Vicipaedia

Quantum redactiones paginae "Austria" differant

Browse history interactively
← Differentia superior
Content deleted Content added
VisualWikitext
mNo edit summary
m ~
 
(16 intermediate revisions by 15 users not shown)
Linea 1:
{{latinitas}}
{{Vide discretivam|''rem publicam Austriam''}}
{{Capsa civitatis Vicidata}}
{{Data nationis
'''Austria'''<ref>"dominium Austriae" (locutio saeculi XIV) fide [http://austria-lexikon.at/af/AEIOU/Austria%2C_Bezeichnung_f%C3%BCr_%C3%96sterreich Austria-Forum]</ref><ref>{{Graesse}}</ref> ([[lingua Theodisca|Theodisce]] '' Österreich'', ex forma vetere ''Ostarrichi''<ref>[[:de:Ostarrîchi]].</ref>) est [[res publica]] foederalis in [[media Europa]] sita. Tres provinciae [[Imperium Romanum|Romanae]], nominatim [[Raetia]], [[Noricum]], et [[Pannonia|Pannoniaque]], erant ex toto (sc. Noricum) aut ex parte in terra hodiernae [[civitas sui iuris|civitatis]] Austriae. Terrae finitimae sunt [[Slovenia]] [[Italia]]que in [[meridies|meridiem]], [[Helvetia]] [[Lichtensteinum]]que in [[occidens|occasum]], [[Germania]] et [[Cechia]] in [[septentrio]]nes, [[Slovacia]] [[Hungaria]]que in [[oriens|orientem]].▼
|genitivus = Austriae
|nomen_locale =
Österreich
|imago_vexilli = Flag of Austria.svg
|imago_insignis = Austria Bundesadler.svg
|sententia = Bella gerant alii, tu felix Austria nube ''(quod dictum est de nuptiis publicis [[Domus Habsburgensis]])''
|imago_tabulae = Europe location AUT.png
|amplitudo_tabulae = 280px
|status_rei_publicae = [[Res publica foederalis]]|
|linguae_sollemnes = [[Theodisca]]
|nomen_gent = -us
|adiectivum = -us
|hymnus_nationalis = Terra montium, terra apud flumen
''Land der Berge, Land am Strome''
|titulus_ducis = Praeses foederalis
|nomen_ducis = [[Alexander Van der Bellen]]
|titulus_ducis_2 = Cancellarius Foederalis
|nomen_ducis_2 = [[Sebastian Kurz]]
|caput = [[Vindobona]]
|situs_capitis = ° ' Sept., ° ' Occ.
|urbs_maxima =
|status_magnitudinis = .
|ordo_magnitudinis =
|magnitudo = 83,858 km²
|aquapercentum = %
|numerus_incolarum_anno = 2012
|status_numeri_incolarum = .
|numerus_incolarum = 8&thinsp;460&thinsp;390
|densitas_incolarum = 97/km²
|PDB_anno =
|PDB_status = .
|PDB =
|PDBpercapita =
|PDBpercapitastatus = .
|nummus = [[Euro]]
|numminota =
|potestatisgenus =
|eventacondita = Libertas
|diescondita = [[27 Iulii]] [[1955]]
|circulustemporalis = CET ([[UTC]]+1h)<br />CEST ([[UTC]]+2h)
|tuc_differentia =
|circulustemporalis_HAE =
|tuc_differentia_HAE =
|praefixum = +43
|cctld = at
|postscripta =
}}
▲'''Austria'''<ref>"dominium Austriae" (locutio saeculi XIV) fide [http://austria-lexikon.at/af/AEIOU/Austria%2C_Bezeichnung_f%C3%BCr_%C3%96sterreich Austria-Forum]</ref><ref>{{Graesse}}</ref> ([[lingua Theodisca|Theodisce]] '' Österreich'', ex forma vetere ''Ostarrichi''<ref>[[:de:Ostarrîchi]].</ref>) est [[res publica]] foederalis in [[media Europa]] sita. Tres provinciae [[Imperium Romanum|Romanae]], nominatim [[Raetia]], [[Noricum]], et [[Pannonia]], erant ex toto (sc. Noricum) aut ex parte in terra hodiernae [[civitas sui iuris|civitatis]] Austriae. Terrae finitimae sunt [[Slovenia]] [[Italia]]que in [[meridies|meridiem]], [[Helvetia]] [[Lichtensteinum]]que in [[occidens|occasum]], [[Germania]] et [[Cechia]] in [[septentrio]]nes, [[Slovacia]] [[Hungaria]]que in [[oriens|orientem]].
 
