Historia Nederlandiae
Historia Nederlandiae est monumentum hominum maritimorum qui in deltis fluvialibus terrarum humilium ad Mare Septentrionale in Europa boreo-occidentali vigent. Indicia per quarta saecula scripta coeperunt cum regio militares Imperii Romani fines esset. Quae regio magis magisque a gentibus Germanicis ad occidentem migrantibus petita est. Medio Aevo, potestate Romaná antiquá defectá, tres gentes Germanicae in regione coalescebant: Frisi in septentrionibus litoralibusque, Saxones Inferiores in boreo-orientalibus, Francique in meridianis terris.
Progenies Carolingorum temporibus mediaevalibus in regionem dominari coeperunt, cum earum dicionem in multum Europae Occidentalis extenderent. Regio Nederlandica ergo pars Lotharingiae Inferioris intra Sacrum Romanum Imperium Francicum facta est. Nonnulla saecula, domini sicut duces Brabantiae, Hollandiae, Zelandiae, Frisiae, Guelders,? aliarumque iurisdictionum terrarum ut videbatur centonem tenebant. Quod idem valebat Nederlandiae coniunctae hodiernae non erat.
Ante annum 1433, Philippus III dux Burgundiae, in dicionem plurimarum Lotharingiae Inferioris terrarum humilium veniens, Nederlandiam Burgundianam creavit, quae terras Belgii, Luxemburgi, partisque Franciae hodiernae comprehendebat.
Catholici reges Hispaniae impetús in protestantes hostiliter faciebant, cives Belgii Nederlandiaeque hodiernae in binas factiones cogentes. Consequens rebellio Hollandica Nederlandiam Burgundiam diffidit in meridianam Nederlandiam Hispanicam, Catholicam et Francogallice Nederlandiceque loquentem (cum Belgio et Luxemburgo hodiernis fere congruentem), et septentrionales Provincias Coniunctas (ut hodie appellantur), ubi homines Nederlandice loquebantur et plerumque erant protestantes; hic regio Netherlandia hodierna facta est.
Aetate aurea Hollandica, quae summam gratiam circa 1667 attigit, commercium, industria, artes, scientiaeque florebant. Imperium Hollandicum, dives et per mundum potens, mox ortum est, et Societas Indiae Orientalis facta est una ex primis potentissimisque mundi societatibus commercialiibus in negotio commercioque conditaris. Saeculo autem duodevicensimo, potestas, gratia, divitiaeque Nederlandiae deficere coeperunt, bellis cum vicinis Britannicis et Francicis debilitatae. Britanniarum Regnum Novum Amstelodamum coloniam in America Septentrionali cepit, quam Novum Eboracum appellare coepit. Res novae Francicae post 1789 fiebat, et res publica Batava, rectio francophilica, annis ab 1795 ad 1806 constituta est, quam vicissim Napoleo civitatem satellitem fecit, Regnum Hollandiae (1806–1810), et deinde tantum imperialem Franciae provinciam.
Regno Napoleonico anno 1815 defecto, maius Regnum Coniunctum Nederlandiae creatum est, domu Auriaca regnante, cum Belgio et Luxemburgo; rex autem invisas correctiones protestantes in Belgio imponere coepit, quod anno 1830 rebellavit et libertatem anno 1839 consecutum est. Post tempus primum reapse conservativum, regnum sub constitutione anni 1848 facta est democratia parlamentaria sub monarchia constitutionali. Luxemburgum hodiernum liberum a Nederlandia anno 1839 factum est, sed unio personalis usque ad 1890 manebat, ex quo anno ab alio domús Nassovianae ramo regitur.
Nederlandia primo bello mundano medium se gerebat, sed secundo bello mundano in dicionem Germaniae nazisticae redacta est. Actores nazistici, inter quos erant multi collaboratores, paene omnes cives Iudaeos coegerunt ut necati essent. Cum numerus resistentium crebresceret, Germania multum civitatis commeatibus interclusit, severam annis 1944 et 1945 famem efficientes. Anno 1942, Indiae Orientales Hollandicae a Iaponia victae sunt, sed antea Hollandici puteos petrolei destruxerant quos Iaponienses cupierant. Indonesia libertatem a Nederlandiá anno 1945, Surinamia anno 1975 declaravit.
