At [[Marcus Antonius]], cum provinciis orientalibus praefuit, caput suum necnon uxoris [[Octavia minor|Octaviae]], quae eadem et soror [[Octavianus Augustus|Octaviani Caesaris]] erat, in cistophoris imprimi iussit et addidit titulos suos latine scriptos. Nihilominus retinuit cistam, coronam hederaceam et serpentes : nam Dionyso deo adsimulari cupiebat qui de India et orientali parte mundi clarissime [[Triumphus|triumphasse]] dicebatur.
[[Fasciculus:RIC 0476.jpg|thumb|left|Cistophorus Octaviani Caesaris circa [[29 a.C.n.]] : Caput laureatum Octaviani./Pax caduceum tenens. Circum corona laurea. Pone Pacem serpens supra cistam.]]
Post [[Actiaca pugna|Actiacam victoriam]] [[Octavianus|Octavianus Caesar]] cistophorum novi generis in Asia emisit : exunaunam partepartem caputcapite suumsuo laureatumlaureato exprimisignari iussit. Nondum Augustus a senatu appellatus erat : itaque in titulis LIBERTATIS P(opuli)R(omani) VINDEX dicitur. Ex altera parte Pax [[Caduceus|caduceum]] tenens et lampadem calcans videtur (prima imago erat Pacis Romanae quam [[Imperatores Romani|imperatores Romani]] per saecula tueri videri voluerunt), intra coronam lauream, non hederaceam (multo enim [[Apollo|Apollinem]], [[Templum Apollinis in Palatio|tutelarem deum suum]], Dionyso praeferebat, eo magis quia Marcus Antonius novus Dionysos esse voluerat). Nihilominus parvam cistam mysticam cum serpente in angulo servabat, ut cistophorus agnosceretur.
Postquam Augustus factus est, nihil de prioribus figuris -ne cistam quidem- in cistophoro retinuit : ut in [[Denarius|denario]] Romano ex una partepars caputcapite laureatumlaureato Augusti videbatursignabatur, ex altera variae figurae exprimebantur : spicae frumenti, [[Capricornus|capricornus]], templum [[Mars Ultor|Martis Ultoris]] Romae, [[Sphinx|sphinx]], arcus triumphalis etc. Tituli latine scribebantur. Hunc morem successores per duo saecula obervaverunt. Cistophori imperiales plerumque [[Ephesus|Ephesi]], in capite provinciae, signabantur. Pondus paulatim imminutum.
