Quantum redactiones paginae "Primum bellum mundanum" differant

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linea 2:
|conflict=Primum bellum mundanum
|image=[[Fasciculus:WW1 TitlePicture For Wikipedia Article.jpg|300px|[[Modus horologicus|Modo horologico]] a summa parte: [[bellum fossarum|fossae]] in [[frons occidentalis (Primum bellum mundanum)|fronte occidentali]]; [[Vehiculum armatum Mark I#Mark IV|vehiculum armatum Mark IV]] Britannicum fossam transit; [[HMS Irresistible (1898)|HMS ''Irresistible'']], [[navis longa]] [[Classis Regalis]], [[globus ignivomus subaquaneus|globo ignivomo subaquaneo]] in [[operationes navales in Expeditione Dardanellarum|Pugna Dardanellarum]] icto, summergitur; grex [[sclopetum machinale Vickers|sclopeti machinalis]] cum [[persona gas|personis gas]]; [[biplanum|biplana]] [[Albatros D.III]] Germana]]
|caption=[[Modus horologicus|Modo horologico]] a summa parte: [[bellum fossarum|fossae]] sclopetariae in [[Frons Occidentalis (Bellum Orbis Terrarum I)|Frontefronte Occidentali]]occidentali; [[Vehiculum armatum Mark I#Mark IV|vehiculum armatum Mark IV]] Britannicum fossam transit; [[HMS Irresistible (1898)|HMS ''Irresistible'']], [[navis longa]] [[Classis Regalis]], [[globus ignivomus subaquaneus|globo ignivomo subaquaneo]] in [[operationes navales in Expeditione Dardanellarum|Pugna Dardanellarum]] icto, summergitur; grex [[sclopetum machinale Vickers|sclopeti machinalis]] cum [[persona gas|personis gas]]; [[biplanum|biplana]] [[Albatros D.III]] Germana
|date=[[28 Iulii]] [[1914]]–[[11 Novembris]] [[1918]] ([[Indutiae cum Germania|Indutiae]]) <!--<br/>({{Age in years, months, weeks and days|month1=07|day1=28|year1=1914|month2=11|day2=11|year2=1918}})--><br/>[[Foedus Versaliis sancitum (1919)]] [[28 Iunii]] [[1919]] compositum<br/>[[Foedus Saint-Germain-en-Laye (1919)]] [[10 Septembris]] [[1919]] compositum<br/>[[Foedus Neuilly-sur-Seine]] [[27 Novembris]] [[1919]] signatum<br/>[[Foedus apud Trianonium sanctum]] [[4 Iunii]] [[1920]] compositum<br/>[[Foedus Sèvres]] [[10 Augusti]] [[1920]] signatum
|place=[[Europa]], [[Africa]], [[Medius Oriens]], [[Oceanus Pacificus]], [[Sina (regio)|Sina]], [[mare|maria]] ante [[litus]] [[America]]e [[America Australis|Australis]] et [[America Septentrionalis|Septentrionalis]]
Linea 11:
* Translatio [[coloniae Germanae|coloniarum Germanarum]] et [[Partitio Imperii Ottomanici|regionum Imperii Ottomanici]] ad alia imperia
* Institutio [[Consociatio Nationum|Consociationis Nationum]]
|combatant1='''[[Foederati primi belli mundani]]'''<br/>
[[Respublica Tertia Francica|Francia]]<br/>
[[Imperium Britannicum]]<br/>
Linea 35:
[[Regnum Bulgariae]] <small>(1915–18)</small><br/>
----
[[MediaeImperia Potestatedcentralia#Alii motus|Varii cobelligerentescompugnantes]]
|commander1='''Imperatores et duces'''<br/>
'''Francia:'''<br/>
Linea 109:
Multas ob causas coepit bellum. Quarum una et quidem diutina fuit [[imperialismus|imperii amplificandi studium]], quod praepotentibus inerat civitatibus Europaeis: [[Imperium Germanicum|Imperio Germanico]], [[Imperium Austro-Hungaricum|Imperio Austro-Hungarico]], [[Italia]]e, [[Imperium Ottomanicum|Imperio Ottomanico]], [[Imperium Russicum|Imperio Russico]], [[Imperium Britannicum|Imperio Britannico]], [[Tertia Respublica (Francica)|Reipublicae Francicae]]. Sed ea ipsa causa belli fuit, quod [[Franciscus Ferdinandus (archidux Austriae)|Franciscus Ferdinandus]], [[archidux]] [[Austria]]e et heres [[Imperium Austro-Hungaricum|Austro-Hungaria]]e, a [[Gabriel Princip|Gabriele Princip]], [[Iugoslavismus|nationalista Iugoslavico]], [[insidiae Seraiensis|insidiis factis]] [[Seraium|Seraii]], in [[Bosnia et Herzegovina]], die [[28 Iunii]] [[1914]] occisus erat. Quo facto haec [[discrimen mensis Iulii|conflictatio localis]] quasi per causarum concatenationem exarsit, cum foedera prioribus facta decenniis invocata essent. Austro-Hungaria, [[ultimatum|ultimato]] edicto,<ref name="AJPT2">{{harvnb|Taylor|1998|pp=80–93}}.</ref><ref>{{harvnb|Djokic|2003|p=24}}.</ref> [[Serbia]]e bellum indixit. Itaque imperia praepotentia bellis invicem indictis intra unum mensem proelia faciebant, quae per colonias imperiorum circum orbem terrarum mox extendebantur.
 
