Vallis Gardeina[1] (alia nomina: Vallis Gredina, Gredine) (Italiane: Val Gardena; Theodisce: Gröden / Grödnertal; Dolomiane: Gherdëina) est alpina ac dolomiana vallis Italiae, in Regione Tridentini-Altae Athesiae/Tirolis Meridionalis, in Provincia Libera Bauzanensi (Alta Athesia/Tirolis Meridionalis) atque in Communitate Comprehensoriali Saltensi-Sclerianeni sita.

Despectus in Vallem Gardeinam
Collocatio finium Vallis Gardeinae in Provincia Bauzanensi

Incolae Gardeinenses appellantur.

Geographia recensere

Oeconomia recensere

Historia recensere

Ethnográphia recensere

Gentes Gardeinenses linguam ladinam loquuntur.

Municipia ladinica Vallis Gardeinae recensere

  1. Castrum Ruptum seu Castroruptum (alia nomina: Castellum Ruptum), Castelrotto - Kastelruth - Ciastel,
  2. Urticetum (alia nomina: Fanum Sancti Uldarici, Fanum Sancti Ulderici), Ortisei - St. Ulrich in Gröden - Urtijëi,
  3. Fanum Sanctae Christinae (alia nomina: Fanum Sanctae Christinae Vallis Gardeinae), Santa Cristina Valgardena - St. Christina in Gröden - S. Crestina-Gherdëina,
  4. Silva (alia nomina: Silva Vallis Gardeinae), Selva di Val Gardena - Wolkenstein in Gröden - Sëlva,
  5. Sublavio (alia nomina: Pons Pascui, Pons Gardeinae), Ponte Gardena - Waidbruck - Pruca.

Nexus interni

Nexus externi recensere

Alia coepta Vici recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad Vallem Gardeinam spectant.

Bibliographia recensere

  • (Theodisce) Maria M. Gordon Ogilvie, Das Grödener-, Fassa- und Enneberggebiet in den Südtiroler Dolomiten - geologische Beschreibung mit besonderer Berücksichtigung der Überschiebungserscheinungen, 2 voll. (Abhandlungen der geologischen Bundesanstalt, XXIV,1-2), Vienna, Geologische Bundesanstalt, 1927.
  • (Theodisce) Edgar Moroder, Die Moroder, ein altladinisches Geschlecht aus Gröden-Dolomiten vom 14. bis zum 20. Jahrhundert. Ursprung - Geschichte - Biographien - Anhang. Beitrag zur tirolischen Familienforschung, Ortisei, 1980.
  • Hans Rabanser, Roland Verra, Val Gardena. Incontro per immagini, Bolzano, Athesia, 1994. ISBN 88-7014-806-8
  • (Theodisce) Marina Demetz, Hausierhandel, Hausindustrie und Kunstgewerbe im Grödental vom 18. bis zum beginnenden 20. Jahrhundert, Innsbruck, Wagner, 1987. ISBN 3-7030-0186-0.
  • Donatella Bindi Mondaini, Gente di Val Gardena, Firenze, Istituto di Studi per l'Alto Adige, 1996.
  • (Dolomiane) Emma Comploi (a cura di), Ad gredine forestum 999-1999. Cunvëni "l nridlamënt de na valeda", 23.9.-25.9.1999, Urtijëi, Cësa di cungresc. Referac y discusciones dl cunvëni, San Martin de Tor, Istitut Ladin "Micurà de Rü", 2000. ISBN 88-8171-023-4
  • Eugen Trapp (a cura di), Testimonianze di storia e d'arte nelle valli ladine: Val Badia - Val Gardena - Val di Fassa - Livinallongo - Ampezzo, San Martin de Tor, Istitut Ladin Micurá de Rü, 2006. ISBN 88-8171-068-4
  • (Dolomiane)(Theodisce)(Italiane) Edgar Moroder, L prim stradon de Gherdëina: 1856-2006. Liber per la festa di 150 ani, Urtijëi, Union di Ladins de Gherdëina, 2006. ISBN 88-901599-1-X.
  • (Theodisce) Helmuth Stampfer (a cura di), Bauernhöfe in Südtirol, vol. 7: Gröden, Bolzano, Athesia, 2007. ISBN 978-88-8266-627-9.

Pinacotheca recensere

Notae recensere

 

Haec stipula ad geographiam spectat. Amplifica, si potes!