-3 (maximum dubium) Latinitas huius rei maxime dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.

Mi último adiós, latine Valedictio mea ultima, est poëma vel carmen de libertate et martyrio a Iosepho Riciali morituro, uno ex multis heroibus philippinensibus, scriptum die 30 Decembris 1896. Postridie ultimo supplicio affectus est.

Adiós, patria adorada, región del sol querida ...: initium carminis "Mi último adiós"

Sine titulo hoc poëma scripserat Ricialis in chartam, quod, secundum traditionem, inventum est apud lampadem, ipsa charta abscondita plicataque, sub cujus lumen ille ipsum composuerat. Illud exaratum est forma alexandrina, hispanice alejandrino, in quattuordecim versibus de quinque lineis divisum est.

Hic omnes versus poëmatis hispanice latineque (latine versatum verbatim ac litteratim tantum) desumpti :

Versio hispanica originalis:
Mi último adiós (1896)
Versio latina:
Valedictio mea ultima

¡Adiós, Patria adorada, región del sol querida,
Perla del mar de oriente, nuestro perdido Edén!
A darte voy, alegre, la triste, mustia vida
Y fuera más brillante, más fresca, más florida,
También por ti la diera, la diera por tu bien.

En campos de batalla, luchando con delirio,
Otros te dan sus vidas sin dudas, sin pesar;
El sitio nada importa, ciprés, laurel o lirio,
Cadalso o campo abierto, combate o cruel martirio,
Lo mismo es si lo piden la patria y el hogar.

Yo muero cuando veo que el cielo se colora
Y al fin anuncia el día tras lóbrego capuz;
si grana necesitas para teñir tu aurora,
Vierte la sangre mía, derrámala en buen hora
Y dórela un reflejo de su naciente luz.

Mis sueños cuando apenas muchacho adolescente,
Mis sueños cuando joven ya lleno de vigor,
Fueron el verte un día, joya del mar de oriente,
Secos los negros ojos, alta la tersa frente,
Sin ceño, sin arrugas, sin manchas de rubor

Ensueño de mi vida, mi ardiente vivo anhelo,
¡Salud te grita el alma que pronto va a partir!
¡Salud! Ah, que es hermoso caer por darte vuelo,
Morir por darte vida, morir bajo tu cielo,
Y en tu encantada tierra la eternidad dormir.

Si sobre mi sepulcro vieres brotar un día
Entre la espesa yerba sencilla, humilde flor,
Acércala a tus labios y besa al alma mía,
Y sienta yo en mi frente bajo la tumba fría,
De tu ternura el soplo, de tu hálito el calor.

Deja a la luna verme con luz tranquila y suave,
Deja que el alba envíe su resplandor fugaz,
Deja gemir al viento con su murmullo grave,
Y si desciende y posa sobre mi cruz un ave,
Deja que el ave entone su cántico de paz.

Deja que el sol, ardiendo, las lluvias evapore
Y al cielo tornen puras, con mi clamor en pos;
Deja que un ser amigo mi fin temprano llore
Y en las serenas tardes cuando por mí alguien ore,
¡Ora también, oh Patria, por mi descanso a Dios!

Ora por todos cuantos murieron sin ventura,
Por cuantos padecieron tormentos sin igual,
Por nuestras pobres madres que gimen su amargura;
Por huérfanos y viudas, por presos en tortura
Y ora por ti que veas tu redención final.

Y cuando en noche oscura se envuelva el cementerio
Y solos sólo muertos queden velando allí,
No turbes su reposo, no turbes el misterio,
Tal vez acordes oigas de cítara o salterio,
Soy yo, querida Patria, yo que te canto a ti.

Y cuando ya mi tumba de todos olvidada
No tenga cruz ni piedra que marquen su lugar,
Deja que la are el hombre, la esparza con la azada,
Y mis cenizas, antes que vuelvan a la nada,
El polvo de tu alfombra que vayan a formar.

Entonces nada importa me pongas en olvido.
Tu atmósfera, tu espacio, tus valles cruzaré.
Vibrante y limpia nota seré para tu oído,
Aroma, luz, colores, rumor, canto, gemido,
Constante repitiendo la esencia de mi fe.

Mi patria idolatrada, dolor de mis dolores,
Querida Filipinas, oye el postrer adiós.
Ahí te dejo todo, mis padres, mis amores.
Voy donde no hay esclavos, verdugos ni opresores,
Donde la fe no mata, donde el que reina es Dios.

