Quantum redactiones paginae "Mythologia" differant

Content deleted Content added
fixed cite error
m Đông Minh, "Sir" non est verbum Latinum (1K, 10K)
Linea 1:
[[Fasciculus:Anonymous-Fuxi_and_Nüwa3.jpg|thumb|upright|[[Nüwa]] et [[Fuxi]] e Sinensi mythologia.]]
'''Mythologia''' ([[Lingua Graeca antiqua|Graece]] {{Polytonic|μυθολογία}} 'narratio' < {{Polytonic|μῦθος}} '[[fabula]]' + {{Polytonic|λόγος}} '[[sermo]]') est corpus [[mythos|mythorum]] eorumque studium.<ref>G. S. Kirk, p. 8; "myth"; ''Encyclopædia Britannica.''</ref> Itaque [[mythologia comparativa]], quomodo mythi variarum [[cultura]]rum conexi sint, explanat,<ref>Littleton 1973:32.</ref> sed [[mythologia Graeca]] est corpus mythorum in [[Graecia antiqua]] narratorum. Vocabulum ''mythi'' aliquando in sermone humili adhibetur ad [[narratio]]nem falsam significandam;<ref>Armstrong 2006:7.</ref><ref name = "eliademythtruth">Eliade, ''Myth and Reality,'' p.1963: 1.</ref> academicus autem usus plerumque non iudicat utrum mythus vera an falsa sit.<ref name = "eliademythtruth"/><ref name = "dundesintro">Dundes, Introduction, p. 1.</ref> In studio [[scientiaeruditio popularisvulgaris|folkloristico]], mythus saepissime est narratio significabilis (vel "symbolica"), quae, quomodo mundus [[homo|hominesque]] formam praesentem adsecuti sint, explanat.<ref>Dundes 1997:45.</ref><ref name = "madness">Dundes 1996:147.</ref> Multi eruditi in aliis campis agentes vocabulo ''mythi'' variis modis utuntur.<ref name = "madness"/><ref>Doty, p. 11-12.</ref><ref name="segal_2004_5">Segal 2004:5.</ref> Sensu praeterea latissimo, vocabulum ''mythi'' quamlibet narrationem a maioribus posteris traditam significare potest.<ref>Kirk, "Defining", p. 57; Kirk, ''Myth,'' p. 74; Simpson, p. 3.</ref>
 
== Natura fabularum ==
Linea 7:
 
=== Proprietates usitatae ===
Primae [[persona]]e in mythis plerumque sunt [[deus|dei]] vel [[heros|heroes]],<ref name = "mythnature">Bascom, p. 9.</ref><ref name = "mythfolk">"myths", ''A Dictionary of English Folklore.''</ref><ref>O'Flaherty, p. 19: "I think it can be well argued as a matter of principle that, just as 'biography is about chaps', so mythology is about gods."</ref> sicut [[Hercules]] ([[Graece]] [[Heracles]]). Ut [[fabula]]e sacrae, mythi a rectoribus [[sacerdos|sacerdotibusque]] validis et venerabilibus saepe confirmantur et [[religio]]ni arte coniunguntur.<ref name = "mythnature"/> In [[societas hominum|societatibus]] ubi tales fabulae narrantur, mythi usitate videntur verae praeteriti temporis remoti memoriae.<ref name = "mythnature"/><ref name = "mythfolk"/><ref name = "eliademyth">Eliade 1967:23.</ref><ref>Pettazzoni 1984:102.</ref> Multis societatibus revera sunt [[duo|duae]] narrationum antiquarum categoriae: (1) "memoriae verae" (mythi) et (2) "memoriae falsae" ([[fabula]]e).<ref>Eliade 1963:10–11; Pettazzoni 1984:99–101.</ref> Res mythicae usitate in aetate prisca accidunt, cum mundus suum praesentem formam non iam adsecutus est.<ref name = "mythnature"/> Exponunt quomodo mundus praesentem formam adsecutus sit<ref name="dundesintro"/><ref name=">Dundes, Binary, p,1997: 45".</ref><ref name="madness"/><ref name = "originmyth">Eliade 1963:6.</ref> et quomodo [[mos|mores]], instituta, et interdicta instituta sint.<ref name = "mythnature"/><ref name = "originmyth"/>
 
