Quantum redactiones paginae "Metaphysica (Corpus Aristotelicum)" differant

Content deleted Content added
m r2.6.4) (bot mutat: ro:Metafizica
No edit summary
Linea 2:
 
== De nomine metaphysicae ==
Nonnulla ab Aristotele scripta sunt opera, quae coniunctim ''[[Physica Aristotelea|Physica]]'' ({{Polytonic|Φυσικά}}) inscribuntur. Quae post opera est altera series posita operum, quae prima principia meditationis philosophicae tractant. Itaque ''[[Corpus Aristotelicum|Corpore Aristotelico]]'' a posterioribus philosophis collecto haec operum nomine carentium series expedite ''opera post physica posita'' ({{Polytonic|τὰ μετὰ τὰ φυσικά}}) indicabatur. Quae cum ita sint, comparet nominis metaphysicae causam non tam philosophicam quam administrativam primo fuisse.
 
== Res maiores ==
Linea 13:
 
=== De causis ===
Studiorum scientificorum vitaeque cotidianae interest, quae sint rerum causae. Quid est "causa"? Maximi momenti sane est huius rei cognitio, cui operam dat Aristoteles in ''Metaphysicis'' et [[Physica (Corpus AristotelicumAristotelea|''Physicis'']]. Nullus oritur intellectus nisi per causarum enodationem. Quattuor in ''Metaphysicis'' ab Aristotele enumerantur causae. Si quis sciscitatur, cur [[ens]] quoddam sit id quod est, causa transferri potest in (1) materiam (ὕλη) sive substratum (ὑποκείμενον); (2) formam (εἶδος); (3) effectum; (4) finem consequendum.
 
1. &nbsp;&nbsp;'''''Causa materialis''''' Cur fit, ut ex semine piri progignatur [[pirus]]? Cur fit, ut arbor unius generis quodam prosperatur solo, quo alterius generis arbor absumatur. Materialibus scilicet de causis, nam naturam cuiusque rei dicit fieri ex ea qua constat materia. Cur homines alat sustentetque aqua, cur tam grave durumque sit raudus, causa materiali exponitur. Si quis, cur mutatio cuiusdam rei sit talis qualis est, sciscitatur, referendum igitur est ad materiam qua constat res mutata. Eo enim pacto finitur, quanta libertate fieri possint illae mutationes.Aristoteles nullo nomine simplici ''causam materialem'' aliaque causarum genera appellat. Causam materialem dicit id esse, ''ex quo nascitur aliquid, cui illud inest'' ({{Polytonic|ἐξ οὗ γίγνεταί τι ἐνυπάρχοντος}}).<ref>''Metaphysica'' 1013a (Δ2).</ref> Itaque ex aere nascitur statua ex [[Aes|aere]] facta (statua aerea), ex [[Argentum|argento]] phiala argentea, etc. At cur fiat mutatio, sola causa materiali non intellegitur, nam constat materiam solam non esse sui mutationis causam. Marmor non facit statuam, quamquam huic inest. Causa materialis sub uno tantum aspectu ponit rem de qua agitur.