'''Codex Hammurabi''' est praeclarissimus [[lex|legum]] [[codex]], a rege [[Hammurabi]] [[Babylon]]is promulgatus. Textus in primis stela [[Susa|Susis]] reperta traditus est quamquam sunt etiam tabellae fictiles quae partes huius codicis praebent.
==Stelae inventio et descriptio==
Hieme [[1901]]/[[1902]] archaeologi Francici tria fragmenta magnae stelae [[Basaltes|basalticae]] e quattuor partibus [[Scriptura cuneiformis|cuneiformis signis]] inscriptae et paene integrae [[Susa (Irania)|Susis]] invenerunt, ubi a quodam [[Elam|Elamitarum]] rege<ref>Sive Šutruk-Nahhunte qui Sippar diripuit, sive Kutir-Nahhunte qui Babylonem cepit.</ref> duodecimo saeculo a.C.n., pretiosa victorisvictorum praeda, advecta et in arce exhibita erat. Nam in maiorem [[Hammurabi]] regis (1792-1750 a.C.n.) gloriam, cuius effigies summo lapide sculpta stat ante sedentem deum solis et iustitiae [[Šamaš]], regi virgam et circulum - insignia regia - porrigentem, octavo decimo saeculo a.C.n. [[Lingua Accadica|Accadice]] exarata et erecta erat. Ex aula templi [[Sippar|Sipparensis]] Šamaš Elamitae eam rapuisse videntur<ref>Andre-Salvini p.6. Charpin (2003) p. 210.</ref>, etiamsi fieri quoque potuit ut in palatio Babyloniaco steterit. Haec stela seriem circiter<ref>Incertus est numerus ob lacunam.</ref> 275 legum vel potius iudiciorum praeferebat quarum minima pars tantum illo tempore minutis fragmentis in bibliotheca [[Assurbanipal|Assurbanipalis]] repertis nota erat. Iam anno 1902 [[assyriologia|assyriologus]] [[Iohannes Vincentius Scheil]] tria milia et quingentas lineas illius textus publicabat<ref>''[https://archive.org/details/mmoires04franuoft Mémoires de la Délégation archéologique en Iran'', t. 4], Parisiis, E. Leroux, 1902.</ref> (quam [[Editio princeps|editionem principem]] multae aliae secutae sunt). In praefatione scribebat : "haud dubitanter, inquit, adfirmare licet Hammurabi codicem non tantum in maximis monumentis historicis orientalium nationum collocandum esse, sed etiam universae humani generis historiae<ref>p.11.</ref>". Simul ipsa stela in [[Museum Lupariense|Museo Lupariensi]] collocabatur, ut exponeretur.
Stela 2.25m alta, 0.70m lata, 0.47m crassa erat. Imae columnae ab Elamitis erasae sunt, videlicet ad dedicationem divinam addendam, ut ex vicinis monumentis apparet qui et ipsa ad gloriosam praedam pertinebant. In Hammurabi codice tamen illud spatium vacuum relictum est. Illi lacunae partim (non omnino) ex apographis [[Fictile|fictilibus]] postea passim in Mesopotamia inventis suppletur.
