Quantum redactiones paginae "Mille et una noctes" differant

Content deleted Content added
m automaton addit: lad:Las mil i una nochadas
Ceylon (disputatio | conlationes)
m Sheherazade --> Sahrzad secundum regulas de transliteratione latas
Linea 1:
[[Fasciculus:1001-nights.jpg|thumb|300px|[[SheherazadaSahrzad|Šahrzâd]] Regina suas [[fabula]]s [[Shahryār Rex|Shahryār Regi]] enarrat]]
'''''Mille et una noctes'''''<ref>Confer titulum ''[http://books.google.com/books?q=%2B%22mille+et+una+noctes%22 Nonnullae in opus arabicum quod inscribitur Mille et una noctes animadversiones collectae]''. Aliter [http://books.google.com/books?q=%2B%22noctes+mille+et+una%22 Noctes Mille et Una], [http://books.google.com/books?q=%2B%22noctium+mille+et+unius%22 Noctium Mille et Unius], [http://books.google.com/books?q=%2B%22noctium+mille+unius%22]</ref> ([[lingua Arabica|Arabice]]: كتاب ألف ليلة وليلة ''Kitāb 'alf layla wa-layla''), vel '''''Noctes Arabicae,'''''<ref>"Tabulae quae vulgo Noctes arabicae appellantur": vide [http://www.bml.firenze.sbn.it/it/PDF/manoscritti_orientali.pdf p. 33]</ref> est congeries [[fabula popularis|fabularum popularium]] et aliarum narratiuncularum Asiae [[Asia Occidentalis|Occidentalis]] et [[Asia Meridiana|Meridianae]] in [[lingua Arabica]] [[Aevum Aureum Islamicum|Aevo Aureo Islamico]] composita. Liber [[Anglice]] saepe appellatur ''Arabian Nights'' ('Noctes Arabicae') ex prima editione Anglicana ([[1706]]), cui nomen est ''The Arabian Nights' Entertainment'' ('Oblectamentum Noctium Arabicarum').<ref>Vide imaginem paginae titularis editionis Grub St, in Yamanaka et Nishio, p. 225.</ref>
[[Fasciculus:Kelileh va Demneh.jpg|thumb|left|200px|Dimna, canis-surena ([[Anglice]]: ''jackal-vizier'') fallax, leoni-regi ad gerendum bellum suadere conatur. Pagina ex ''Kelileh va Demneh'' in [[Herat]]{{dubsig}} anni [[1429]] scripto, converso ''[[Panchatantra]]e'' libro Persico.]]
Linea 5:
Liber quem nunc scimus a diversis [[auctor]]ibus, [[interpres|interpretibus]], et eruditis in [[Asia Occidentalis|Asia Occidentali]] et [[Africa Septentrionalis|Africa Septentrionali]] multa saecula componebatur. Fabulae ipsae radices in antiquis [[Medium Aevum|mediaevalibusque]] litteris [[Litterae Arabicae|Arabicis]], [[Litterae Persicae|Persicis]], [[litterae Indicae|Indicis]], et [[Litterae Aegyptiae|Aegyptiis]], et in scientia populari litterisque [[Mesopotamia]]nis habent. Praesertim, aliae fabulae primum fuerunt fabulae populares ex aevo [[Caliphatus]],{{dubsig}} cum aliae, praecipue ipsa [[fabula concipiens]] ([[Anglice]]: ''frame story''), paene certe ex ''Hezar Afsan'' ([[lingua Persica|Persice]]: هزار افسان 'mille fabulae') [[Litterae Pahlavi|opere Pahlavi Persico]] extrahuntur, libro qui vicissim elementa [[India|Indica]] usurpavit.<ref>Marzolph, "Arabian Nights," in ''Encyclopaedia of Islam'' (Leiden: Brill, 2007), vol. 1.</ref> Veterrimum manuscriptum Arabicum [[saeculum 14|saeculo quarto decimo]] tribuitur, sed eruditi usitate originem totius congeriei [[saeculum 9|saeculo nono]] conlocant.
 
Communes per omnes ''Noctium'' editiones res sunt prima [[fabula concipiens]] regis [[Shahryar]] (Persice: شهريار 'rex, dominus') uxorisque [[Sheherazada]] (Persice: شهرزاده fortasse 'stirpis nobilis'<ref>Est inter eruditos confusio formae exactae et primae significationis nominis ''Sheherazada[[Sahrzad|Šahrzâd]]'' sive ''Scheherazade ''; quod attinet ad hanc quaestionem, vide [[SheherazadaSahrzad]].</ref>) et notio [[machina concipiens|machinae concipientis]] ([[Anglice]]: ''framing device''), quae inter fabulas instituitur. Fabulae ex hac prima fabula procedunt, aliis intra alias concipientibus, aliis sua sponte incipientibus et finientibus. Aliquae editiones solum centum ''Noctes'' comprehendunt; aliae mille et unam vel plus.
 
Nonnullae ex celeberrimis ''Noctium'' fabulae, praecipue "[[Aladdin|Permira Aladdinis Lucerna]]," "[[Ali Baba|Ali Baba et Quadraginta Fures]]," et "[[Sinbad Nauta|Septem Navigationes Sinbadis Nautae]]," quamquam paene certe sincerae Asiae Occidentalis fabulae populares, in libris Arabicis non erant partes ''Noctium,'' sed in congeriem ab [[Antonius Galland|Antonio Galland]] et aliis interpretibus [[Europa]]eis insertae sunt.<ref>John Payne, ''Alaeddin and the Enchanted Lamp and Other Stories'' (Londinii 1901) singula dat de concursione Galland cum ''Hanna'' anno 1709 et de inventione in [[Bibliotheca Nationalis Francica|Bibliotheca Nationali]] [[Lutetia]]e duorum manuscriptorum Arabicorum qui fabulam de Aladdino et duas alias fabulas insertas continebant: [http://www.wollamshram.ca/1001/index.htm Verba fabulae "Alaeddin and the enchanted lamp."]</ref>
Linea 13:
{{Vide etiam|Index personarum inter Mille et Una Noctes}}
[[Fasciculus:ManuscriptAbbasid.jpg|thumb|Pagina congeriei ''Mille et Una Noctes'']]
Praecipua [[fabula concipens]] quemdam regem [[Persis|Persicum]] novamque nuptam tractat. Rex obstupefactus cognoscit fratris uxorem fidem fefellisse; suae praeterea cognoscens uxoris adulterium impudentius fuisse, eam securi feriri iussit, et acerbe dolens omnes concludit mulieres esse similes. Rex, Shahryar, multas virgines ducit, quas ad supplicium seriatim mittit, ne ulla eum dedecorare possit. Deinde [[surena]] ([[Anglice]]: ''vizier'') cui munus est virgines regi producere, plus virginum invenire non potest. SheherazadaSahrzad, sua filia, se ut proxima nupta profitetur, et pater paenitens eae adsentit. Nocte nuptiarum, SheherazadaSahrzad fabulam regi enarrare incipit, quam ad finem non adducit; ergo regi necesse est supplicium prorogare ut conclusionem auscultet. SheherazadaSahrzad proxima nocte, simul ac fabulam terminans, novam fabulam incipit, et rex, conclusionis auscultandi cupidus, supplicium iterum prorogat. Sic rerum status mille et unam noctes fit.
 
== Notae ==