== Rei publicae forma ==
Line 57 ⟶ 10:
 
* [[Factio Popularis Austriaca|ÖVP]]: 71 scamna (37,46% suffragiorum);
* [[Socialis Democratica Factio Austriae|SPÖ]]: 40 scamna (21,18% suffragiorum);
 
40 scamna (21,18% suffragiorum);
* [[Factio Libera Austriae|FPÖ]]: 31 scamna (16,17% suffragiorum);
* [[Virides – Optio Viridis]]: 26 scamna (13,90% suffragiorum);
* [[Novi Austria|NEOS]]: 15 scamna (8,10% suffragiorum).
 
Expraeses foederalis partium Viridium [[Alexander Van Derder Bellen]] die [[4 Decembris]] anni [[2016]] electus est cum 53,79% suffragiorum contra 46,21 centesimae suffragiorum [[Norbert Hofer|Norberti Hofer]]. Die [[26 Ianuarii]] anni [[2017]] in munus ingredit, biduum post sui decessoris Henrici Fischer decessum.
 
Sunt et multae aliae factiones, quarum pars suffragiorum autem ad Consilium Nationale Austriacum intrandum non sufficit (ut puta [[Factio communistica Austriae]]). Nunnullae tantummodo in quibusdam regionibus vel communibus vigent ([[Societas pro futuro Austriae]], [[Factio laboris (Austria)|Factio laboris]] et aliae).
 
== Geographia ==
Line 80 ⟶ 35:
! colspan="2" | [[Civitas]] (''Bundesland'')
! colspan="2" | [[Caput (urbs)|Caput]]
| rowspan="11" | [[Fasciculus:The States of Austria Numbered.pngsvg|300px|Civitates Austriae]]
|- bgcolor="#f0f0f0"
! Latine !! ''Theodisce'' <!--Civitatis nomina-->
Line 131 ⟶ 86:
 
=== Appellationes regionum historicae ===
[[Fasciculus:AustriaWien Parlament- AthenaPallas-Athene-Brunnen.jpgJPG|thumb|Austriacum Parlamentum [[Vindobona]]e.]]
[[Fasciculus:Oesterreich topo.png|thumb|[[Topographia]] Austriae.]]
Aliquibus in civitatibus veteres appellationes regionum, scilicet ''Gau'' (i.e. [[pagus]]) sive ''Viertel'' (i.e. quarta pars) sunt in usu, tamen vi administrativa carentes.
Line 144 ⟶ 99:
 
=== Urbes ===
Vide etiam [[Index urbium Austriacarum|Indicem urbium Austriacarum]]
 
=== Flumina ===
Line 152 ⟶ 107:
* [[Dravus]]
* [[Iuarum]] sive [[Viarum]] sive [[Igonta]]
* [[MuraMurus (flumen)|Murus]] (''Mur'')
* [[Salzaha]]
 
Line 166 ⟶ 121:
== Historia ==
[[Fasciculus:Radetzky-von-radetz.jpg|thumb|[[Ioannes Iosephus Venceslaus, comes Radetzky]] dux Austriacus, a G. Decker pictus circa [[1850]] ([[Museum Historiae Exercitus Austriae]]). Radetzky (natus in [[Bohemia]] anno [[1766]], mortuus [[Mediolanum|Mediolani]] anno [[1858]]), bellum pro Austriaco Imperatore Francisco Iosepho gessit contra [[Italia|Italicos]] rebelles in Langobardico-Venetico Regno annis [[1848]] et [[1849]].]]
Magnam partem Austriae olim [[Celtae]] incoluerunt, quorum civitas a [[Romani]]s ''[[Noricum|Regnum Noricum]]'' appellabatur. Id paulatim vi absente [[Imperium Romanum|Imperio Romano]] adiunctum est.
 
