[[Dux]], (melodia generalis), apparens in una voce, quintae [[intervallum|intervallo]] in alteraalia repetitur, addito ([[comes|comite]] modo [[contrapunctus|contrapuncti]]), deindedeinceps in aliis reliquis repetiturceteris. Apparatio prima ducis in omnibus vocibus expositio vel prima fugae traductio nominatur. Haec forma plerumque contenta est non minus quam ex tribus traductionibus (ab ispisipsis differentibus; e.g., ducis comitisve vice in particularibus vocibus, quorum numerus variatur a duabus usque ad sex in fuga ordinaria; etiam [[cantus fundamentum|cantus fundamento]] seu [[imitatio]]nis modo). Sunt quoque fugae multiplices (duplices vel triplices), cum duabus vel tribus melodiis, quas omnes simul conficere ad effectum quasi aliquot fugarum uno tempore consonantium perducit.</blockquote> Plurimae fugae ita factitatae sunt, ut ad finem, quasi in culmine operis, melodia dux in omnibus vocibus simul audiatur, incipiens scilicet non uno ac eodem tempore, sed in alia voce post aliam.
Nemo est, quem fugiat artis fugandi sollertissimum et artificem et magistrum fuisse [[Ioannes Sebastianus Bachius|Ioannem Sebastianum Bachium]]. Ipse suum opus magnum, quattuordecim fugas continens, ''Die Kunst der Fuge'' (id est ''Ars fugae'') inscripsit.
</blockquote>
Fuga cum aliis formis praecedentibus ([[praeludium]], [[toccata]]) sive maioris pars operis esse potest.
*'''Fughetta''' (italiane) est fuga parvabrevis, constructione liberior; apparet integra sive ut pars formae maioris.
*'''Fugato''' (italiane}) “ut fuga” est fragmentum operis musici, quod frequentissime est traductio unius melodiae quasi in fuga.