=== Notiones coniunctae ===
Linea 30:
 
=== Mythus ritualis ===
Sunt qui [[mythus ritualis|mythum et ritum]] arte inter se conexos esse doceant.<ref>Segal 2004: 61.</ref> In extremo intellectu huius doctrinae mythi sunt, quibus ritus, quam ob rem exstiterint, explanentur.<ref>Graf 1993: 40.</ref> Quam opinionem primum habuit [[Gulielmus Robertson Smith]] ([[1846]]–[[1894]]), homo rerum [[Biblia Sacra|biblicarum]] peritus,<ref>Meletinsky 2000: 19–20.</ref> qui homines dixit ritus exsequi coepisse ob causam cum mytho non coniunctam; deinde, causa et origine ritus alicuius memoria excisis, rationem, quam ob rem exstiterit, adferre conatos esse invento mytho, quo eventus quos narrat commemorari contendunt.<ref>Segal 2004: 63.</ref> Constat [[Iacobus Georgius Frazer|Iacobum Frazer]] [[anthropologia|anthropologum]] opinionem similem habuisse. Dixit enim priscos homines primo legibus [[magia (mystica)|magicis]] credere coepisse; deinde, fide magica amissa, mythos de deis invenisse; denique contendisse ritibus olim magicis religiosos quibus dei placentur ritus repraesentari.<ref>Frazer, Sir James George (1913)., ''The Golden Bough: A Study in Magic and Religion.'' (Londinii: Macmillan and Company), limited711. pp. 711</ref>
 
== Partes mythorum ==
[[Fasciculus:Perithoos Hippodameia BM VaseF272.jpg|400px|thumb|[[Centaurus]] [[Laodamia]]m ([[Graece]]: ''Laodameiam'') rapit, dum [[Pirithous]] [[Theseus]]que armati accurunt ad eam defendendam. [[Crater (vas antiquum)|Crater]] rubentibus figuris ex [[Apulia]], hodie in [[Museum Britannicum|Museo Britannico]] conservatus.]]
Fortasse in omni [[societas hominum|societate]], mythi multas partes agere possunt. Una ex gravissimis est instituere exemplaria [[mos|morum]] hominum<ref>Eliade 1963:8.</ref><ref name = "honkomythfunction">Honko 1984:51.</ref>; itaque figurae in mythis descriptae res quae interpretationem moralem sinant saepe consequuntur. Eae sunt apta hominum exemplaria quia eae quasdam proprietatum humanarum bestiarumque coniunctiones constituunt. Exempli gratia, [[Centaurus]] partim est homo, partim [[equus]]: [[corpus (physicum)|corpus]] superius, pars humana, rationem significat; corpus inferius, pars equina, [[natura]]m animalem significat. Centaurus sic provocationem [[psychologia|psychologicam]] singulariter humanam naturae animalis ad mentem rationalem exprimit. Hoc exemplum monstrat mythos non solum magni esse propter sumptiones culturae (vel "spiritualitatem"), sed quia ei copiam symbolorum expingunt quae honeste comprehendi possunt. Non necesse est experientiam divinam proferre ad exponenda haec symbola, cum quaelibet symbolum definitione est depictio notionis in forma physica: [[avis]] igitur sit [[potentia (physica)|potentia]], [[equus]] sit [[animal]], [[arbor]] sit [[Scientiascientia (ratio)|scientia]], et cetera.
 
Ante hanc aetatem, experientia vitae in [[religio]]ne vel in [[cosmologia]] (narratione) conlocata est, non ab ea disiuncta. In culturis priorum temporum, religio non erat "experientia quam intret homo," sed modus quo vita a narrationibus gubernabatur, quae in omnibus vitae partibus erant praesentes.<ref>Lila Abu-Lughod, ''Imagining Nature: Practices of Cosmology and Identity.''</ref>
 