Omnes regiones a [[Danubius|Danubio]] in meridemmeridiem spectantes a [[saeculum 1|primo saeculo]] exeunte partes Imperii Romani fuerunt ad provincias [[Raetia]]m, [[Noricum]] et [[Pannonia]]m pertinentes. Tempus Romanum in regionibus ad Danubium sitis anno [[488]], cum Romani demigraverunt, finem habuit, in Austria meridiana [[saeculum 6|sexto saeculo]] exeunte.
 
{{Vide-etiam|Austria Romana}}
Line 179 ⟶ 134:
{{Vide-etiam|Index marchionum et ducum Austriae}}
 
[[Saeculum 13|Saeculo XIII]] [[Ottocarus II (rex Bohemiae)|Ottocarus II]], rex [[Bohemia]]e, etiam dux Austriae (abb anno 1251) erat, sed anno [[1278]] a [[Rudolphus I|Rudolpho I]] devictus est, qui primus [[domus Habsburgensis]] dux Austriae [[Styria]]eque factus est.
 
[[Saeculum 14|Saeculo XIV]] [[Domus Habsburgensis]] [[Tyrolum]] [[Tergeste]]mque suscepit. [[Rudolphus IV (dux Austriae)|Rudolphus IV]] (1358–1365; dictus "fundator") [[Universitas Vindobonensis|Universitatem Vindobonensem]] fundavit, quae adhuc "Alma Mater Rudolphina" appellatur. Idem litteris ficticiis nomine [[Privilegium Maius]] nomen [[Archidux|archiducis]] multis praerogativis deditum postulavit, quod postea (anno [[1453]]) ius ratumque factum est.
Line 185 ⟶ 140:
{{Vide-etiam|Index archiducum Austriae}}
 
[[Reformatio]] ecclesiae initio celeriter propagata, saeculo decimo septimo autem repressa est. A saeculo decimo quinto exeunte usque ad annum [[1690]] terrae Habsburgenses saepe ab [[Imperium Ottomanicum|Imperio Ottomanico]] oppugnatae sunt. Anno [[1529]] [[Ferdinandus I (imperator)|Ferdinando Primo]] imperatore copiae Ottomanicae [[Prima obsidio Viennensis (1529)|prima obsidione Viennenensi]] defendi potuerunt, post [[Secunda obsidio Vienennsis (1683)|secundam obsidionem Viennensem]] anno [[1683]] exercitus Habsburgenses (imprimis [[Eugenius Franciscus Princeps Sabaudiae|Eugenio principe]] duce) Turcas reppulerunt, ut anno [[1699]] [[Carolovicia]]e et anno [[1718]] [[Passarovicia]]e paces fierent, quibus confinia usque ad annum [[1908]] firma adepti sunt.
 
[[Maria Theresia]] ministros imperiales creavit provinciarumque libertatem comminuit. Filius eius [[Iosephus II]] linguam theodiscam per totum regnum praescribere conatus est.
Line 334 ⟶ 289:
Austriacarum transvectionum infrastructura directe suo situi, altera ex parte [[Alpes|Alpibus]] mediis, et alteran{{dubsig}} in parte quadrivii in [[cor]]de [[Europa Media|Europae Mediae]] statui, conectitur, tam ex aspectu autoviariarum quam ferriviariarum conexionum. In [[Alpes|Alpibus]] viarum communicationis explicatio numerosis specibus et pontibus eget qui extremis meteorologicis condicionibus resistendi sunt. Propter medium situm, Austria de facto transitus civitatem constituit, praecipue per boreomeridionalem et boreaustrorientalem axes, et casu [[Siparium Ferreum|Sipario Ferreo]], etiam per anatoloccidentalem{{dubsig}} axem. Quod enormem{{dubsig}} viarum communicationis immodicitatem{{dubsig}} sic implicat, praesertim in fragilibus [[oecologia|oecologicis]] zonis, quod provocat incolarum partis protestationes.
 