Die [[28 Iulii]], AustriaAustro-Hungaria contra [[Excursio Serbica|Serbiam]]Serbiae,<ref>{{harvnb|Evans|2004|p=12}}.</ref><ref>{{harvnb|Martel|2003|p=xii ff}}.</ref> Germania contra [[Belgium|Belgio]], [[Luxemburgum|Luxemburgo]], et [[Francia]]meque, atque Russia contra GermaniamGermaniae bellum intulerunt. Itinere Germano in [[Lutetia]]m compresso,Germanorum represso fossisque sclopetariis ductis [[Fronsfrons Occidentalisoccidentalis (Bellum Orbis Terrarum I1914-1918)|Fronsfrons Occidentalisoccidentalis]] continuum proelium terendi factumfacta est,<!--battle ofin attrition--> cuiusqua [[bellum fossarumstativum|linea fossarumstativum]] minimeet usque[[bellum adexhaustivum|exhaustivum]] 1917bellum diu commutatagestum est. In [[Fronsfrons Orientalisorientalis (Bellum Orbis Terrarum I1914-1918)|Orienteorientali]], [[autem fronte exercitus]] Russicus copiascum copiis Austro-HungaricasHungaricis prospere pugnavit, sed excum [[Borussia Orientalis|BorussiaBorussiam OrientaliOrientalem]] etinvadere [[Polonia]]contenderet, aba exercituGermanis Germano reiectusarctus est. Aperti sunt frontes additi postquamPostquam [[Imperium Ottomanicum]] anno [[1914]] bellum suscepit, apertae sunt frontes in oriente. Deinde Italia et [[Regnum Bulgariae|Bulgaria]] anno [[1915]], etdenique [[Romania]] anno [[1916]] ad bellum susceperantconsurrexerunt. Imperium autem Russicum [[Resmense Novae Russicae (1917)|Martio 1917 conlapsum est]], et Russia post [[Revolutiores Octobrisnovae RussicaOctobres|Octobrisres Revolutionemnovas Octobres]] eodem anno bellum deposuit. PostAnno incursionem Germanam[[1918]] secundum frontem occidentalem annoGermani [[incursus vernalis (1918)|incursu]], Socii in seriefrontem prosperarumoccidentalem impetuumfacto Germanosa reppuleruntFoederatis exercitus,impetibus etprosperis repulsi sunt. Etiam copiae [[CivitatesConsociatio FoederataeNationum|CivitatumConsociationis FoederatarumNationum]] fossas sclopetarias intrare coepitcoeperunt. Itaque Germania, quae nunctunc cives suos [[Res Novae Germanae|homines seditiosos]] pugnabatinpugnabat, indutias die [[11 Novembris]] [[1918]] dedit, deinde [[Dies Indutiarum]] appellatoiniit. SociiFoederati tandem victores bellum confecerunt.
 