Adiós, padres y hermanos, trozos del alma mía,
Amigos de la infancia en el perdido hogar,
Dad gracias que descanso del fatigoso día;
Adiós, dulce extranjera, mi amiga, mi alegría,
Adiós, queridos seres, morir es descansar.

Vale, Patria adorata, regio sole dilecta,
Margarita maris orientis, nostrum perditum Eden !
Ut tibi darem eo alacer tristem arefactamque vitam,
Si erat clarior, viridior, floridior,
Quoque propter te illam darem, illam darem propter tuam utilitatem.

In campis proeliorum, luctantes in delirio,
Alii tibi dant suas vitas sine dubiis, absque pensare ;
Situs non tanti, cupressus, laurus aut lilium,
Pegma vel campus apertus, pugna vel crudele martyrium
Idem est si illud petiunt patria et domus.

Morior dum video quod caelum coloratur,
Demumque nuntiat diem post maestam cucullam ;
Si cocco indiges ut ipso tingeres tuam auroram,
Infunde sanguinem meum, effunde illum bona hora,
Inauretque illum reflexio eiusdem nascentis lucis.

Somnia mea cum dumtaxat puer adolescens,
Somnia mea cum iuvenis iam plenus vigore,
Fuerunt te videre quandolibet, pretiositas maris orientis,
Siccis oculis nigris, alta tersa fronte,
Sine nube, sine rugis, sine maculis ruboris.

Insomnium vitae meae, meum ardens vivum desiderium,
Salve tibi gemit anima quae statim discedet !
Salve ! ah, quam pulchrum est cadere ut tibi daretur volatus,
Mori ut tibi daretur vita, mori sub tuum caelum,
Et in tua incantata terra in aeternum dormire.

Si super meum sepulchrum videres pullulare quandolibet
Inter spissam herbam simplex humilisque flos,
Adduc illam tuis labiis et osculare animam meam,
Et sentiam egomet ad meam frontem subter tumbam frigidam
Teneritudinis tuae aurulam, halitus tui calorem.

Sine lunam me videre cum luce tranquilla et suave,
Sine ut alba emittat suam splendorem fugacem,
Sine gemere ventum cum suo murmure grave,
Et si descendet pausatque supra meam crucem quaedam avis,
Sine ut ave intonet suum canticum pacis.

Sine ut sol ardendo pluvias evaporet
Et in caelum tornent illae purae cum meo clamore postergum ;
Sine ut ens amicum meum finem immaturum ploret,
Et in serenis merediebus cum propter me quisdam oret,
Ora quoque, o Patria, pro meo requiete Deum !

Ora pro omnibus quicumque mortui sunt absque fortunam,
Pro omnibus quicumque passi sunt tormentis incomparabilibus,
Pro nostris inopibus matribus quae gemunt suam amaritudinem ;
Pro orphanis et viduis, pro prehensis in torturis,
Oraque pro temetipso ut videas tuam finalem redemptionem.

Cum et in nocte obscura involvatur coemeterium
Et soli tantum mortui maneant vigilando illic
Noli turbare eorundem requiem, noli turbare mysterium,
Si fortasse chordas audias citharae vel psalterii,
Sum egomet, amata Patria, ego qui tibi canto ad te.

Cum et iam mea tumba ab omnibus oblita
Nec habeat crucem nec petram quae notent suum locum,
Sine ut illam aret homo, illam spargeat cum sarculo,
Et mei cineres, antequam revertant in nihilum
Pulverem tuae tapetiae ut formarent.

Deinde non importat quod me ponas in oblivionem,
Tuum aëra, tuum spatium, tuas valles transgrediar,
Vibrans mundusque tonus ero tuo auditui,
Aroma, lux, colores, rumor, cantus, gemitus,
Iugiter repetentes essentiam mei fidei.

Patria mea idololatrata, dolor meorum dolorum,
Amata Philippinae, audi postremam valedictionem
Hic tibi relinquo omnia, parentes meos, amores meos,
Eo quo nec sunt servi, nec carnufices, nec oppressores,
Ubi fides non occidit, ubi quis regit est Deus.

Valete, parentes fratresque, frusta animae meae,
Amici infantiae in domu perdita,
Agite gratias quod requiesco ex lassante die ;
Vale, dulcis advena, amica mea, alacritas mea,
Valete, enta amata : mori requiescere est.


Nexus externi recensere

 

Haec stipula ad litteras spectat. Amplifica, si potes!