Oeconomia annos sub bello rapide convaluit, a Ratione Marshallianá proposito Americano multum adiuvata, civitas prospera constituta est, atque aetas pacis rerumque secundarum insecuta est. Nederlandia novum foedus oeconomicum cum Belgio et Luxemburgo fecit, Benelux appellatum, omnesque tres civitates socii conditores Unionis Europaeae et NATO factae sunt. Oeconomia Nederlandica decenniis recentioribus arte cum oeconomiá Germaniae coniungitur, ac magnopere floret. Hae quattuor civitates euronem die 1 Ianuarii 2002 asciverunt, una cum octo aliis Unionis Europaeae civitatibus.
De geologia
recenserePraehistoria terrarum quae nunc Nederlandiam continent plerumque a geographiá perpetuo variante formata est.
Iuga litoralia et thinia
Plana aestús harena, mudflats aestús, paludes salsae Turbaria et floodplain sedimenti fluvialis Valles maiorum fluminum Thinnia fluviatilia (ex Pleistocaeno) Aqua aperta (mare, lacunae, flumina) Terra Pleistocaena (> −6 m compared to NAP) Terra Pleistocaena (−6 to 0 m; –20 to 0 ft) Terra Pleistocaena (0–10 m; 0–33 ft) Terra Pleistocaena (10–20 m; 33–66 ft) Terra Pleistocaena (20–50 m; 66–164 ft) Terra Pleistocaena (50–100 m; 164–328 ft) Terra Pleistocaena (100–200 m; 328–656 ft) |
Nexus interni
- Amstelodamum
- Associatio Esperantica Bataviae
- Gulielmus Auriacus
- Cultura Nederlandiae
- Demographica Nederlandiae
- Diaspora Nederlandica
- Geographia Nederlandiae
- Hagae
- Historia Angliae
- Historia Belgii
- Historia Daniae
- Historia Europae
- Historia Germaniae
- Historia Luxemburgi
- Historia Scandinaviae
- Imperium Nederlandicum
- Indiae Orientales Nederlandicae
- Instrumentum Pacis Monasteriensis
- Lingua Batava Capitensis
- Litterae Nederlandicae
- Mola venti
- Oeconomia Nederlandiae
- Portus Roterodami
Bibliographia
recensere- Arblaster, Paul. 2006. A History of the Low Countries. Palgrave Essential Histories Series. Novi Eboraci: Palgrave Macmillan ISBN 1-4039-4828-3.
- Barnouw, A. J. 1948. The Making of Modern Holland: A Short History. Londinii: Allen & Unwin. Editio interretialis.
- Blok, Petrus Johannes. 1898–1912. History of the People of the Netherlands. 5 vol. Pars 1 ad annum 1500, editio interretialis; Pars 2 ad annum 1559, editio interretialis; Part 3: "The War with Spain 1559–1621," editio interretialis; part 4 on Golden Age online from Google; Vol. 5, de saeculis 18 et 19; editio interretialis
- Blom, J. C. H., et E. Lamberts, eds. 2006. History of the Low Countries. Pars exemplaris. Editio interretialis.
- van der Burg, Martijn. 2010. "Transforming the Dutch Republic into the Kingdom of Holland: the Netherlands between Republicanism and Monarchy (1795–1815)." European Review of History 17 (2): 151–70. Editio interretialis.
- Frijhoff, Willem, et Marijke Spies. 2004. Dutch Culture in a European Perspective: 1950, prosperity and welfare. Uitgeverij Van Gorcum. ISBN 9789023239666. Editio interretialis.
- Geyl, Pieter. 1958. The Revolt of the Netherlands (1555–1609). Barnes and Noble. online edition, famous classic
- Van Hoesel, Roger, et Rajneesh Narula. 1999. Multinational Enterprises from the Netherlands. Editio interretialis.
- Hooker, Mark T. 1999. The History of Holland. Pars exemplaris.
- Israel, Jonathan. 1995. The Dutch Republic: Its Rise, Greatness, and Fall, 1477–1806. complete online edition; also Partim editus.
- Koopmans, Joop W., et Arend H. Huussen, Jr. 2007. Historical Dictionary of the Netherlands. Ed secunda. Partes exemplares.
- Kossmann, E. H. 1978. The Low Countries 1780–1940. Editio interretialis, Nederlandice data.
