Negotium derivatum seu brevius derivatum ad verbum negotium est cuius pretium ab aliqua re, quae "fundamentum" appellatur, "derivatum" est. Ita sponsioni simile est.

Duo negotiatores exempli gratia inter se conveniunt ut alius alio pretium constitutum solvit secundum quod, exempli gratia, pretium alicuius mercis usque ad constitutum diem mutatum erit.

Exemplum

Agricola frumentarius, exempli gratia, alio constitutum pretium dat, ut sibi alius, si pretium frumenti usque ad constitutum diem minutum erit, hoc damnum retribuat. Id negotium derivatum est ut dicunt a motu pretii frumentarii. Hoc negotium etiam inter eos transigi potest quorum nemo agricola est.

Eius negotii "fundamentum" est pretium frumentarium.

Nexus interni