Ut haec difficilis attentionum copulatio adspiciatur, simul oeconomicarum oecologicarum, aliquae rationes necessariae factae sunt, quae Austriam in ambitali protectione antecessoriam nationem faciunt. Alpina res publica praecocissime verbi gratia catalyzatrorum usum in motratis vehiculis imposuit.
Aliquae viae circulationis non aperiuntur exceptis autocinetis onerariis propter molestiam sonoram minutam. Diversae deregulationes, nihilominus, praecipue inter aliquos incolas tales quales vallis [[Aenus|Aeni]], sensum ut instantiis regulationis cogantur internationalibus et nationalibus planis imprimis per [[Unio Europaea|Unionem Europaeam]] agendo traxit.
 
Line 365 ⟶ 320:
Austria multos artifices inclitos mundo dedit, praecipue [[Wolfgangus Amadeus Mozart|Wolfgangum Amadeum Mozart]] ([[Salisburgum|Salisburgi]] natum), [[Franciscus Schubert|Franciscum Schubert]] ([[Vindobona]]e natum), [[Ioannes Strauss senior|Ioannem Strauss seniorem]] et [[Ioannes Strauss iunior|Ioannem Strauss iuniorem]] (patrem filiumque), [[Antonius Bruckner|Antonium Bruckner]], et [[Gustavus Mahler|Gustavum Mahler]].
 
Civitas plurimas [[orchestra]]s cum fama inter civitates habet, praesertim [[Orchestra Philarmonica Vindobonensis|Orchestram Philarmonicam Vindobonensem]], ab invitatis ducibus claris conductam, et [[Concentus Musicus Vindobonensis|Concentum Musicum Vindobonensem]], a [[Nicolaus Harnoncourt|Nicolao Harnoncourt]] ductum.
 
=== Homines notabiles ===
Line 460 ⟶ 415:
{{nexInt}}
{{Porta Unio Europaea}}
* [[Austria Romana]]
* [[Domus Habsburgensis]]
* [[Ducatus Austriae]]
* [[Fretum Austriae]]
* [[Imperium Austriacum]]
* [[Imperium Austro-Hungaricum]]
* [[Litterae Austriae]]
 
== Notae ==
Line 479 ⟶ 434:
 
== Nexus externi ==
{{Grc|Νωρικόν}}▼
{{Communia|Österreich|Austriam}}
▲{{Grc|Νωρικόν}}
*[http://austria.gv.at/ Situs interretialis rectionis Austriae proprius.]▼
{{Fontes geographici}}
*[[:de:Liste lateinischer Ortsnamen]]▼
 
*[https://austria-forum.org/af/AEIOU/R%C3%B6merzeit Austria Forum - Römerzeit]▼
▲* [https://web.archive.org/web/20051224192924/http://www.austria.gv.at/ Situs interretialis rectionis Austriae proprius.]
*[https://www.roma-victrix.com Roma Victrix.]▼
▲* [[:de:Liste lateinischer Ortsnamen]]
▲* [https://austria-forum.org/af/AEIOU/R%C3%B6merzeit Austria Forum - Römerzeit]
▲* [https://www.roma-victrix.com Roma Victrix.]
 
<br />{{Europa}}
{{Unio Europaea}}
{{Capsae collectae|Austria|politica|{{Praesides Austriae}}{{Cancellarii Austriae}}{{Ministri rerum externarum Austriaci}}{{Ministri rerum internarum Austriaci}}{{Consilium Austriacum BierleinNehammer}}}}
{{Capsae collectae|Austria|geographica|{{Provinciae Austriae}}}}
 
{{1000 paginae}}
{{Myrias|Geographia}}▼
 
[[Categoria:Austria|! ]]
[[Categoria:Respublicae Foederales]]▼
[[Categoria:Civitates sociae Unionis Europaeae]]
[[Categoria:Civitates sui iuris]]
▲[[Categoria:Respublicae Foederales]]
 
▲{{Myrias|Geographia}}
Receptum de "https://la.wikipedia.org/wiki/Austria"