Quantum redactiones paginae "Alma Mater Rudolphina Vindobonensis" differant

Content deleted Content added
mNo edit summary
No edit summary
Linea 6:
|motto = ''Sapientiae Studii Viennensis''
|established = 12 Martii 1365
|endowment = €1 300400 000 000 annis 2013–20152019–2021 (sine sumptibus scientiae pervestigationi dedicatis)<ref>[httphttps://rektorat.univie.ac.at/strategie/leistungsvereinbarung/ Rektorat der Universität Wien: Leistungsvereinbarung 2013–20152019–2021]</ref>
|rector = [[Henricus Engl]]
|head_label = Vicerectores
|head = SusannaRegina Weigelin-SchwiedrzikHitzenberger, HenricusRonaldus FaßmannMaier, Christa Schnabl, CarolusIoannes SchwahaRobertus Tyran
|address = Universitäts[[Wiener Ringstraße|ring]] 1, 1010 Wien
|city = [[Vindobona]]
|country = [[Austria]]
|students = 91 89889&thinsp;716<ref>[httphttps://www.univie.ac.at/ueber-uns/auf-einen-blick/faktenzahlen-daten-broschueren/] Semestris hiemalis 20132018/1419</ref>
|colours = <span style="background-color:#0066990063A6; color:white;">Caeruleus</span>, <span style="background-color:#666666; color:white;">griseus</span><ref>[httphttps://wwwpublic.univie.ac.at/iggermfileadmin/archiveuser_upload/filesd_oeffentlichkeitsarbeit/queerreadingDokumente/CorporateDesign_ManualUW_CD_Manual_2020_interaktiv.pdf Corporate Design]</ref>
|nobel_laureates = [[Robertus Bárány]], [[Iulius Wagner-Jauregg]], [[Richardus Zsigmondy]], [[Ioannes Fischer (chemicus)|Ioannes Fischer]], [[Carolus Landsteiner]], [[Ervinus Schrödinger]], [[Victor Franciscus Hess]], [[Otto Loewi]], [[Conradus Lorenz]], [[Fridericus Hayek]], [[Elias Canetti]]
|type = [[Universitas publica|Publica]]
|website = [httphttps://www.univie.ac.at/ univie.ac.at]
}}
'''Alma Mater Rudolphina Vindobonensis''', '''Universitas litterarum Vindobonensis'''<ref>[http://www.univie.ac.at/biografiA/daten/text/bio/Mayer-Pitsch_Gisela.htm Bibliographia Dr. phil. Giselae Louise Mathilde Mayer-Pitsch] {{ling|Lingua Theodisca{{!}}Theodisce}}</ref> seu '''Universitas Viennensis,'''<ref>http://www.univie.ac.at/archiv/tour/22.htm.</ref> [[Vindobona]]e sita, est maxima [[universitas]] [[Austria]]ca et omnium [[lingua Theodisca|linguae Theodiscae]] terrarum, quae 9189&thinsp;898716 discipulos ac 97039793 administros (ex quibus 68926844 docentes) amplectitur.<ref>[httphttps://www.univie.ac.at/ueber-uns/auf-einen-blick/faktenzahlen-daten-broschueren/] Semestris hiemalis 20132018/1419 / die 31 Decembris 20132018.</ref> Die [[12 Martii]] [[1365]] condita, secunda est [[antiquitas|antiquitate]] universitas [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]]. Sensu stricto non iam est universitas, quia [[medicina]] anno [[2004]] segregata est, nomine [[Universitas Medicinae Viennensis]]. Hoc tempore 180178 studia offeruntur.<ref>[httphttps://www.univie.ac.at/ueber-uns/auf-einen-blick/faktenzahlen-daten-broschueren/].</ref>
 
