Quantum redactiones paginae "Machina vaporaria" differant

Content deleted Content added
SieBot (disputatio | conlationes)
m +
Linea 1:
[[Fasciculus:Grazebrook Beam Engine.jpg|thumb|Machina flatus <!--beam--> anni [[1817]] a [[Boulton & Watt]] facta et [[Nethertonia (West Midlands)|Nethertoniae]] in oppido Angliae adhibita ad officina ferrea M. W. Grazebrook, in Birmingham ad A38(M)<!--Quid est?--> iterum erecta]]
[[Imago:Steam engine in action.gif|right|thumb|400px|Machina vaporaria rotativa. Sagitta rosacea ingressum vaporis indicat, sagitta caerulea egressum.]]'''Machina vaporaria''' est [[machina]] quae vapore [[aqua]]e ebullientis impellitur. Energiam vaporis ferventis in motionem mutat, quae adhibetur ad alias machinas exercendas aut vehicula, sicut tramina vel naves, etiam, ut videtur, birotas, impellenda.[[Image:Dampf-Fahrrad 2.jpg|thumb|left|Birota cum machina vaporaria.]]
[[Fasciculus:Steam-powered fire engine.jpg|thumb|Anglicus [[sipho]] (machina adversus incendia instituta) a vapore operata: exemplum siphonis mobilis. Hoc vehiculum ab [[equus|equis]] trahitur; machina vaporaria [[antlia]]m agit.]] <!--
[[File:Stott Park Bobbin Mill Steam Engine.jpg|thumb|A [[Stationary steam engine|mill engine]] from [[Stott Park Bobbin Mill]], Cumbria, England]] -->
 
[[Fasciculus:Steam engine in action.gif|thumb|200px|Machina vaporaria rotativa. Sagitta rosacea ingressum vaporis indicat; sagitta caerulea egressum.]]
Ad genus machinarum calore propulsarum pertinet. (Aliae huiusmodi machinae sunt eae quae [[gas]]e flagranti aut [[aer]]e calefacta propelluntur.
 
[[Imago:Steam engine in action.gif|right|thumb|400px|Machina vaporaria rotativa. Sagitta rosacea ingressum vaporis indicat, sagitta caerulea egressum.]]'''Machina vaporaria''' est [[machina]] quae vapore [[aqua]]e ebullientis impellitur. Energiam vaporis ferventis in motionem mutat, quae adhibetur ad alias machinas exercendas aut vehicula, sicut [[tramen|tramina]] vel [[navis|naves]], etiam, ut videtur, birotas[[birota]]s, impellenda.[[Image:Dampf-Fahrrad 2.jpg|thumb|left|Birota cum machina vaporaria.]]
==Historia==
 
Ad genus machinarum calore[[calor]]e propulsarum pertinet. (Aliae huiusmodi machinae sunt eae quae [[gas]]e flagranti aut [[aer]]e calefacta propelluntur.
[[Imago:Aeolipile illustration.JPG|thumb|left|"[[Aeolipila]]", turbo vaporarius Heronis Alexandrini]]Exempla vaporis ad opus exercendum adhibiti inveniuntur in primi saeculi cum [[Hero Alexandrinus]] [[turbo vaporarius|turbinem]] vaporarium simplicem excogitavit, necnon, ut ferunt, machinam quae ianuas templi aperiret et clauderet.
 
==Historia==
[[Imago:Aeolipile illustration.JPG|thumb|left|"[[Aeolipila]]", turbo vaporarius Heronis Alexandrini]]Exempla vaporis ad opus exercendum adhibiti inveniuntur in primi saeculi cum [[Hero Alexandrinus]] [[turbo vaporarius|turbinem]] vaporarium simplicem excogitavit, necnon, ut ferunt, machinam quae ianuas templi aperiret et clauderet.
[[Fasciculus:Savery Engine sideview.gif|thumb|Diagramma antliae vapore impulsae a Thoma Savery fabricatae]]
 
