Quantum redactiones paginae "Iohannes Hus" differant

Content deleted Content added
hic usus praepositionis ''pro'' dubius videtur esse.
m theologie→theologiae (10K)
Linea 1:
{{Capsa hominis Vicidata}}
[[Fasciculus:BildnisJanHus1562.jpg|thumb|Ioannes Hus: effigies ex opere [[Iohannes Agricola|Iohannis Agricolae]] ''Bildnisse etlicher Fürsten und Herren zur Zeit der Reformation'' (Wittenbergae, 1562)]]
'''Iohannes Hus'''<ref>[http://etfuk.sweb.cz/hus.htm Magistri Ioannis Hus APPELLATIO AD SUPREMUM IUDICEM]</ref><ref>"Johnes Hus magister in artib'": vide capsam Vicidata</ref> sive '''Hussius'''<ref>[http://aleph.vkol.cz/pub/svk01/00072/71/000727170.htm Bellum Hussiticum, quo M. Johannis Hussii Vita Doctrinaque et Mors comprehenditur]</ref> ([[Lingua Bohemica|Bohemice]] ''Jan Hus''; natus circa annum [[1370]] in Husinec – occisus [[Constantia (Germania)|Constantia]]e die [[6 Iulii]] [[1415]]) fuit [[presbytersacerdotium (Ecclesia Catholica)|sacerdos Catholicus]] catholicus, magister in artibus ac theologie[[theologi]]ae baccalarius, rector [[Universitas Carolina Pragensis|universitatis Pragensis]], et [[religio]]nis in [[Bohemia]] reformator. [[Ecclesia Catholica Romana|Ecclesiam catholicamCatholicam]] corrigendam suasit, usumque [[indulgentia]]rum [[Papa|pontificalium]] reiecit. Hus aA [[Concilium Constantiense|concilioConcilio Constantiensi]] [[haeresis|haereticus]] iudicatus, [[poena capitalis|morte damnatus]] et, die [[6 Iulii]] [[1415]] combustus est. Post eius mortem, [[Bellum Hussiticum]] in Bohemia usque in annum [[1434]] saeviebat.
 
== Vita ==
=== Origo et curriculum scholasticum ===
Iohannes Hus in [[Husinec]], a quo oppido Bohemiae meridianae nomen traxit,<ref>Vide [http://www.britannica.com/biography/Jan-Hus]</ref> natus est anno circiter [[1370]]. Recentissime dies [[1 Iulii]] [[1372]] proponitur, additurque eum duos [[frater|fratres]] habuisse, Hieronymum anno 1370 natum, qui faber, et Benedictum, anno [[1382]] natum, qui [[aurum|aurifaber]] fuerit. Qui omnes filios Iohannis Iosephi fuerint, qui ibidem anno [[1330]] natus esset.<ref>"Erstmals taucht das genaue Geburtsdatum von Hus auf: Es ist der 1. Juli 1372." Rainer Christoph, [https://www.oberpfalznetz.de/magazin/4632653-101-gegen-klerus-gewettert,1,0 "Wahrheit mit dem Leben bezahlt,"] in ''Oberpfalznetz.de,'' 27 Iunii 2015,.</ref> Postquam [[schola Latina|scholam Latinam]] oppidi [[Prachatice]] frequentavit,<ref>Vide [[:de:Jan Hus|Jan Hus]] in Vicipedia Theodisca.</ref> iuvenis Iohannes [[Praga]]m migravit, ubi apud [[Universitas Pragensis|universitatem]] anno [[1393]] [[baccalaureatus]], anno [[1396]] [[doctoratus]] gradum nactus est. Anno [[1398]] a [[Bohemia|natione Bohemica]] eiusdem [[universitas|universitatis]] examinator [[theologia|theologicus]] electus est. Decanus facultatis [[philosophia|philosophicae]] ab anno [[1401]] dictus, anno [[1402]] [[professor]] factus, postremo munere rectoris universitatis annis ab [[1409]] ad [[1410]] functus est.
 
