Quantum redactiones paginae "Lingua Serbocroatica" differant

Content deleted Content added
m adhibitur--->adhibetur + adhibuntur--->adhibentur + olim Iugoslavia--->Iugoslavia priore + und--->et + Opiones--->Opiniones &c.
Linea 17:
|scriptura=[[Abecedarium Latinum|Latina]] et [[Abecedarium Cyrillicum|Cyrillica]]
|iso1=sh ''(obsoletus)''; ''nunc'' bs ''(Bosnice)'', hr ''(Croatice)'', sr ''(Serbice)''|iso2=''tantum separatim'' bos ''(Bosnice)'', hrv ''(Croatice)'', srp ''(Serbice)''|iso3=hbs}}
 
 
 
[[Fasciculus:Serbo croatian languages2006.png|thumb|300px|Regiones, ubi plurimi incolarum [[Lingua Serbica|Serbice]] sive [[Lingua Croatica|Croatice]] seu [[Lingua Bosnica|Bosnice]] vel [[Lingua Montenigrinica|Montenigrinice]] loquuntur (status anno 2006)]]
'''Lingua Serbocroatica''' sive '''Croatoserbica''' (''srpskohrvatski'' vel ''српскохрватски'' sive ''hrvatskosrpski'' ; etiam ''hrvatski ili srpski'' sive ''srpski ili hrvatski'') fuit una cum [[Lingua Slovena|Slovena]] et [[Lingua Macedonica moderna|Macedonica]] lingua officialispublica in olim [[Iugoslavia]] priore.
 
Auctores [[Novum Aevum|Novi Aevi]] ineuntis intellexerunt [[Linguae Slavicae|linguas Slavicas]] sibi maxime propinquas esse; Athanasius Kirchner (1679) linguam Slavorum in regionibus hodiernae [[Croatia]]e, [[Bosnia et Herzegovina|Bosniae et Herzegovinae]] et [[Serbia]]e habitantium "Illyricam" sive "Slavonicam" nominat affirmatque eam "unam et eandem esse linguam solummodo diversis, pro conditione diversarum regionum, dialectis corruptam."<ref>{{Kircher}} pp. 215-216</ref> Conradus Gesnerus (1555) linguam "Dalmaticam" vel "Illyricam" appellaverat.<ref>{{Mithridates}} ff. 52r-56r</ref>
 
Notionis "Linguae Serbocroaticae" primo anno [[1824]] a [[Iacobus Grimm|Iacobo Grimm]] in prologo ''Parvae Grammaticae Serbicae'' (a ''Vuk Stefanović Karadžić'') ab illo versae mentio facta est.<ref>[http://books.google.de/books?id=8sUGAAAAQAAJ ''Wuk Stefanowitsch' Kleine Serbische Grammatik, verdeutscht und mit einer Vorrede von Jacob Grimm''], G. Reimer, Lipsiae et Berolini 1824, p. XX.</ref> Nonnullis annis post (1836) denuo a [[Philologus|philologo]] ''Jernej Kopitar'' in epistula adhibita est. Ab anno [[1921]] usque circa ad annum [[1993]] Lingua Serbocroatica fuit una e linguis publicis [[Iugoslavia]]e, quae dialectos [[Serbi|Serborum]], [[Croati|Croatorum]], [[Bosniaci|Bosniacorum]] et [[Montenigrini|Montenigrinorum]] contegeret sive in unum duceret.
 
[[Iugoslavia]] dilapsa, linguae separatae sunt: [[Lingua Croatica]], [[Lingua Serbica]], [[Lingua Bosnica]] et nuper etiam [[Lingua Montenigrinica]] (cuius status autem adhuc dubius est) ex tunc publice linguae distinctae describi solent.
 
Verbum ''Lingua Serbocroatica'' imprimis in [[Croatia]] et [[Serbia]] vixdum in usu est. Ad linguam autem publicam fere 100centum annorumannos, quae usque ad Iugoslaviam dilapsam communiter culta est, describendam porro necessarium est. Cum ad res hodiernas describendas notione generali opus est, saepe sigla '''BKS''' (pro ''Bosnice/Croatice/Serbice'') adhibunturadhibentur. Alia appellatio harum linguarum est '''Linguae Slavicae medio-austro-occidentales'''. Extra olimpriorem Iugoslaviam, notio linguae Serbocroaticae ultra adhibituradhibetur ad unicam linguam cum varietatibus dialectisque suis, quibus in multis [[civitas|civitatibus]] plures gentes loquuntur, denotandam. Quod autem hoc linguae "tectum" commune non iam colitur, diversitates inter varietates maiores fieri verisimile est.
 