[[Imago:Savery Engine sideview.gif|thumb|Diagramma antliae vapore impulsae a Thoma Savery fabricatae]]ItitiumInitium hodiernae machinae vaporariae fuit [[antlia]] quaedam a [[Thomas Savery|Thoma Savery]] anno [[1698]] fabricata, in qua vapor recte in corpus aquae elevandae agitur. Prima machina quae cylindro et [[pistillum (mechanicum)|pistillo]] utebatur a [[Dionysius Papin|Dionysio Papin]], machinam Savery emendare volens, [[1705]] constructa est.
[[Fasciculus:Aeolipile illustration.JPG|thumb|left|150px|"[[Aeolipila]]", turbo vaporarius Heronis Alexandrini]]
 
Eodem anno, [[Thomas Newcomen]] machinam cum pistillo fabricavit quae formae hodiernae p[ropius accedebat. Pistillum in cylindro movens catena colligata est ad extremam partem trabis, quasi trutinae magnae. Vapor ex [[cortina]] in cylindrum admissus sinebat pistillum elevari a contrapondere gravi quod ab altera parte trutinae suspensum est. Inde, valvula clausa, vapor cylindri a frigida aquae scatebra rapide condensabatur ut, cylindro iam vacuo, pistillum vi atmosphaerica deprimeretur et opus aquae elevandae exerceretur trahendo ferulam quae trabem ad [[antlia]]m coniungebat.
Line 23 ⟶ 30:
 
==Machina rotativa==
 
Motus prorsum et retrorsum pistilli per lineam rectam in motum rotativum convertitur per virgulam colligativam, quae, axi uncato coniuncta, [[rota volans|rotam volantem]] volvit.
 
Line 41 ⟶ 47:
 
==Cortinae==
 
Antea cortinae ferreae erant, sed hodie [[chalybs|chalybis]] construuntur ut pressiones vaporis permaximae resistant. Primae cortinae unam solam, interdum duas caminas habebant quae a focario ducebantur. Cortinae recentiores tamen caminulas multiplices continent quae e focario per mediam cortinam in fumarium ducuntur, unde cum vapore e cylindris exhausto, fumi in aerem exeunt. Ventii meatus a vapore exhausto inductus, calorem per caminulas trahit ut energia in aquam transferatur, et flagrantiam in focario auget.
 
Line 51 ⟶ 56:
 
==Potentia vaporis==
 
Calor quo aqua in vaporem mutatur est energia qua machina utitur ut opus utile efficiatur. Si aqua in vaso omnino clauso continuo calefiat, energia in vapore sic cumulata pressionem adeo auget ut, quodam tempore, vasum noniam resister valens erumpat, scilicet energia calorica in energiam mechanicam mutetur. Causa pressionis ita augendae est quod vapor spatium occupat magis quam spatium ab aqua occupatum, vicibus 1600. Cum vapor gignitur et spatium non invenit ut expendatur, pressio ingens afficitur, et hac vi expansiva, machina exercetur.
 
Line 63 ⟶ 67:
[[Imago:centrifugal governor.png|right|thumb|Gubernatrum et valvula strangulatrix]]
Velocitas machinae temperatur ab ingenio, gubernatro vocato, quod consistit in axe verticali, rotulis dentatis ad axem uncatum connexo, in quo summo duae alae cardinatae affixae sunt, globos graves in fines ferentes. Cum velocitas machinae augetur, quanto velocius axis gubernatri rotatur, tanto exterius et sursum globi volant, ut alae, sic elevatae, virgulas sibi coniunctas attrahunt quae vavulam strangulatricem exercentes commeatum vaporis restringant et velocitatem ita subdant.
 
==Bibliographia==
[[Image:Dampf-Fahrrad 2.jpg|thumb|Birota cum machina vaporaria.]]
* Bell, A. M. [[1950]]. ''Locomotives.'' London: Virtue and Company.
* Lardner, Dionysius. [[1840]]. ''The Steam Engine Explained and Illustrated: With an Account of Its Invention.'' Taylor and Walton.
* Stuart, Robert. [[1824]]. ''A Descriptive History of the Steam Engine.'' Londini: J. Knight and H. Lacey.
 
[[Categoria:Machinae]]