=== Sacerdos et praedicator ===
Linea 21:
 
=== Mors ===
[[Fasciculus:Jan Hus at the Stake.jpg|thumb|Ioannes Hus supplicio affectus: imago e {{Creanda|cs|Jenský kodex|Codex Ienensis|Codice Ienensi}} (''Antithesis Christi et Antichristi'') c. 1490 facto ({{Creanda|cs|Knihovna Národního muzea|Bibliotheca Musei Nationalis (Praga)|Bibliotheca Musei Nationalis}} [[Praga|Pragensis]]).]]
Die 18 Octobris 1414 [[Sigismundus Luxemburgicus|Sigismundus]], rex [[Sacrum Romanum Imperium|Romanorum]] et [[Hungaria]]e, Iohannem Hus ad [[Oecumenicum Concilium|concilium]] [[Concilium Constantiense|Constantiense]] invitavit et ei fidem publicam dedit. Hus venit in Constantiam sub salvo regis Sigismundi conductu die 3 Novembris 1414. Sed non obstante regis praefati salvo conductu ad cleri de Bohemia et precipue de Praga praelatorum ac magistrorum instigacionem mense Decembris anno eodem captivatur per ipsum concilium et carceri duro in monasterio [[Ordo Fratrum Praedicatorum|fratrum praedicatorum]] ibidem iuxta [[Lacus Bodamicus|stagnum ipsius civitatis]] sito mancipatur. Fautores eius in Constancia presentes (tam spirituales quam seculares) diligenter contra concilium pro Hussi liberatione laborantes nihil prodesse potuerunt.<ref name="Vavrinec"/>
 
In ipsa captivitate Iohannes Hus multas epistolas et scripta occulte suis scribebat amicis in Constantia praesentibus, quae scripta et ad Bohemiam caute destinabantur. Ab ipsis quoque suis amicis et fautoribus vice versa scriptis et epistolis consolatoriis recreabatur et ad standum viriliter in eius proposito confirmabatur. Has autem epistolas custodes certi carceris muneribus amicorum Iohannis Hus subarati caute et circumspecte ipsis fautoribus Magistri Iohannis praesentabant et insuper ipsorum epistolas ipsi Magistro Iohanni sub ferculis aliquibus abscondendo mirabiliter porrigebant. Ibidem etiam ad vota amicorum et aliquorum carceris custodum septem tractatulos, quamvis libris carens, scripsit, puta ''De mandatis Dei et oracione dominica'', item ''De peccato mortali'', item ''De cognicione Dei'', item ''De tribus hostibus hominis et septem peccatis mortalibus'', item ''De penitencia'', item ''De matrimonio'', item ''De sacramento corporis et sanguinis Domini''.<ref name="Vavrinec"/><ref>[http://www.collegium-carolinum.de/bibliothek/arbeitsbibliographien/hussitismus/quellen-handbuecher.html Opera magistri Iohannis Hus (www.Collegium-Carolinum.de)]</ref>
 
Tamen Iohannes Hus post tres audientias coram concilio die 6 Iulii [[1415]] per concilium Constanciense [[Poena capitalis|ad mortem]] est sententiatus. Quem ab officio sacerdotali in publica ipsius concilii sessione degradatum spirituales tradunt brachio seculari. Qui extra civitatem Constanciensem eductus in quodam prato columne in modum asseris spissi factae catenis ac funibus alligatus ac fasciculis straminum et lignorum circumseptus est. Tunc venit ad Iohannem Hus marsalcius [[Sacrum Romanum Imperium|imperii]] Happe de Poppenheim et adhortabatur eum, ut coservet vitam incolumem, et ut praedicata olim per se et dicta sua abiuret ut revocet. Hus negavit.<ref name="Petr"> Petri de Mladenowic Relatio de Mag. Johannis Hus causa, in: Franciscus Palacký (ed.), Documenta Mag. Johannis Hus, Pragae 1869, [http://147.231.53.91/src/index.php?s=v&cat=49&bookid=257&page=339 pag. 323.]</ref> Carmen autem ''"Christe, fili dei vivi, miserere mei"'' laete decantante ignis est consumptus. Post cuius incineracionem, ne reliquie eius remanerent, etiam cinis ipse in [[Rhenus|Rhenum flumen]] ibidem de vicino fluens est proiectus.<ref name="Vavrinec"/> Anno 1416 combustus est Constantiae etiam Hussi socius [[Hieronymus Pragensis]]. [[Reformatio Bohemica|Christiani Bohemici]] illos deinde sicut sanctos martyres veneraverunt.