Quantum redactiones paginae "Cista Ficoroni" differant

Content deleted Content added
No edit summary
Linea 3:
==De Titulo==
In operculo cistae inscriptio archaeva duabus lineis incisa sic legitur :
[[Fasciculus:Cista ficoroni, scena 01.jpg|right|thumb|200px|[[Amycus]] et Pollux in cista Ficoroni inter deam Athenam et Mopsum (?) vatem.]]
:''NOVIOS PLAUTIOS MED ROMAI FECID''
:''DINDIA MACOLNIA FILEAI DEDIT''<ref>[[Corpus inscriptionum Latinarum|CIL]] 1,556.</ref>
Linea 12:
Novius praenomen [[Campania|Campanum]] fuisse videtur. Unde [[archaeologus]] Italianus Philippus Coarelli coniecit eum [[Libertus|libertum]] illustris gentis [[Plebs|plebeiae]] [[ Gens Plautia|Plautiorum]] fuisse potuisse, officinae fabrorum aerariorum a patrono praefectum.
 
Certe hoc egregium opus testatur tunc temporis artifices sollertes et praeclaros Romae iam fuisse.
 
==Descriptio==
Cista Ficoroni, circiter 77cm alta, constat e tribus pedibus figuratis, corpore caelaturis ornato et operculo sigillis et caelaturis decorato.
===Operculum===
Tria sigilla velut manubrium quoddam operculo efficiunt : in medio stat deus [[Dionysus|Dionysos]], [[Pallium|pallio]] semivelatus, qui bracchia in utrumque latus porrigit atque manus in cercicibus duorum [[Satyrus|satyrorum]] paene nudorum -inguinibus arrectis et auribus acutis insignes sunt- reponit. Qui [[satyri]], pellem ferinam in pectore annodatam tantum gerentes, et ipsi humerum dei manu tangunt. Unus ex eis etiam rhytium quoddam in altera manu habet. Stilus horum signorum ab operibus aeneis in [[Etrusci|Etruscis]] officinis illo tempore fusis nihilnon differt.
[[Fasciculus:Heracles, Iolaus and Eros - Cista Ficoroni foot.jpg|right|thumb|200px|Iolaus, Eros Hercules in pede cistae.]]
Tria sigilla velut manubrium quoddam operculo efficiunt : in medio stat deus [[Dionysus|Dionysos]], [[Pallium|pallio]] semivelatus, qui bracchia in utrumque latus porrigit atque manus in cercicibus duorum [[Satyrus|satyrorum]] paene nudorum -inguinibus arrectis et auribus acutis insignes sunt- reponit. Qui [[satyri]], pellem ferinam in pectore annodatam tantum gerentes, et ipsi humerum dei manu tangunt. Unus ex eis etiam rhytium quoddam in altera manu habet. Stilus horum signorum ab operibus aeneis in [[Etrusci|Etruscis]] officinis illo tempore fusis nihil differt.
 
Sub pedibus eorum inscriptio supradicta incisa est, dum ipsum operculum caelaturis duobus circulis dispositis ornatum est : in circulo interiore [[Leo|leones]] et [[Gryps|grypes]] exadversum euntes, in circulo exteriore [[Venatio|venatio]] aprorum cervorumque.
 
===Pedes===
Tres pedes aenei in eandem formam primum seorsum conflati sunt ac deinde corpori cistae adfixi<ref>Unus ex eis tamen posteriore aetate refectus est.</ref>. Hi pedes unguibus acutis (felidae alicuius?) ranae innixis finiuntur. Supra in parte plana propter parietem cistae tres figurae exprimuntur : deus alatus [[Eros]], [[Hercules]] clava et pelle leonina agnoscendus iuvenisque sedens qui vulgo creditur esse [[Iolaus]], comes Herculis. Pedes quoque stilo [[Etrusci|Etrusco]] sunt.
 
===Corpus cistae===
[[Fasciculus:Cista ficoroni, fine IV-inizio III secolo ac., roma.jpg|right|thumb|200px|Pollux pugilatu sese exercens dum [[Silenus]] eum imitatione irridere videtur. Post eos aqua ex ore leonis scaturiens amphoram implet.]]
Circum corpus cistae caelaturae tribus zonis explicantur : zona suprema capita [[Medusa|Medusae]] inter palmulas et curva ornamenta conspicua sunt, infima vero [[Gryps|grypes]] cum palmis alternantes, in media variae scaenae ad fabulam [[Argonautae|Argonautarum]] apud [[Bebryces]] pertinentes : [[Castor et Pollux|Pollux]] [[Amycus|Amycum]] arbori adligans, circumstantibus dea [[Athena]] et pluribus Argonautis ; [[Argo|navis Argo]] ad litus e qua nonnulli iuvenes egrediuntur, dum alii intra remanent ; Pollux pugilatu sese exercens adversus saccum arbore pendentem ; iuvenes prope fontem bibentes vel [[Amphora|amphoram]] implentes (aquatum enim adpulerant Argonautae).
 
Etiamsi cista Ficoroni arte praestantissima est, tamen plurimae cistae aeneae eiusdem generis in tumulis Praenestinis inventae sunt : itaque nisi nomen Romam incisum legissent, omnes archaeologi credidissent hanc cistam cum ceteris in officina Praenestina fabricatam esse.
 
== Notae ==