Quantum redactiones paginae "Sonus (physica)" differant

'''Sonus''' est motus [[Undaunda|undulatorius]] vel pulsus, qui per [[medium (physica)|medium elasticum]] quoddam (sicut [[aër]]a, [[liquidum]], [[gas]], [[solidum]], [[plasma]]) propagatur, medii [[densitas|densitatem]] momentarie invicem contrahendo et dilatando.

In [[Vacuumvacuum|vacuo]], quod densitate caret, sonus procedere non potest. In gasibus ac liquidis, undae in longitudinem tantum moventur, in solidis autem etiam transverso itinere meant. [[Scientia|Scientificum]] sonorum studium [[acustica]] appellatur.

[[Fasciculus:Soundwaves.png|thumb|Notio soni abex audiendo dependet.]]

Sonus audiendo percipitur. Id est, sonus et [[auditus]] sunt notionenotiones coniuncticoniunctae, et auditio [[organum (biologia)|organum]] auditorium poscit. Vulgo tamen dicitur sonus [[Tactustactus|tactu]] quoque aut [[Mensuramensura|metiendo]] (id est [[Sensoriumsensorium|sensorio]]) percipi. Quod autem ambiguum esse videtur, quia tactus et auditus dissimiles sensus sunt. Et quamquam sensorio undae aeriae[[aer]]iae enotantur, rectene dicamus sensorium "audire"?

Sonus hominis '''[[vox']]'' appellatur.

== De notione soni ==

[[Arbor]], si in [[silva]] decidat neque ab ullo percipiatur, sonum det necne? Ad sonum audiendum [[tres]] poscuntur res: fons, medium, organum auditorium. Si fons deest, nihil accidet. Si medium vacuum est, motus aëris undulatorius non fiet. Si denique aures deficiunt, nulla erit soni observatio.

Arbor decidua, cum aëra perturbat et motum undulatorium efficit, audiendi condicionem statuere videtur. Quare cum sonus undis aëriis ferri dicitur, hoc re vera significat animalium[[animal]]ium plurimis esse auditoria quaedam organa, quibus undae sonorae proprie percipi possint. Constat hominibus [[quinque]] [[sensus (biologia)|sensus]] esse, e quibus unus est [[auditus]], cuius proprietas in undis aëriis ad soni formam redigendis consistit. Quae cum ita sint, notio soni ex [[Corporalitas|corporalitate]] humana pendet. Ex quo fit, ut undae aëriae undarum sonorarum intellectum habeant. Etiam pisces, quamquam auriculis sonique meatu carent, nihilo minus [[Auris interna|aurem internam]] habent, quae signalia recipit emissa ex [[vesica natatoria]] [[Tympanum (anatomia)|tympani]] vice fungenti.

Sonus est nomen appellativum significans quidquid ex quovis fonte praesertim per aëra in aurem audientem emittitur significans; idem valent '''sonitus''' et '''sonor.'''. Alia [[vocabulum|vocabula]] ex fonte sonoro pendent. Itaque '''vox''' sonum hominis significat.<ref>Apud poëtas, per translationem sonum animalium (sicut ''vox boum'' apud [[Publius Vergilius Maro|Vergilium]]) significat.</ref> '''Crepitus''' est sonus [[Aesaes|aeris]], [[dens|dentium]], [[digitus|digitorum]], materiae flagrantis, cett. '''Strepitus''' est sonitus [[arma|armorum]], [[flumen|fluminum]], [[lituus|lituorum]], rotarum[[rotar]]um, scutorum, cettet caetera. '''Clangor''' est sonor [[avis|avium]], tubarum, cett[[tuba]]rum. '''Susurrus''' est sonus [[apis|apium]], [[ventus|ventorum, cett]]. '''Murmur''' est sonitus apium, [[instrumentum musicum|instrumentorum musicorum]], leonum[[leo]]num, [[mare|maris]], venti, cett. '''Mugitus''' est sonus [[bos|boum]], '''hinnitus''' [[equus|equi]], etc.

=== Frequentia et spectrum soni ===

Unitas [[frequentia]]e soni est [[Hertziumhertzium]] (Hz). Frequentia undarum sonorarum singulis secundis vibrationum numerum demonstrat. Quo velocius undae sonorae vibrant, eo altior sonus auditur. Auris hominis quam facillima est ad sonos inter 500–4 000500 et4 000 Hz audiendos. Nihilo minus, auris hominis in commune valet frequentias inter 20–20 00020 et 20 000&nbsp;Hz cernere.

Soni, quorum frequentia ultra 20 000&nbsp;Hz est, [[Ultrasonus|ultrasoni]] appellantur. Soni autem, qui frequentia sunt tam graves, ut aure hominis non percipi possint (infra 20 Hz), [[infrasonus|infrasoni]] appellantur.

=== Magnitudo soni ===

Magnitudo soni [[intensitas (physica)|intensitate]] describitur. Unitas intensitatis soni [[decibelium]] (dB) appellatur.