Quantum redactiones paginae "Atomus" differant
Content deleted Content added
No edit summary |
m +Fasciculus. 1000 paginae |
||
Linea 1:
[[Fasciculus:Stylised Lithium Atom.png|thumb|Atomus cum [[nucleus atomicus|nucleo]] ambium [[proton]]ium et [[neutron]]ium et [[electron]]ibus tribus.]]
[[Fasciculus:A New System of Chemical Philosophy fp.jpg|thumb|Illustratio e libro ''A New System of Chemical Philosophy'' (sc. ''Ratio Nova Philosophiae Chemiae'') ab Ioanne Dalton anno [[1808]] scripto.]]▼
'''Atomus''' {{victio|atomus|i|f}} (scil. ''hyle'') ([[Graece]]: ἄτομος, ''atomos'' 'individuus') est principalis [[materia (physica)|materiae]] pars, quae in denso medio [[nucleus atomicus|nucleo]] consistit, a [[nubes electronum|nube]] [[electron]]um [[onus electricum|negative oneratorum]] cincto. [[Nucleus atomicus]] commixtionem continet [[proton]]um positive oneratorum et [[electricitas|electrice]] neutra [[neutron]]a (excepto casu [[hydrogenium-1|hydrogenii-1]], solum stabilis [[nuclidum|nuclidi]] nulla neutrona habentis). Electrona atomi ad nucleum a [[vis electromagnetica|vi electromagnetica]] conligantur. Similiter, atomi inter se ligati manere possunt, [[molecula]]m formantes. Atomus quae aequalem protonum electronumque numerum continet electrice est neuter; aliter, onus vel positivum vel negativum habet, et ergo est [[ion]]. Atomi in genera describuntur secundum numerum protonum neutronumque in nucleo habitum: [[numerus atomicus|numerus protonum]] [[elementum chemicum]] constituit, et [[numerus neutronum]] elementi [[isotopus|isotopum]] constituit.<ref name=leigh1990>G. J. Leigh, ''International Union of Pure and Applied Chemistry, Commission on the Nomenclature of Inorganic Chemistry, [[Nomenclature of Organic Chemistry]]: Recommendations 1990'' (Oxoniae: Blackwell Scientific Publications, 1990), p. 35: "An atom is the smallest unit quantity of an element that is capable of existence whether alone or in chemical combination with other atoms of the same or other elements."</ref> Protona et neutrona e [[quarcum|quarciis]] deducuntur.▼
[[Fasciculus:Bohr atom animation 2.gif|thumb|In [[exemplar atomi Bohranum|Bohrano atomi exemplare]], nunc obsoleto, [[electron]] praesentis "saltus quanti" ab una [[orbita]] ad aliam facit.]]
▲'''Atomus''' {{victio|atomus|i|f}} (scil. ''hyle'') ([[Graece]]
Atomi secundum numerum protonum in [[systema periodicum|systemate periodico]] numerantur.
==Historia==
▲[[Fasciculus:A New System of Chemical Philosophy fp.jpg|thumb|Illustratio e libro ''A New System of Chemical Philosophy'' (sc. ''Ratio Nova Philosophiae Chemiae'') ab Ioanne Dalton anno [[1808]] scripto.]]
[[Philosophus]] [[Graecia|Graecus]] [[Democritus]] erat, qui cogitabat omnem materiam non esse dividuam.<!-- A-tomos Graece idem siginificat quod [[lingua Latina|Latine]] in-divid-uus. (Adnotavi qui sensus etymologiae inesset.) -->
[[Isidorus Hispalensis]] docebat:
:Atomos philosophi vocant quasdam in mundo corporum partes tam minutissimas ut nec visui pateant nec (tomnu), id est sectionem, recipiant; unde et (atomoi) dicti sunt. Hi per inane totius mundi inrequietis motibus volitare et huc atque illuc ferri dicuntur, sicut tenuissimi pulveres qui infusi per [[fenestra]]s radiis solis videntur. Ex his [[arbor]]es et [[herba]]s et fruges omnes oriri, ex his ignem et aquam et universa gigni atque constare quidam philosophi gentium putaverunt. . . . Atomus ergo est quod dividi non potest, ut in [[geometria]] punctus.
[[Lucretius]] de atomis dixit in carmine ''de Rerum Natura'':
[[Antonius Laurentius Lavoisier]] [[saeculum 18|saeculo duodevicensimo]] ''[[elementum|elementa]]'' chemica definxit. Secundum Lavoisier, elementum est materia quae per rationes [[chemia]]e non in alias materies solvi possunt; quod non est elementum est [[compositum chemicum|compositum]]. Nunc scimus composita ex atomis plurium elementorum facta esse; elementa autem ex atomis tantum iisdem. Exempli gratia, [[aqua]], H<sub>2</sub>0, duos atomos [[hydrogenium|hydrogenii]] et unum atomum [[oxygenium|oxygenii]] habet; aqua non est elementum, sed compositum.
Linea 24:
==Vide etiam==
*[[Bomba atomica]]
*[[Radioactivitas]]▼
*[[Energia nuclearis]]
▲*[[Radioactivitas]]
==Notae==
<div class="references-small"><references/></div>
==
*L'Annunziata, Michael F. [[2003]]. ''Handbook of Radioactivity Analysis.'' Academic Press. ISBN 0124366031.
*Beyer, H. F., et V. P. Shevelko. [[2003]]. ''Introduction to the Physics of Highly Charged Ions.'' CRC Press. ISBN 0750304812.
Linea 60:
*Silvestroni, Paolo. [[1996]]. ''Fondamenti di chimica,'' editio decima, CEA. ISBN 8840809988.
*Smirnov, Boris M. [[2003]]. ''Physics of Atoms and Ions.'' Springer. ISBN 038795550X.
*Teresi, Dick. [[2003]]. ''Lost Discoveries: The Ancient Roots of Modern Science
*Lide, David R., ed. [[2002]]. ''Handbook of Chemistry & Physics.'' Ed. 88a. CRC. ISBN 0849304865.
*Woan, Graham Woan. [[2000]]. '' The Cambridge Handbook of Physics.'' Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0521575079.
*Zaider, Marco, et Harald H. Rossi. [[2001]]. ''Radiation Science for Physicians and Public Health Workers.'' Springer. ISBN 0306464039.
*Zumdahl, Steven S. [[2002]]. ''Introductory Chemistry: A Foundation.'' Ed. 5a. Houghton Mifflin. ISBN 0618343423.
| |||