== Historia ==
=== Initia ===
[[Fasciculus:Rudolf_IVRudolf IV.jpg|thumb|left|125px|Rudolphus IV cognomento fundator.]]
Universitas die [[12 Martii]] [[1365]], die festo [[Gregorius Magnus|Sancti Gregorii Magni]], duobus litteris ([[lingua Latina|Latinis]] et [[lingua Theodisca|Theodiscis]]) a [[Rudolphus IV (dux Austriae)|Rudolpho IV]] duce [[Austria]]e instituta est, qua re fundator cognominatur. Antea diu cum [[curia Romana]] de condicionibus studiorum condendorum tractaverat, mediocri eventu tamen, cum [[Facultas (universitatis)|facultatem]] [[theologia]]e condi concessum non sit. Dubium non est, quin Rudolphus et honorem [[domus Habsburgensis]] augere et socrum eius [[Carolus IV (imperator)|Carolum IV]] imperatorem, qui [[Universitas Carolina Pragensis|Universitatem Carolinam Pragensem]] anno [[1348]] condiderat, aemulari studebat.
 
Linea 34:
[[Magnum schisma occidentale|Magno schismate occidentali]] (1378–1417) demum studia Viennensia efflorescebant, quod multi studentes ac professores, qui [[Lutetia|Parisios]] litis causa reliquerant et locum studiorum quaerebant, Vindobonae sedes collocaverunt. Praeterea die [[21 Februarii]] [[1384]] [[Urbanus VI]] papa facultatem [[theologia]]e concessit, eodem tempore Collegium ducale [[Sorbona]]e simile conditum est, quod abhinc quasi universitatis fundamentum factum est.<ref>Vide [http://medienportal.univie.ac.at/uniview/studium-lehre/detailansicht/artikel/die-gruendung-der-universitaet-wien-als-begegnung-von-hof-stadt-und-kirche/ Christianus Lackner: Die Gründung der Universität Wien als Begegnung von Hof, Stadt und Kirche] (commentatio de Alma Matre Rudolphina condenda, Theodisce).</ref> Anno [[1385]] statuta universitatis promulgata sunt, quorum normae per saecula sequentia vigebant. Numerus [[matriculatio|immatriculatorum]] celeriter crescebat: recens [[matricula]]rum pervestigatio demonstrat annis 1385–1505 Vindobonae 40&thinsp;683 immatriculatos fuisse, id est fere 20 centesimae omnium immatriculatorum universitatum [[Sacrum Romanum Imperium|Sacri Romani Imperii]] universitate Pragensi excepta, cuius matriculae universae non iam exstant.<ref>R. C. Schwinges, "Universitätsbesuch im Reich vom 14. bis zum 16. Jahrhundert," ''Geschichte und Gesellschaft'' 10 (1984):5–30.</ref>
 
Praeter [[grammatica]]m imprimis [[logica]] docebatur, cum [[rhetorica]] magis neglecta sit. In regione [[astronomia|astronomica]] inter alios tres viri excellunt: {{Creanda|de| Johannes von Gmunden|Ioannes de Gamundia}} (mortuus [[1442]]), [[Georgius Peurbachius]] (mortuus [[1461]]) et [[Iohannes Regiomontanus]] (mortuus [[1476]]). Magnitudine secunda erat facultas [[ius|iuridica]], minima [[medicina]] plurimis studentibus pauperibus nimis sumptuosa. Facultatis theologiae erat "rectam fidem" in terris Austriacis servare. Etiam [[concilium|conciliis]] et [[synodus|synodis]] magistri universitatis Viennensis crebres interfuerunt. Scriptores maximi momenti erant {{Creanda|de|Heinrich von Langenstein|Henricus de Hassia}}, qui studia Vindobonensia, postquam Sorbonam [[Urbanus VI|Urbani VI]] assectator relinquere debuit, ab anno [[1384]] restituit; {{Creanda|de|Heinrich Totting von Oyta|Henricus de Oyta}}, qui inter facultatis theologiae conditores numeratur; {{Creanda|de|Nikolaus von Dinkelsbühl|Nicolaus de Dinkelspuhel}}; {{Creanda|de|Thomas Ebendorfer|Thomas Ebendorfer}} (peritus in rebus {{Creanda|de|Hussiten|[[Hussitae|Hussiticis}}]] et solus Christianus, qui de [[Iudaei|Iudaeorum]] pernicie anno [[1421]] Vindobonae commissa scripsit).<ref>Vide: [https://books.google.at/books?id=qc4d4P42eFoC&pg=PA296&lpg=PA296&dq=universit%C3%A4t+wien+Sp%C3%A4tmittelalter+ebendorfer&source=bl&ots=qX9yfvliuR&sig=VKrCHWA3BDLyM8TQ__DNtfDbLJI&hl=de&sa=X&ei=5KXMVJW1FcXvar7egcgP&ved=0CDgQ6AEwBA#v=onepage&q=universit%C3%A4t%20wien%20Sp%C3%A4tmittelalter%20ebendorfer&f=false Die Universität Wien im Mittelalter, p. 92-97].</ref>
 