EventusDomesticae infrontis [[fronseventus domesticusnon perminus Bellum Orbis Terrarum I|frontibus domesticis]]tumultuosi fuerunt tam tumultuosi quam in frontibusacie proeliimilitari, cum bellatores hominibus opibusquerebusque [[oeconomia|oeconomicis]]conarentur ad pugnandum bellum universum<!--total war--> uti conarentur. Ante finem belli, [[quattuor]] maiores potestates imperiales—imperia [[ImperumImperium Germanum|Germanum]], [[Imperium Russicum|Russicum]], [[Imperium Austro-Hungaricum|Austro-Hungaricum]], [[Imperium Ottomanicum|Ottomanicum]]—exsistere desierunt. Civitates quae imperia Germanicum et Russicum successerunt multas amiserunt terras, cum imperia Austro-Hungaricum et Ottomanicum omnino diruerentur. [[Geographia|Geographica]] [[Europa Media|Europae Mediae]] tabula in nonnullas civitates minores descripta est.<ref>{{harvnb|Keegan|1988|p=7}}.</ref> [[Societas Civitatum]] ad prohibendum alium talis magnitudinis certamen constituta est. [[Nationalismus]] Europaeus a bello amplificatus, dissolutio imperiorum, significationes cladis Germaniae, et impedimenta ex [[Foedus Versaliis sancitum (1919)|Foedere Versaliensi]] orta, causae habentur quae [[Bellum Orbis Terrarum II|Belli Orbis Terrarum II]] incitaverunt.<ref>{{harvnb|Keegan|1988|p=11}}</ref>
 
==Nomina==
Linea 131:
Germania, tunc novissima respublica Europaea, multas [[navis longa|naves longas]] fecit, sic [[Imperium Britannicum|Britanniam]], rem publicam maximae potestatis maritimae, commovens.
 
===Res in [[Balcania]]Balcaniae===
Austro-Hungaria [[Serbia]]m in suam dicionem redegit.
 
===Parricidium Seraii===
===Insidiae Seraienses===
BellumInitium coepitbelli fuit, cum [[Franciscus Ferdinandus]], heres regni [[Austria]]eAustro-[[Hungaria]]eHungarici, a [[Gavrilus Principe|Gavrilo Principe]]Princip, discipulosocio [[SerbiaManus Atrae]]e,<!--?--> [[Seraium|Seraii]] interfectus essetest.
 
===Denuntiationes===
Administratio [[Imperium Austro-Hungaricum|AustriaeAustro-Hungariae]], post consultationem cum una Germania nec cum [[Italia]], bellum contra [[Serbia]]mSerbiam mox induxit. Tunc, ob multa foedera Europaea, [[Imperium Russicum]] bellum contra AustriamAustro-Hungriam gerebat; ita alterum [[Imperium Germanicum]] Bellum gessit contra Russiam et tandem [[Francia]] et [[Anglia]], contra Germaniam. Italia se neutrius partis esse declaravit.
 
==Bellum==
Line 146 ⟶ 148:
Inter annos [[1915]] et [[1917]], non Civitates Axiales nisi Civitates Confoederatae limites fossarum vallorumque superarunt, et continenter milites impetos fecerunt, sed tunc defensores novum impetum faciebant. Italiae autem descensus in aciem occupavit, quidem multas legiones Civitatum Axialium et imperium eis reddidit facile iter ad vectigalia et munitiones.
 
[[Revolutio Octobris Russica|Rebus Novisnovis Russicis]] mense Novembre 1917 factis, Italiani in [[Caput Rectum|Capite Recto]], oppressis a militibus qui antea in orientalis partibus fuerant, profligati sunt et terga verterunt, neque prius fugere destiterunt quam ad flumen [[Plavis|Plavem]] pervenerunt. Hic restiterunt.
 