In [[cultura|culturis]] [[postmodernismus|postmodernis]], mythi possunt proferre sensum qui "experentia religiosa" appellatur. Haec mythorum pars hominem a tempore praesenti separat et eum ad aetatem mythicam reddit, sic divinum appropinquantem.<ref name = "eliademyth"/><ref name = "honkomythfunction"/><ref>Eliade 1963:19.</ref><!--Yes, it's weird in the English too.--> Revera, societas mythum agat ut condiciones aetatis mythicae regignat; verbi causa, societas sanationem a quodam deo initio temporis effectam agat ut aliquem tempore praesenti sanet.<ref>Honko 1984:49.</ref> Cultura hodierna "experientiam religiosam" explorare potest quia definitio [[moralitas|moralitatis]] humanae ad [[Scientia (ratio)|scientiam]] non pertinent; ergo, experientia religiosa est conatus ad coniungendum cum moralibus temporis praeteriti sensibus, a quo [[technologia]] temporis praesentis discrepat.<ref>Roland Barthes, Mythologies.</ref>
[[Fasciculus:Levi-strauss 260.jpg|thumb|left|225px|Claudius Lévi-Strauss.]]
[[Fasciculus:Frankenstein's monster (Boris Karloff).jpg|thumb|150px|[[Boris Karloff]] fuit in [[pellicula|pelliculis]] classica [[Hollywood]] interpretatio monstri Frankenstein.]]
 
In parte a mythis acta, necesse est distinguere mythologiam in se a notione aetatis mythicae. [[Claudius Lévi-Strauss|Claude Lévi-Strauss]] monstrat mythologiam posse deduci, sicut scientia, ex coniunctione hominum consciorum et naturae. Culturae "entitates" mythologicas creant ut mores humanos explanent. (Exempli gratia, homo qui se malignitate gerit potest cum [[Serpentes|angue]] comparari; per tempus, haec notio fit mythus hominis-anguis.) Notio autem aetatis mythicae est interpretatio hodierna ([[Angliceinterpretatio]]: ''a modern construct'')hodierna, quae minime est realis, quia non potuit in puncto temporis praeteriti vel praesentis cum mythi non exsistebant.<ref>Lévi-Strauss 1962.</ref><!--The English doesn't make much sense either.-->
 
Hodie, figurae mythologicae iam excogitantur. Monstrum Doctoris [[Frankenstein]], in mytho hodierno ex ''Frankenstein, or The Modern Prometheus,'' mythistoria a [[Maria Shelley]] scripta, est creatura detestabilis, partim humana, a physico qui sensum moralem amisit creata. Alius mythus hodiernus est [[androidum]], machina hominis simile, sed in mundo reali non vivum. Androida in [[fictio sciencifica|fictione scientifica]] nunc considerantur praecipue quia notionem machinae rationalis exprimunt quae humana fieri conatur. Ambo exempla, quamquam revera non exsistunt, quaestiones morales ponunt quae hominibus utiles sunt.
Linea 55:
[[Plato]], cum de [[educatio]]ne iuvenum in ''[[Res publica (Plato)|Respublica]]'' disseruit, mythos [[poesis|poeticos]] celeberrime damnavit, praecipue quia periculum adfuit ne iuvenes et ineruditi narrationes deorum heroumque ad verbum comprehenderent; nihilominus, omnibus in suis scripturis mentionem fecit mythorum omnium generum. Platonismus se in temporibus usitate appellatis [[Medius Platonismus|Medio Platonismo]] et [[Neoplatonismus|Neoplatonismo]] evolvit, dum [[Plutarchus]], [[Porphyrius (philosophus)|Porphyrius]], [[Proclus]], [[Olympiodorus iunior|Olympiodorus]], [[Damascius]], et alii auctores de symbolicis mythorum antiquorum Orphicorumque interpretationibus plane scripserunt.<ref>Fortasse maximus philosopicae mythorum interpretationis locus invenitur in partibus quarto quintoque Procli ''Commentarii de Republica'' (in ''The Works of Plato I'', convertit Thomas Taylor, The Prometheus Trust, Frome, 1996).<!--; Porphyry’s analysis of the Homeric Cave of the Nymphs is another important work in this area (''Select Works of Porphyry'', Thomas Taylor The Prometheus Trust, Frome, 1994).--> Pro completa conversione Anglica, vide nexus externos infra.</ref>
 
[[Marcus Terentius Varro]] [[tres]] facies [[theologia]]e divinae distinxit: [[theologia politica|theologiam politicam]] (socialem), [[theologia naturalis|theologiam naturalem]] (physicam), et [[theologia mythica|theologiam mythicam]].<!--Is this what the English meant?-->
 
=== Doctrinae saeculi undevicensimi ===