quadratis habet. In aliquis cellulis sunt numeri, ex quibus necesse est invenire ubi alii numeri mitti possunt. In ordine, in columnecolumna, et in quadrato omnes numeri 1 ad 9 semel sunt. Solutio aenigmatis est diagramma completaperfectum; una tantum solutio exstat.
 
Ecce exemplum:
 
{{imago multiplex|align=center
|image1 = Sudoku problem 1.svg
Line 69 ⟶ 68:
''Samurai sudoku'' ('sudoku [[samuraeus|samuraeorum]]') quinque diagrammata connexa habent. Quadrata in angulis diagrammatis medii communia sunt alia diagrammata.
 
Sudoku ordinarium digitis 1 ad 9 in 9 ordinibus, 9 columnibuscolumnis, 9 quadratis utitur. Possumus etiam sudoku maius facere, 16 × 16 aut 25 × 25. Rarius videntur sudoku minora, 6 × 6, ubi regiones non sunt quadrata.
 
=== Sudoku sine numeris ===
Line 91 ⟶ 90:
Possumus etiam cellulos invenire ubi duo digiti stare possunt. Si duos cellulos in eodem quadrato invenimus in quibus iidem duo numeri stare possunt, scimus ergo hi numeri in nullis aliis quadrati cellulis stare possunt, id quod potest digitos in aliis cellulis dare. Exempli gratia, in quadrato nono, 4 et 9 in ultimo columna stare debent. Non licet igitur eos in aliis cellulis, in octavo ordine, mittere. Digiti in o8c7 and o8c8 sunt ergo 3 et 6. Et scimus 6 in o8c8 esse non potest (quia 6 iam in c8 est); ergo 6 in o8c7, 3 in o8c8 mittimus. Nunc septem digitos in ordine octavo habemus; scimus 2 et 7 in o8c1 et o8c3 stare debere. Candidatus est numerus qui potest in cellulo quodam stare; utile est digitos candidatos designare, praecipue si 2 vel 3 tantum sunt. [[Mos]] est numeros parvos in medio celluli scribere, si sunt soli numeri qui hoc in cellulo esse possunt, et numeros parvos in angulo celluli scribere, si numeri in nullo quadrati cellulo nisi hoc esse possunt; auctor sudoko Thomas Snyder hanc regulam invenit.
 
Si scimus digitum quendam in duobus ordinibus in iisdem columnibuscolumnis esse, necesse est ergo in his columnibuscolumnis hunc digitum in his cellulis esse, et in nullis aliis. (Et si in duobus columnibuscolumnis numerus est in duobus cellulis in iisdem ordinibus, necesse est hunc digitum in his ordinibus in his cellulis esse.) Exempli gratia, si 9 in primo ordine est aut in o1c1 aut in o1c4, et in secundo ordine est vel o2c1 vel o2c4, certe scimus 9 in primo columne aut o1c2 aut in o2c1 stare; non potest in aliis cellulis huius columnis esse. Quod celluli X litterae formam habent, talis configuratio ''x-wing'' Anglice dicitur ("alae quae formam X litterae habent"). In exemplo, scimus 9 in o7c9 vel o9c9 stare. Si etiam possimus dicere 9 tantum in o7c1 et o9c1 esse, x-wing habemus, ex quo scimus 9 nusquam in o7 et o9 stare nisi in huius cellulis. Nomen ''x-wing'' habet quia configuratio cellulorum [[navis spatialis|navi spatiali]] militai ''x-wing fighter'' in [[Star Wars]] similis est.
 
Plus generaliter, si digitus est in N cellulis in iisdem columnis in N ordinibus, vel in iisdem ordinibus in N columnis, scimus hos esse locos huius digiti: in aliis cellulis nec in his columnibuscolumnis nec in his ordinibus esse potest. Hac configuratio [[xiphias gladius]] dicitur, si N est 3 (sunt qui dicunt cellulos imaginem [[piscis]] formare). Si N > 3, configuratio est ''N-wing'' aut ''N-fish'' (fortasse 'ala N-plex' vel 'piscis N-plex').
 
== Bibliographia ==