===Finis belli===
Line 155 ⟶ 157:
 
==Pugnantes==
[[Fasciculus:Drei Kaiser Bund.jpg|thumb|Tres Imperatores: Mediarum[[Gulielmus Potestatum.II (Imperator Germaniae)|Gulielmus II]], [[Mehmet V]], [[Franciscus Iosephus I]]
[[Fasciculus:Map_Europe_alliances_1914-la.svg|thumb|Europa anno [[1914]]: PotestatesImperia Foederatae.foederata]]
[[Fasciculus:Ferdinand Max Bredt Frühstück zu Kriegszeiten 1918.jpg|thumb|[[Ientaculum tempore belli sumptum]] (''Frühstück zu Kriegszeiten'') a [[Ferdinanud Max Bredt|Ferdinando Max Bredt]] anno [[1918]] pictum.]]
[[Fasciculus:The Way to the Front.jpg|thumb|Ruinae post Tertium [[Ypra]]e Proelium ab [[21 Iulii]] ad [[6 Novembris]] [[1917]] pugnatum.]]
 
===MediaeImperia Potestatescentralia (Axiales)===
MediaeImperia Potestatescentralia erant reipublicaecivitates inter [[Imperium Russicum]] et [[Francia]]mquem sitae.<!--?-->
* {{GermaniaVex}}
* [[Imperium Austro-Hungaricum|AustriaAustro-Hungaria]]
* [[Bulgaria]]
* [[Imperium Ottomanicum]]
===SociiFoedeerati===
SociiFoederati fuerunt reipublicae in [[Foedus trinum|Foedere trino]] vel civitates quae se foederi posterius iunxerunt.
* {{ItaliaVex}}
* {{FrancogalliaVex}}
Line 185 ⟶ 187:
** {{Nova ZelandiaVex}}
* {{RussiaVex}} (ad [[1917]])
* {{PoloniaVex}} (civitas etiam non exsistit postad [[1918]])
 
===Reipublicae serotinae===
Line 206 ⟶ 208:
==Memoria==
===Monumenta===
[[Fasciculus:Beaumont hamel newfoundland memorial.jpg|thumb|[[Monumentum Beaumont Hamel Newfoundland]] in Somme.]]
Monumenta in multis milibus vicorum urbiumque erecta sunt.
 
===Memoria belli in cultura===
 
==Vide etiam==
* [[Bellum Orbis Terrarum II]]
* [[Deliberatio de pace componenda Lutetiae facta (1919)]]
 
==Notae==
Line 219 ⟶ 217:
 
==Bibliographia==
* [[Deutschlandfunk]], ed. [[1999]]. ''Feldpostbriefe / Lettres de poilus'' 1914-1918 (Audio CD). Bearbeitung: Peter Lieck, Philipp Schepmann, Cedrik Piquard. Berolini. ISBN 978-3-89813-027-1. (Gemeinsame Hörfunk-Produktion von [[Radio France]] und [[Deutschlandfunk]], gesendet 1998).
* Farndale, Martin. [[1986]]. ''Western front, 1914–18''. Londinii. ISBN 1-870114-00-0.
* [[Niall Ferguson|Ferguson, Niall]]. [[2001]]. ''Der falsche Krieg: Der Erste Weltkrieg und das 20.&nbsp;Jahrhundert''. München. ISBN 3-423-30808-7 (Orig.: ''The pity of war''. 1998).
Line 251 ⟶ 249:
* Ulrich, Bernd, et Benjamin Ziehmann, eds. [[1994]]. ''Frontalltag im Ersten Weltkrieg: Quellen und Dokumente.'' Frankfurt a.M. ISBN 3-596-12544-8.
* [[Theodorus Wolff|Wolff, Theodor]]. [[1984]]. ''Tagebücher 1914-1919: Der Erste Weltkrieg und die Entstehung der Weimarer Republik in Tagebüchern, Leitartikeln und Briefen des Chefredakteurs am "Berliner Tageblatt" und Mitbegründer der "Deutschen Demokratischen Partei."'' 2 voll. Ed. Bernd Sösemann. Boppard am Rhein. ISBN 3-7646-1835-3.
* [[Aus Politik und Zeitgeschichte]] 29-30/2004: [http://www.bpb.de/files/P1QAW1.pdf 90 Jahre Erster Weltkrieg].
* [[Volker Berghahn|Berghahn, Volker R.]]. [[2003]]. ''Der Erste Weltkrieg.'' MonaciuMonaci: C. H. Beck. ISBN 3-406-48012-8.
 
==Nexus externusexterni==
* http://www.firstworldwar.com
{{WWI}}