=== Humanismus, Reformatio, Contrareformatio ===
Linea 75:
Numerus studentium mox 10&thinsp;000 superavit. Ab anno [[1960]] celerita surrexit: 1960/61: 14&thinsp;000 studentes (feminae: 35%), 1970/71: 19&thinsp;000 studentes (feminae 37%), 1980/81: 40&thinsp;000 studentes (feminae 50%), 1990/91: 85&thinsp;000 studentes (feminae 56%), 1998/99: 90&thinsp;000 studentes (feminae 59%).<ref>Haec et alia data statistica vide [http://studienservice-lehrwesen.univie.ac.at/weiteres-service/statistik/statistische-daten/ hic].</ref>.
 
Statutis universitatis anno [[1975]] emendatis suffragium studentium et docentium maxime confirmatum novis legibus anni [[1993]] et [[2002]] constitutis denuo maxima ex parte aboletum est.<ref>Nova de universitatibus lex anni 2002 invenitur [http://www.uibk.ac.at/public-relations/aktuelles/unireform/020809_bgbl-i-120-2002.pdf hic]. - Pagina universitatis [[Pons Aeni|Oenipontensis]] disputationem de lege colligit: [http://www.uibk.ac.at/public-relations/aktuelles/unireform/#aktuelles Die Reform der österreichischen Universitäten].</ref> Universitas quidem post plus quam 250 annos capacitatem iuridicam recuperavit, numerus facultatum ad 15 auctus, facultas medica [[Universitas Medicinae Viennensis]] facta est.
 
== Pinacotheca ==
<gallery>
Univie.jpg|Aedificium principale Universitatis Vindobonensis, ab [[Henricus de Ferstel|Henrico de Ferstel]] anno [[1883]] aedificatum
Uni_Wien_FoyerUni Wien Foyer,_Vienna Vienna.jpg|Fauces aedificii principalis
Festsaal - University of Vienna.JPG|Scalae in aedificio principali
Klimt hygeia.jpg|Allegoria [[Hygeia]]e, a [[Gustavus Klimt|Gustavo Klimt]] pro universitate picta
Erwin Schrodinger at U Vienna.JPG|Statua [[Ervinus Schrödinger|Ervini Schrödinger]], [[Praemium Nobelianum physicae|Praemio Nobeliano physicae]] laureatus
Festsaal_Universität_WienFestsaal Universität Wien.jpg|Oecus festivus in aedificio principali
Juridicum_Sept2007Juridicum Sept2007.jpg|Facultas iuridica
Uni_Wien_BibliothekUni Wien Bibliothek,_Vienna_2 Vienna 2.jpg|Oecus legendi in bibliotheca universitaria
2008.03.22.1030Wien.Kegelgasse40.Judenverfolgung1421.03.12..JPG|Monumentum in facultate theologica de persecutione Iudaeorum anno 1421 habita admonens
Wien 03 Botanischer Garten 03.jpg|Hortus universitatis botanicus
Uni Wien Fakultät für Chemie 1.JPG|Facultas chimica cum monumento [[Carolus liber baro Auer de Welsbach|Caroli liberi baronis Auer de Welsbach]]
Die Universitätssternwarte Wien aus der Vogelperspektive.jpg|[[Observatorium]] universitatis ex aere visum
Pharmazie-Zentrum_3Zentrum 3.JPG|Aedificia in Althanstraße ("Pharmazie-Zentrum")
Campus-Vienna-Biocenter-03-.jpg|Vienna Biocenter
</gallery>
Linea 162:
 
== Notae ==
<references />
<div class="references-small"><references/></div>
 
== Nexus externi ==