- Kossmann-Putto, J. A., et E. H. Kossmann. 1987. The Low Countries: History of the Northern and Southern Netherlands.
- Milward, Alan S., et S. B. Saul. 1977. The Development of the Economies of Continental Europe: 1850–1914.
- Milward, Alan S., et S. B. Saul. 1979. The Economic Development of Continental Europe 1780–1870. Ed. secunda.
- Moore, Bob, et Henk Van Nierop. 2006. Twentieth-Century Mass Society in Britain and the Netherlands. Berg. Editio interretialis.
- van Oostrom, Frits, et Hubert Slings. 2007. A Key to Dutch History.
- Pirenne, Henri. (1910) 1915. Belgian Democracy: Its Early History. Editio interretialis.
- Rietbergen, P. J. A. N. 2002. A Short History of the Netherlands. From Prehistory to the Present Day. Ed quinta. Amersfoort: Bekking. ISBN 90-6109-440-2.
- Schama, Simon. 1991. The Embarrassment of Riches: An Interpretation of Dutch Culture in the Golden Age. Pars exemplaris.
- Schama, Simon. 1977. Patriots and Liberators: Revolution in the Netherlands, 1780– 1813. Londinii: Collins.
- Treasure, Geoffrey. 2003. The Making of Modern Europe, 1648–1780. Ed. tertia.
- Vlekke, Bernard H. M. 1945. Evolution of the Dutch Nation. Editio interretialis.
- Wintle, Michael P. 2000. An Economic and Social History of the Netherlands, 1800–1920: Demographic, Economic, and Social Transition. Cantabrigiae: Cambridge University Press. Editio interretialis.
- Van Tuyll Van Serooskerken, Hubert P. 2001. he Netherlands and World War I: Espionage, Diplomacy and Survival. Brill. Editio interretialis.
- Vries, Jan de, et A. van der Woude. 1997. The First Modern Economy. Success, Failure, and Perseverance of the Dutch Economy, 1500–1815. Cantabrigiae: Cambridge University Press.
- Vries, Jan de. 1976. "Benelux, 1920–1970." In The Fontana Economic History of Europe: Contemporary Economics Part One, ed. C. M. Cipolla 1–71.
- van Zanden, J. L. 1997. The Economic History of The Netherlands 1914–1995: A Small Open Economy in the 'Long' Twentieth Century. Novi Eboraci: Routledge. Partim edita.
- Vandenbosch, Amry. 1959. Dutch Foreign Policy since 1815. online Google Books. Editio interretualia apud Questia.
- Vandenbosch, Amry. 1927. The neutrality of the Netherlands during the world war.
- Wielenga, Friso. 2015. A History of the Netherlands: From the Sixteenth Century to the Present Day.
Geographia et circumiecta
recensere- Burke, Gerald L. 1960. The making of Dutch towns: A study in urban development from the 10th–17th centuries.
- Lambert, Audrey M. 1985. The Making of the Dutch Landscape: An Historical Geography of the Netherlands.
- Meijer, Henk. 1985. Compact geography of The Netherlands.
- Riley, R. C., et G. J. Ashworth. 1975. Benelux: An Economic Geography of Belgium, the Netherlands, and Luxembourg. Editio interretialis
Nexus externi
recensereVicimedia Communia plura habent quae ad historiam Nederlandiae spectant. |
- Edmundson, George. 1922. History of Holland. Propositum Gutenbergianum EBook.
- Chronologisch overzicht van de Nederlandse geschiedenis.
- De Tachtigjarige Oorlog.
- Dutch Crossing: Journal of Low Countries Studies. Periodicum academicum.
- Historia Nederlandiae a 50 a.C.n. ad 2005.
- Historia Nederlandiae: Documenta Primaria.
- "Netherlands Institute for War Documentation."
- "Netherlands: Maps, History, Geography, Government, Culture, Facts, Guide & Travel," 124, Infoplease.com.
- Conspectus mythistoriarum historicarum de Nederlandia et Belgio.
- "Short survey of Dutch history."
- "The Canon of the Netherlands."
- "Nederlandia in praehistoria."
- Tempora ex 1914.
- "Virtual Tour of Dutch History" ("101 Sites in Google Earth with Links").
- "Netherlands Geographic Information System (1812–1997)."