== Varietates normativae ==
Lingua Serbocroatica (certe quidem post [[Bellum Orbis Terrarum Secundum|bellum orbis terrarum secundum]]) non uniforma, sed [[Lingua pluricentrica|pluricentrica]] accepta est, cui non singulus canon normativus erat (sicut [[Lingua Italiana|Linguae Italianae]], [[Lingua Polonica|Polonicae]], vel [[Lingua Finnica|Finnicae]]), sed plures varietates normativae (sicut plurimis linguis, quibus plures gentes loquuntur, sicut [[Lingua Anglica|Linguae Anglicae]], Francicae[[Lingua Francogallica|Francogallicae]], [[Lingua Theodisca|Theodiscae]]). Talis varietas lingua Serbocroatica ''varijanta'' sua lingua nominatur.
 
Cunctis temporibus varietates Serbocroaticae non tantum pronuntiatione (ut puta: beli/бели - bijeli/бијели - bili) et usu [[abecedarium|abecedarii]] sive Latini sive Cyrillici, sed imprimis verborum supellectile usuque inter se differebant.
 
== Opiniones de linguae Serbocraticae statu hodiernae ==
Disputatio ob causas historicas maxime persuasione gentilicia affectuque imbuta est. Quamquam qui varietatibus Serbicis, Croaticis, Bosnicisque loquuntur se invicem facile intelligunt, simul tamen in praesentia multi (vel plurimi?) renuunt hoc sermonis instrumentum esse linguam communem.
 
Sunt duo opiniones principales:
*'''Linguam Serbocroaticam esse linguam pluricentricam'''
 
Linguam Bosnicam, Croaticam et Serbicam non esse linguas peculiares, sed varietates unius linguae (siutsicut [[Lingua Anglica|linguam Anglicam]] in [[Magna Britannia]] et in [[CFA]] aut [[Lingua Theodisca|linguam Theodiscam]] in [[Austria]], [[Helvetia]] et [[Germania]]). Varietates normativas Serbicas et Croaticas similiores esse ut puta Lingua Theodisca in Austria et in Germania septentrionali. Partim diversitates inter dialectos Croaticas maiores esse quam inter varietates normativas Croatiae et Serbiae sive Bosniae.
 
Odium linguae Serbocroaticae e rebus praeteritis fluere, imprimis quod res publica Iugoslaviae lingua ad ideologiam abusa sit. Ex quo evenisse, ut ratioreipublicae ac plurimi locutores in olim Iugoslavia communem cum vicinis linguam praecipue tamquam communitatem culturalem sive gentiliciam, quam respuant, interpretentur. Iisdem causis linguistas harum civitatum imprimis res cuiusque varietatis peculiares requirere. Ita factum esse, ut civitates ex Iugoslavia dilapsa ortae singulae variantes linguae Serbocroaticae regionales ad statum linguae publicae, quae nomine civitatis ornata sit, evexisse.
Line 53 ⟶ 50:
 
Quod Linguae Bosnica, Croatica et Serbica ex eadem dialecto ortae sint, non multum valere, cum sint aliae eiusmodi linguae:
** [[Lingua Hindi|Hindi]] et [[Lingua Urdu|Urdu]],
** [[Lingua Dacoromanica|Dacoromanica]] et [[Lingua Moldavica|Moldavica]],
** [[Lingua Bulgarica|Bulgarica]] et [[Lingua Macedonica moderna|Macedonica]],
** [[Lingua Norvegica|Norvegica]] et [[Lingua Danica|Danica]].
(Multi linguistae autem etiam Hindi et Urdu vel Dacoromanicam et Moldavicam varietates habent, lingua Norvegica ac Danica sicut et Bulgarica ac Macedonica e diversis dialectis ortae sunt!).
 
Haec opinio differentias linguarum demonstrat, quae paucis sunt:
#[[Abecedarium]]: Latinum vs. Cyrillicum.
#[[Orthographia]]: imprimis modus, quo verba aliena accipiuntur (ut puta Serbice Nju Jork/Њу Јорк vs. Croatice plerumque New York) et modus quarundam formarum futuri scribendarum (ut puta Serbice ''radiću/радићу'' vs. Croatice ''radit ću,'' "'laborabo"').
#[[Phonetica]]: voculatio singulorum verborum diversa.
#[[Grammatica]]: variae differentiae, inter alia: Lingua Serbica Infinitivuminfinitivum vitare solet, ut puta Serbice ''želim da radim'' ("'velim, ut laborem")' vs. Croatice ''želim raditi'' ("'velim laborare")'.
#[[Morphologia]]: Variae regulae diversae, quae adhuc ad stilisticam pertinere solebant.
#Verborum supellex et Semanticasemantica: Differentiaedifferentiae multis in verbis
 
Iugoslavia dilapsa, finem linguae Serbocroaticae advenisse.
 
OpionesOpiniones [[linguista]]rum olim [[Iugoslavia]]e de origine propinquitateque harum linguarum differunt pro cuiusque patria.
 
== Exemplum ad linguas comparandas ==
Line 102 ⟶ 99:
 
== Bibliographia ==
* Auburger, Leopold. [[1999]]. ''Die kroatische Sprache und der Serbokroatismus.'' Ulmae 1999. ISBN 3-87336-009-8.
* Brozović, Dalibor. [[1992]]. "Serbo-Croatian as a pluricentric language.". In: ''Pluricentric Languages: Differing Norms in Different Nations,''. Eded. Michael Clyne, 347-380. Berolini, Novi Eboraci 1992. S.&nbsp;347-380. ISBN 3-11-012855-1.
* Bunčić, Daniel. [[2008]]. Die (Re-)Nationalisierung der serbokroatischen Standards. In: ''Deutsche Beiträge zum 14. Internationalen Slavistenkongress, Ohrid 2008.,'' Ededd. Sebastian Kempgen, Karl Gutschmidt, Ulrike Jekutsch, Ludger Udolph, 89-102. Monaci 2008 (=&nbsp;''Die Welt der Slaven, Sammelbände/Sborniki,'' Ededd. Peter Rehder undet Igor Smirnov, Bdvol.&nbsp; 32). S.&nbsp;89-102. ISBN 978-3-86688-007-8.
* Greenberg, Robert D. [[2004]]. ''Language and Identity in the Balkans: Serbo-Croatian and its Disintegration.'' Oxoniae et al. 2004alibi. ISBN 0-19-925815-5.
* Gröschel, Bernhard. [[2003]]. "Postjugoslavische Amtssprachenregelungen – Soziolinguistische Argumente gegen die Einheitlichkeit des Serbokroatischen?" In: ''Srpski jezik'' (Belgradi), 8.1/2: (2003). S.&nbsp;135-196.
* Gröschel, Bernhard. [[2009]]. ''Das Serbokroatische zwischen Linguistik und Politik. Mit einer Bibliographie zum postjugoslavischen Sprachenstreit.'', 2009 (ISBN 978-3-929075-79-3).
* Ivić, Pavle. [[1958]]. ''Allgemeines und die štokavische Dialektgruppe.'' Die serbokroatischen Dialekte.: Ihre Struktur und Entwicklung'', Vol1. 1: ''Allgemeines und die štokavische Dialektgruppe'', 1958
* Kačić, Miro., ''Kroatisch und Serbisch: Irrtümer und Falsifizierungen.'' Unauna cum Ljiljana Šarić. Vertit Wiebke Wittschen, Ljiljana Šarić. Zagrabiae [[1997]]. ''Kroatisch und Serbisch: Irrtümer und Falsifizierungen.'' Zagrabiae. ISBN 953-6602-01-6.
* Kordić, Snježana. [[2002]]. "Pro und Kontra: 'Serbokroatisch' heute.". In: ''Slavistische Linguistik 2002,''. Ededd. Marion Krause undet Christian Sappok., Monaci 2002. S.&nbsp;97-148. Monaci. ISBN 3-87690-885-X.
* Okuka, Miloš. [[1998]]. ''Eine Sprache – vieleSprache—viele Erben: Sprachpolitik als Nationalisierungsinstrument in Ex-Jugoslawien.'' Clagenfurti 1998. ISBN 3-85129-249-9.
 
== Vide etiam ==
Line 120 ⟶ 117:
 
== Notae ==
<div class="references-small"><references /></div>
 
== Nexus externi ==